رویداد۲۴ سیما صابری: می توان انتظار داشت که بزرگترین دریاچه های جهان بسیار شبیه به هم باشند، اما از عمق تا محتوای شور، خواص آنها می تواند کاملاً متفاوت باشد. همچنین، رتبهبندی بزرگترین دریاچههای جهان ثابت نیست، زیرا فعالیتهای انسانی میتواند حجم عظیمی از آب را ظرف یک نسل به بیابان تبدیل کند.
بزرگترین دریاچه جهان از نظر اندازه، دریای خزر است. این دریاچه عظیم نمکی که تقریباً به اندازه ژاپن است، با پنج کشور قزاقستان، روسیه، ترکمنستان، آذربایجان و ایران همسایه است. تخمین زده می شود که 48 میلیارد بشکه نفت در زیر سطح حوضچه قرار دارد.
در واقع
دریاچه خزر یکی از بزرگترین دریاچههای جهان است و بزرگترین دریاچه آب شیرین جهان میباشد. این دریاچه در شمال ایران و جنوب روسیه واقع شده و مساحت آن حدود ۳۷۶٬۰۰۰ کیلومتر مربع است. عمق متوسط این دریاچه حدود ۲۴۰ متر است و عمق بیشینه آن به ۱٬۰۲۵ متر میرسد. این دریاچه توسط ۵ کشور اطراف خود یعنی ایران، روسیه، ترکمنستان، قزاقستان و آذربایجان احاطه شده است.
دریاچه خزر منبع زندگی بسیاری از گونههای حیات وحش و نقطه تلاقی فرهنگها و تمدنهای مختلف است. این دریاچه به عنوان یکی از منابع اصلی صید ماهی در منطقه شناخته شده است و بسیاری از مردم اطراف آن به صید و پرورش ماهی مشغول هستند. همچنین، دریاچه خزر یکی از مقصدهای گردشگران داخلی و خارجی است و زیباییهای طبیعی و فرهنگ محلی منحصر به فرد خود را به بازدیدکنندگان نشان میدهد.
پنج دریاچه بزرگ که در امتداد کانادا – ایالات متحده قرار دارند. سوپریور، یکی از بزرگترین مجموعه های آب شیرین روی زمین را تشکیل می دهد. این سری از دریاچههای به هم پیوسته حدود 20 درصد از آب شیرین جهان را تشکیل میدهند و این منطقه بیش از 100 میلیون نفر را پشتیبانی میکند که تقریباً برابر با یک سوم جمعیت کانادا و ایالات متحده است. مساحت دریاچه سوپریور 31700 مایل مربع (82000 کیلومتر مربع) است که از نظر وسعت مشابه اتریش است.
دریاچه سوپریور، که در شمال امریکا قرار دارد، بزرگترین دریاچه آب شیرین جهان است. این دریاچه با مساحتی حدود ۸۲٬۱۰۰ کیلومتر مربع، بزرگترین دریاچه آب شیرین جهان محسوب میشود. دریاچه سوپریور همچنین عمق زیادی دارد و در برخی نقاط به عمق ۴۰۶ متر میرسد. این دریاچه به واسطه زیباییهای طبیعی و فعالیتهای خارقالعادهای که در آن انجام میشود، یکی از مقصدهای گردشگران بسیار محبوب است.
دریاچه ویکتوریا که در قاره آفریقا واقع شده، بزرگترین دریاچه آفریقا و دومین دریاچه آب شیرین جهان است. این دریاچه با مساحتی حدود ۶۸٬۸۰۰ کیلومتر مربع، یک منبع اصلی برای تأمین آب و محل زندگی بسیاری از گونههای حیات وحش است. همچنین، این دریاچه برخی از جزایر زیبا و مناظر طبیعی فوقالعاده را در اختیار گردشگران قرار میدهد.
دریاچه هوران و میشیگان که در امریکای شمالی واقع شده، دومین و چهارمین دریاچه بزرگتر جهان هستند. این دریاچهها با مساحت حدود ۵۹٬۵۰۰ و ۵۸٬۰۰۰ کیلومتر مربع به ترتیب، از نظر وسعت بزرگترین دریاچههای آمریکای شمالی هستند. هوران و میشیگان همچنین منابع اصلی تأمین آب و فعالیتهای صید و تفریحات آبی بسیاری از مردم منطقه هستند. این دریاچهها همچنین برخی از جزایر زیبا و شناورهای فوقالعاده را به خود جلب کرده و گردشگران بسیار زیادی را جذب میکنند.
در اینجا رتبه های نخست دریاچه بزرگ با اندازه معادل آورده شده است:
دریاچه بزرگ دیگر بایکال نام دارد. این دریاچه در سیبری با عمق زیاد 5371 فوت (1637 متر) قرار دارد. برای مقایسه، بزرگترین دریاچه بزرگ (دریاچه سوپریور) تنها 25 درصد عمق دارد و حداکثر عمق آن 1333 فوت (406 متر) است. دریاچه بایکال از جهات دیگر نیز منحصر به فرد است. این دریاچه قدیمی ترین و سردترین دریاچه جهان است و حدود 80 درصد گونه های جانوری آن بومی هستند.
بیشتر بخوانید:
استرالیا ششمین کشور بزرگ جهان است، بنابراین دریاچه های بزرگ تنها یک گوشه از خشکی آن را اشغال می کنند. فقدان تاریخ یخبندان استرالیا به این معنی است که تعداد کمی دریاچه آب شیرین دائمی در این کشور وجود دارد. بسیاری از بزرگترین دریاچه های کشور فقط در دوره های بارندگی زیاد پر می شوند.
تپههای شنی صحرای آرالکوم در نزدیکی بزرگترین دریاچه جهان، که در مرز بین قزاقستان و ازبکستان قرار دارد، قرار دارد. در گذشته ای نه چندان دور، این محیط خشن در واقع بستر یکی از بزرگترین دریاچه های جهان - دریای آرال - بود. به دلایل اقلیمی و انسانی، دریای آرال در دهه 1960 شروع به فروکش کرد. این تغییر چشمگیر در سطح، دریای آرال را از چهارمین دریاچه بزرگ روی زمین به جایی رساند که حتی در بین 50 دریاچه برتر قرار نگرفت. محققان خاطرنشان می کنند که اندازه دریاچه در طول تاریخ نوسانات زیادی داشته است، اما از دریچه تاریخ مدرن این اخیرا تغییرات به سرعت اتفاق افتاد و اقتصاد محلی را ویران کرد و شهرهای ساحلی سابق را محصور در خشکی کرد.
دریاچه چاد در صحرای آفریقا و دریاچه ارومیه در ایران هر دو با چالش های مشابهی روبرو هستند که در دهه های اخیر به شدت کاهش یافته و با چالش روبه رو بودند.