در همین راستاست که حالا چند سالی میشود استفاده از عینکهایی با تأثیر استروبوسکوپی (انعکاسی) مد شده و نمونههای تازهای از این عینکها در میان ورزشکاران مورد استفاده قرار میگیرد. البته استفاده از این عینک چندان هم تازه نیست چون برای اولین بار ۲۰ سال پیش مایکل جردن اسطورهای از آن استفاده کرد ولی خیلی زود از دور خارج شد. حالا با مدرن شدن بیشتر این عینکها دوباره استفاده از آن رایج شده است.
خواص عینک
خاصیت ریتم
و نورشکنی دارند یعنی اینکه شدت نور و فلش حاصل از این نورها را کم و زیاد
میکنند. در نوع پیشرفته آنها فقط دستگاهی که موسیقی پخش کند کم است ولی
از لحاظ فناوری چیز دیگری کم ندارد. فعلاً هم ورزشکاران فوقحرفهای از این
عینکهای استروبوسکوپی استفاده میکنند. عینکهایی که با کریستال مایع تحت
پوشش قرار گرفتهاند و باعث میشوند تا روشنایی در صدم ثانیهای از شفاف
به مات و برعکس تغییر کند (دقیقاً حالتی مثل پلک زدن فوقالعاده سریع).
البته استفادهکنندگان از این عینک میتوانند سرعت این تغییر نور را با
توجه به سنسورهایی که کنار دسته عینک تعبیه شده کم یا زیاد کنند؛ البته در
مواردی این سرعت بسیار کم و یا بسیار زیاد قابل تغییر است.
قیافه جدید دروازهبان تیم ملی سوئیس
در
حاشیه مرحله انتخابی و البته مرحله نهایی جام ملتهای اروپا بود که قیافه
یان زومر، دروازهبان تیم ملی سوئیس، تغییرات اساسی پیدا کرده بود؛ نه به
این خاطر که مثلاً مدل موی جدیدی را امتحان کرده بود بلکه به این خاطر بود
که با عینکهایی شبیه به عینک آفتابی در تمرینات تیم ملی سوئیس همراه
میشد. غافل از اینکه، آن عینکها همین عینکهای استروبوسکوپی بود که
دروازهبان تیم ملی سوئیس چند وقتی میشود از آن استفاده میکند. ماه ژوئن
گذشته او در صحبتهایی با «اکیپ» درباره دلایل استفاده از این عینک گفت:
«وقتی این عینکها را میزنم مغزم در صحنهها بیشتر درگیر میشود و سرعت
واکنشم را بالاتر میبرد. واقعیت این است که همیشه به ورزشهای دیگر نگاه و
تلاش میکنم نوآوریهایی که در آنها صورت گرفته را استفاده کنم.» منظور
دروازهبان سوئیسی باشگاه مونشنگلادباخ به اتفاقاتی بود که دو ماه پیش از
آنکه از این عینکها استفاده کند در آمریکا افتاده بود. در واقع دو ماه قبل
از زومر، جو موئر بازیکن حرفهای بیسبال در آمریکا بود که این عینکها را
زده بود. بعدها برنامهای در شبکه تلویزیونی ESPN هم فاش کرد دلیل اصلی
پیشرفت استیفن کری، فوقستاره بسکتبال گلدناستیت و یا کاوهی لئونارد
(بهترین مدافع NBA) استفاده از همین عینکها بوده است. برندون پاین یکی از
مربیان استیفن کری درباره استفاده این بازیکن از چنین تکنولوژیای میگوید:
«استفاده از این عینکها در گرفتن تصمیم با اندک زمان موجود ارتباط
مستقیمی دارد. در واقع بازیکنان با این شیوه کمترین زمان را هدر میدهند.
چیزی که ما دنبال آن هستیم این است که بازیکنان به معنای واقعی صحنهها را
به صورت آهسته ببینند.»
و اول مایکل جردن!
اولین
باری که یک ورزشکار حرفهای از این تأثیرهای استروبوسکوپی استفاده کرده به
سالها قبل یعنی سال ۱۹۹۰ برمیگردد. جایی که مایکل جردن، اسطوره دنیای
NBA خیلی اتفاقی با این عینکها آشنا شد. در آن زمان، تیم گراور، مربی شخصی
مایکل، در تمرین برایش این عینکها را آورد. آن زمان، جردن در مسابقه از
فلش دوربینهای زیادی که از او عکس میگرفتند خسته شده بود و نمیتوانست در
لحظه پرتاب عملکرد خوبی داشته باشد ولی بعد از استفاده از این عینکها در
تمرین، به طرز محسوسی در پرتابها پیشرفت داشت و بعدها گفته شد که حتی به
استفاده از این عینکها معتاد شد. از همان زمان بود که کمپانی نایکی، که
علاوه بر پوشاک، دستی هم بر صنعت صوت و تصویر دارد تصمیم گرفت پیشرفتی در
آن عینکها حاصل کند. پیشرفتی که حاصل شد و مایکل جردن بعدها از نمونههای
پیشرفته این عینک استفاده کرد. با این حال تا سال ۲۰۱۱ طول کشید که نسل
پیشرفته این عینک با نام «اسپارک ویپور» ساخته و روانه بازار شود. بعد از
آن بود که استفاده از این تکنولوژی در سطح اول تبدیل به یک باید شد ولی یک
سال بعد یعنی سال ۲۰۱۲، نایکی مجبور شد ساخت این عینکها را متوقف کند.
ماجرا از این قرار بود که مدیر تجاری برند اسپارک به خاطر اقدام به قتل زن و
بچه به ۲۰ سال زندان محکوم شد.
بازیکنان سیتی هم دست به کار شدند
این
واقعه تأثیر منفی روی بازار گذاشت و عینکهایی که با ۸۰۰ دلار به فروش
میرسید تا ۳۰۰ دلار افت کرد. البته این عینکهای ۳۰۰ دلاری سری جدیدی
بودند که بعد از منتشر شدن مقالهای درباره فواید استفاده از این عینک،
دوباره روانه بازار شدند. سال ۲۰۱۳ نایکی دوباره با همکاری محققان زیادی
استارت این کار را زد و استفاده از آنها نزد بازیکنان هاکی روی یخ
کارولینا هوریکانس رایج شد و نتایج تحقیقی که از اعضای این تیم گرفته شد
مثبت از آب درآمد. برندون پاین درباره این عینکها میگوید: «استفاده از
این عینکها تأثیرات عصب-عضلانی ویژهای دارد.» معنی سادهاش میشود اینکه
وقتی شما از این عینکها دارید اگر کسی توپ تنیسی را به سمت شما پرتاب کند
ولی زاویه دید شما به گونهای باشد که نتوانید همه توپ را ببینید، مغز شما
وادار میشود مسیر توپ را خیلی سریع تخمین زده و به عضلات دستور میدهد
خیلی سریع در آن مسیر آن هم در کمترین زمان ممکن حرکت کند. اینطور شد که
پای این عینکها به دنیای فوتبال هم کشیده شد چون سال ۲۰۱۴ بود که مسئولان
کمپانی نایکی با وارد شدن به تمرینات منچسترسیتی، این عینکها را در اختیار
آنها قرار دادند تا از دنیای حرفهای عقب نیفتند.