رویداد۲۴- فساد، پدیدهای جهانی است که در بسیاری از کشورها به وقوع میپیوندد و موجب انحراف در اداره امور کشور می شود. شدت و ضعف پدیده فساد، با توسعه یافتگی، رابطهای معکوس دارد.
یعنی اگر کشوری توسعه یافته باشد مقدار وقوع فساد و تعداد آن در این کشور، کمتر است چراکه کنترلهای شدیدی بر امور جاری در جریان است و مجازاتهای سختی نیز برای متخلفان، درنظر گرفته شده است.
به همین نسبت، هرچقدر کشوری از نظر توسعه یافتگی، عقب مانده باشد مقدار و تعداد فساد نیز در آن بیشتر یافت میشود چرا که به دلیل ابزارهای ناکارآمد کنترلگر و همچنین به دلیل عدم مقابله جدی با متخلفان، زمینه برای فساد انگیزی بیشتر میشود.
فساد، رشد اقتصادی را سرکوب میکند، بودجههای اختصاص یافته برای اموری همچون آموزش و فرهنگ و بهداشت را از مسیر خود منحرف میکند، موجب پولشویی در بودجههای اختصاص یافته به صنعت میشود، بر نابرابری و بیعدالتی میافزاید و در مجموع، موجب پسرفت کشور و عقبماندگی بیشتر آن میشود.
در طی روزهای اخیر، رسانه‌های کره جنوبی گزارش دادند که یکی از دوستان نزدیک رئیس جمهوری، با استفاده از نفوذ خود بر خانم پارک و موقعیتی که در دفتر ریاست جمهوری ایجاد کرده بود در بعضی انتصابات مداخله و احتمالا از موقعیت خود بهره‌برداری اقتصادی هم کرده است.
با انتشار این خبر و تایید اولیه آن توسط بازرسان،کشورکره جنوبی به عنوان کشوری توسعه یافته و پیشرفته، به صورت یکپارچه و مستحکم درصدد برخورد با این فساد به پاخواست و تا تحقق خواسته خود نیز کوتاه نیامد.
فسادی که در طی آن، «خانم چوی سوون سیل» با استفاده از نفوذ خود بر رئیس جمهور و موقعیتی که در دفتر ریاست جمهوری داشته است در بعضی از انتصابات، مداخله کرده و احتمالا-توجه فرمایید احتمالا- از موقعیت خود بهره‌برداری اقتصادی هم کرده است.
همین موضوع باعث شد مردم کره جنوبی به اعتراض برخیزند، خانم پارک از مردم عذرخواهی کند، نخست وزیر کره جنوبی، 2 وزیر کابینه، 10 مشاور رئیس جمهوری و رئیس کارکنان نهاد ریاست جمهوری از سمت های خود استعفا داده و یا برکنار شوند و نهایتا رئیس جمهور در پارلمان استیضاح شود و از مقام خود، برکنار شود.
چنین اتفاقی در یک کشور توسعه یافته و برخورد محکم با هرگونه فساد؛ اعم از کوچک یا سازمان یافته، نمایانگر آنست که پیش شرط توسعه یافتگی، مبارزه جدی و بدون رودربایستی با فساد است. زمانی ایران میتواند در افق 1404، کشوری توسعه یافته باشد که بحث مبارزه با فساد، در آن کشور جدی باشد و نه در حد شعار و همایش و حرف.
اما الزامات مبارزه با فساد چیست؟
اتفاقات اخیر در کره جنوبی، برخی الزامات مهم برای مبارزه با فساد را برای همگان تبیین می کند که بدینگونه میتوان به آنها اشاره کرد.
1- مبارزه با فساد، خط قرمز نمیشناسد بدین معنی که برای مبارزه با فساد، نباید در دام مصلحت سنجی افتاد. از بالاترین مقامات کشور تا پائین ترین آنها باید زیر ذره بین دقیق بازرسان باشند و به محض مشاهده فساد یا تخلفی در عملکرد آنها، باید سریعا مورد مواخذه و مجازات قرار گیرند؛ میخواهد برادر رییس جمهور باشد یا برادر رییس قوه قضاییه یا می خواهد حقوق های نجومی باشد یا املاک نجومی.
مصلحتسنجی و گرفتار شدن در فرایند خطرناک «رودربایستی»، موجب میشود مبارزه با فساد، جدی گرفته نشود و این فساد تا لایه های زیرین کشور، ادامه یابد. اگر هیچکس در زمانیکه رئیسجمهور یا وزرا یا دیگر مقامات، درگیر در موضوع فساد میشوند، مصلحتسنجی نکند و با صدای بلند و رسا نگوید که «مدارا کنید تا دوره اش، تمام شود» هیچگاه حجم و تعداد مفاسد، اینگونه در لایه های کشور، رسوخ نمیکند.
اگر زمانیکه سرنخهای فساد به کابینه محمود احمدی‌نژاد رسید و وی بیان کرد که «کابینه، خط قرمز من است» با او و وزرای متخلف، برخورد میشد هیچگاه چنین فسادهای کلانی در کشور رخ نمیداد.
2- مبارزه با فساد، شدت و سرعت میخواهد بدین معنی که نباید موضوع فساد، در دام اطاله دادرسی بیفتد چراکه طولانی شدن بررسی پرونده فساد، خود فساد زاست. دیگرانی هم که در فکر تخلف هستند هنگامی که با طولانی شدن مباحث دادرسی، مواجه میشوند با خود میگویند ما هم اگر مرتکب فساد شویم و در آینده مشخص شود، با طولانی شدن موضوع، عملا اتفاق خاصی در دادگاه نخواهد افتاد.
اگر مقام یا مسوولی تخلف کرده است در همان زمانی که دارای مسوولیت است باید با او برخورد کرد. نباید دست روی دست گذاشت و صبر کرد که دوران مسوولیت او تمام شود چراکه هم بر حجم فسادهای خود افزوده می شود و هم معلوم نیست که در آینده با او به چه نحوی برخورد شود.
یکی از بزرگان انقلاب گفته است در کشور ما تا زمانی که فرد فاسدی در جایگاهی قرار دارد نمیشود او را محاکمه کرد چراکه میگویند صبر کنید تا دورهاش تمام شود و هنگامی هم که دورهاش تمام میشود نمیشود او را محاکمه کرد چراکه میگویند مرده را نباید لگد زد. کشوری که نمیتواند مقامات فاسد خود را محاکمه کند توسعه نخواهد یافت.
رییس فراکسیون شفاف‌سازی و سالم‌سازی اقتصاد و انضباط مالی اعلام کرده است بر اساس گزارش دیوان محاسبات کل کشور، تخلف ۴۸ هزار میلیارد تومانی دولت دهم و همچنین تخلف ۱۲ هزار میلیارد تومانی شخص احمدی‌نژاد تایید شده است. البته هنوز هیچکس جرات ندارد احمدی نژاد را محاکمه کند و وی قصد دارد برای انتخابات ریاست جمهوری بعدی، کاندیدا شود.
3- مبارزه با فساد، رسانه‌های مستقل و آزاد میخواهد. اگر کشوری خواهان موفقیت در مبارزه با فساد است باید از آزادی رسانهها و انتشار اسناد فساد استقبال کند. این موضوعی غیرقابل انکار است که حکومت، به تنهایی نمیتواند اسناد فساد را کشف کند و به مبارزه با آن بپردازد. لذا نیازمند چشم بیدار و قدرتمندی است که به یاریش بشتابد و او را در معرفی مفسدین یاری رساند.
مگر میشود اسنادی از فساد وجود داشته باشد و این اسناد محرمانه باشد؟ مگر میشود باور کرد در مبارزه با فساد جدیتی وجود دارد در حالی که منتشرکننده اسناد فساد را زندانی میکنند؟ مگر قابل قبول است که ممنوعیتی برای صحبت و انتشار اسناد در موضوعات اتهامی از قبیل «کرسنت» و « زمین خواری» وجود داشته باشد؟
اسناد ارائه شده در مورد دوست صمیمی رئیس جمهور کره جنوبی، توسط رسانهها منتشر شد و آنها بودند که او را از مقامش، به زیر کشیدند. رسانهها احتمال دادند که بر اساس اتفاقات رخ داده، وی از موقعیت خود، بهره‌برداری اقتصادی هم کرده باشد ولی مطمئن نبودند اما هیچیک، زندانی نشدند.
4- مبارزه با فساد، پاسخگویی شفاف و صادقانه میخواهد. بدین معنی که سیستم بررسی کننده فساد، باید نتایج بررسیهای خود را و همچنین نتایج محاکمات خود را به صورت شفاف و صادقانه با مردم در میان بگذارد. اگر پاسخگویی، شفاف نباشد و در جامعه، ایجاد اقناع نشود علاوه بر اینکه مردم به سیستم حاکم، بدبین میشوند، مفسدین هم از این موقعیت استفاده کرده و یا بر حجم فساد خود میافزایند و یا مظلومنمایی میکنند.
اگر کسی در مورد فسادی، سوال کرد باید پاسخ او را صادقانه و شفاف داد ولو اینکه بدون رعایت شرایط، سوال کرده باشد. اگر فردی با توجه به انتشار برخی اسناد اثبات نشده، توضیحی در مورد موضوعی خواست باید پاسخ او را در سریعترین زمان و در شفافترین حالت داد نه اینکه او را نیمه شب، جلب کرد.
مردم از پرونده های فساد محمود احمدی‌نژاد میپرسند، مردم از پشتیبانان مالی بابک زنجانی و سه وزیری که به همراه رئیس کل بانک مرکزی او را یاری رساندند میپرسند، مردم از چرایی علنی برگزار نشدن دادگاه مهدی هاشمی میپرسند، مردم از دلایل ممنوع التصویری رئیس دولت اصلاحات میپرسند، مردم از چرایی ممنوعیت بررسی پرونده «کرسنت» و نقش بیژن زنگنه میپرسند، مردم از دلایل آن حجم از تخلف و فساد در صندوق ذخیره فرهنگیان میپرسند و بسیاری سوالات دیگر، اما کسی پاسخگو نیست و تا زمانی که پرسیدن، ترس داشته باشد و تا زمانی که پاسخگویی شفاف و صادقانه وجود نداشته باشد مبارزه با فساد، طنزی تلخ خواهد بود.
5- مبارزه با فساد، نباید جناحی باشد بدین معنی که در مبارزه با فساد، نباید تعلقات جناحی و حزبی تاثیری داشته باشد. اگر در موضوع مبارزه با فساد، سهلانگاری شود و یا اینکه چشمپوشی نسبت به دوستان صورت گیرد دامنه فساد، بسیار گسترده خواهد شد. همچنین اگر مسوولین محاکمه کننده متهمین و یا مفسدین، نگاهی جانبدارانه و جناحی به افراد داشته باشند موجب بیثمر شدن مبارزه با فساد میشود.
به طور مثال، اگر شخصی که میخواهد به فساد متهمین رسیدگی کنند بیاید و مواضع جناحی بگیرد یعنی در سخنرانیهای خود، مرتب به اصلاح طلبان توهین کند، آنان را فتنهگر بخواند، آنان را پیاده نظام آمریکا بداند، دوران حاکمیت آنان را بدترین دوران بنامد و در برخورد با آنان؛ قبل از اثبات جرم، از اقدامی دریغ نکند چنین فردی، نه تنها نمیتواند با فساد مبارزه کند بلکه دیدگاه مردم را نیز نسبت به موضوع مبارزه با فساد بدبین میکند.
برکناری رئیس جمهور کره جنوبی به دلیل فساد یکی از دوستانش، نمایانگر آن است که برای پیشرفته شدن و توسعه یافتگی، نمیتوان در موضوع مبارزه با فساد، مصالحه کرد، مدارا کرد و جناحی عمل کرد.
واقعا كه...