رویداد۲۴ علی ولی اللهی در اعتماد نوشت: ضرورت ساخت یک ورزشگاه مجهز مخصوصا زمانی بیشتر مشخص شد که قرار است تیم‌های ایرانی بعد از مدت‌ها در لیگ قهرمانان آسیا میزبان باشند، ولی استادیوم آزادی دیگر جوابگوی فوتبال ایران نیست. همین ورزشگاه آزادی که امروز مشخص شده ده‌ها میلیارد تومان از استقلال و پرسپولیس طلب دارد! از آن سمت بحث ظرفیت ورزشگاه جدیدی که قرار است ساخته شود هم مطرح شد و یکی از دست اندرکاران از عدد باورنکردنی ۱۲۰ هزار نفری گفت که مخالفت کارشناسان را به دنبال داشت. برای بررسی این موارد مصاحبه مفصلی با علی کفاشیان رییس پیشین فدراسیون فوتبال ترتیب دادیم. کفاشیان که خودش سابقه ساخت دو مجموعه بزرگ آفتاب انقلاب و کمپ تیم‌های ملی را در کارنامه دارد و این روز‌ها با بخش خصوصی کار می‌کند، گفت که پیش از دولت او و همکارانش می‌خواستند در محلی که فعلا برای ساخت استادیوم در نظر گرفته شده یک مجموعه ورزشی بزرگ بسازند، ولی فعلا به خاطر ورود دولت پروژه شان متوقف شده است. او همچنین روایت‌هایی از ساخت مجموعه آفتاب انقلاب و سختی‌های آن گفت.
برخی می‌گویند ما باید استادیوم جدید بسازیم و برخی معتقدند باید آزادی بازسازی شود. نظر شما چیست؟
ما از یک سال پیش شروع کردیم به کار کردن روی این موضوع. اخیرا دولت آن را مطرح کرده است. اولا که ما هر چقدر ورزشگاه جدید داشته باشیم و هر چقدر امکانات جدید داشته باشیم باز هم کم است. در تهرانی که ۱۵، ۱۶ میلیون نفر جمعیت دارد. البته آخرین آمارش را نمی‌دانم. در این شهر یک استادیوم آزادی کافی نیست. مردم نیاز دارند. استادیومی که جدید ساخته می‌شود، می‌تواند محل تفریحی و ورزشی باشد. این همه رشته‌های ما فعالیت می‌کنند، بچه‌های ما زحمت می‌کشند، خب این‌ها نیاز به سالن‌ها و جایگاه‌های مختلف دارند. به نظر من در زمینه ورزش هرچقدر بسازیم یک نوع سرمایه گذاری به حساب می‌آید برای نسل آینده و جوان. نباید اکتفا کنیم به اینکه فقط آزادی را داریم و آن را درستش کنیم.
بیشتر بخوانید: مهدی زارع: محل استادیوم جدید تهران روی «خط زلزله» است!
شما گفتید که دولت نباید در این زمینه‌ها ورود کند.
دقیقا؛ ما در همین مهرعظام که فعالیت می‌کنیم تقریبا بیش از یک سال پیش بخش خصوصی آمد گفت ما حاضریم بیاییم اینجا سرمایه گذاری کنیم و استادیوم یا یک مکان ورزشی بسازیم. ما رفتیم وارد مذاکره شدیم با دفتر مرقد امام. منظور همین شهر آفتاب است. چند جلسه با آقای انصاری و چند جلسه با سید حسن خمینی نوه امام داشتیم و آن‌ها گفتند یک طرح آماده کنید. ما یک طرح را بعد از مدت‌ها آماده کردیم و با آن‌ها جلسه گذاشتیم و یک زمین را که مساحتش بیش از ۳۰۰ هکتار است را شناسایی کردیم در شهر آفتاب که این کار ورزشی انجام شود. زمینی که از یک سمت به اسلامشهر می‌خورد و از سمت دیگر به شهرری می‌خورد و شمالش به جنوب تهران می‌رسد. جایگاه خوبی است برای یک استادیوم بزرگ. ما این را پیش بینی کردیم که هم رشته‌های المپیکی و آسیایی را پوشش بدهد هم رشته‌های عمومی و... را، هم محل تفریحات ورزشی شود. یک طرح جامع و کامل را برای این درآوردیم. الان هم طرحش موجود است. در این ۳۰۰ هکتار چهار بخش باغ ایرانی، استادیوم ورزشی، بخش اداری و تجاری را در آن دیده ایم. آنجا مطرح کردیم که دولت الان مشکلات زیادی دارد، ولی بخش خصوصی می‌تواند بیاید چنین سرمایه گذاری انجام بدهد. چرا؟ چون دستش باز است. وقتی چنین کار‌هایی را شروع کنیم بخشی از طرح را به کار‌های اقتصادی اختصاص می‌دهد و قسمت دیگر را به بخش‌های خصوصی دیگر واگذار می‌کند و بخشی از آن را هم می‌سازد. قسمت‌هایی نظیر استادیوم و سالن‌های ورزشی بزرگ برای مسابقات. الان اگر دولت بخواهد این کار را انجام بدهد و جلو ببرد دردسر دارد. ما توی همین مجموعه‌ای که هستیم به استان‌های زیادی رفتیم. استادیوم‌های زیادی هم دیدیم. هشتاد تا نود درصد استادیوم‌ها و مکان‌های ورزشی ما در حال از بین رفتن هستند. بودجه‌ای نیست برای اینکه خرج آنجا کنند. من دیروز هم توی رادیو گفتم که قطعا وزارت ورزش با این بودجه‌ای که در اختیار دارد و با هزینه‌های جاری و پولی که باید برای تکمیل پروژه هایش هزینه کند و اینکه دولت نمی‌تواند هیچ پول بیشتری به این‌ها بدهد کار مشکلی دارد. برای نگهداری یا ساخت مجدد استادیوم‌ها مثل همین استادیوم آزادی.
طرح شما با دولت تداخل ندارد؟
تداخل پیدا کرد؛ خود دولت آمد اینجا گفت ما خودمان می‌آییم طرح می‌دهیم و ما فعلا متوقف کردیم، ببینیم دولت چه کار می‌کند. البته در جلسه‌ای که با آقای هاشمی داشتیم همه اطلاعات را در اختیار ایشان گذاشتیم. ما گفتیم یک سال کار را جلو بردیم و این هم اطلاعاتش. چون هدف ما این نیست که بگوییم این کار را ما انجام دادیم. هدف ما این است که برای مردم و مملکت فضا‌های ورزشی و امکانات ورزشی و زیربنایی به وجود بیاید. قطعا دولت در این زمینه مشکلاتی خواهد داشت، ولی به هر حال ما اطلاعات کامل به آن‌ها دادیم تا ببینیم چه کار می‌کنند. ما فعلا طرح را متوقف کردیم، ولی طرح کامل را داریم.
زمانی که آن طرح را جلو می‌بردید به زلزله خیز بودن منطقه توجه داشتید؟ کارشناسان می‌گویند زمینی که در نظر گرفته شده روی گسل زلزله است!
این حرف‌ها زده می‌شود. ببینید، الان خود شهرک غرب روی گسل است. جا‌های دیگر هم همین طور. وقتی با اصل کار موافقت شود این مطالعات انجام می‌شود. همان مکان دانشگاه آزاد و شاهد ساخته شده است. نمایشگاه‌ها ساخته شده اند. حرم حضرت امام ساخته شده. آنجا تبدیل به شهر بزرگی شده و بخشی از آن هم ورزشی است. حالا اگر زلزله بیاید خب همه اش خراب می‌شود (باخنده). حالا ما می‌خواهیم فکر زلزله باشیم. این‌ها بحث‌هایی است که چرا مطرح می‌شود. آنجا به هر حال زمین و تشکیلاتی است که برای این منظور دیده شده است. ما در جا‌های دیگر به آن صورت زمین خالی و فضا نداریم.
نظرتان در مورد ساخت استادیوم خارج از شهر چیست؟ الان در همه جای دنیا سعی می‌کنند استادیوم وسط شهر باشد که مردم و خانواده‌ها راحت بتوانند استفاده کنند.
برای ساخت استادیوم‌های بزرگ داخل شهر باید زمینش از قبل پیش بینی می‌شد. یک جا‌هایی را باید می‌گرفتند و می‌ساختند. همیشه استادیوم‌های بزرگ در کنار شهر است، چون تعداد زیادی مردم می‌روند برای مسابقات و...، ولی کم کم همین محل‌ها هم تبدیل به بخشی از شهر می‌شوند. این طبیعی است. چون زمین بزرگی لازم است چنین زمینی داخل شهر پیدا نمی‌شود؛ بنابراین ناچار هستند ببرند خارج از شهر. ولی وقتی چنین تشکیلاتی خارج از شهر ساخته می‌شود، وقتی فعال شود در کنارش پیشرفت صورت می‌گیرد. نه اینکه یک ساختمان مرده بسازند. الان استادیوم‌هایی در نقاطی ساخته اند و بعد ولش کردند. هیچ کس نمی‌رود آنجا توسعه کاری بدهد. ولی وقتی خوب روی آن سرمایه گذاری صورت بگیرد و زنده باشد به هر حال افراد مختلف می‌روند آنجا زمین می‌خرند و ساخت و ساز می‌کنند و کاسبی راه می‌اندازند و آنجا آباد می‌شود.
شما مجموعه ورزشی آفتاب انقلاب را ساختید. چه چالش‌هایی پیش روی شما بود؟
اول از همه زمین این مجموعه را می‌خواستند جای دیگر بگیرند. آن زمان آقای هاشمی طبا به ما گفت بیایید این زمین را بگیرید و مجموعه ورزشی بسازید. ما رفتیم خلاصه این را گرفتیم و بعد دیدیم شهرداری آمد و گفت این زمین مال من است و به شما نمی‌دهیم و خودمان انجام می‌دهیم. ما گفتیم خب اگر می‌خواستید انجام دهید تا به حال انجام داده بودید. گفتند نه! ما گفتیم این زمین مال وزارت ورزش است، ولی باز کوتاه نیامدند و شروع کردند دیوارکشی دور آن. مشکلاتی به وجود آوردند و در نهایت ما رفتیم به آقای هاشمی طبا گفتیم داستان این شکلی است و ایشان با شهردار آن منطقه که الان فوت شده صحبت کرد و یک پست والیبالی به او داد و خلاصه آن خدابیامرز قانع شد! در نهایت با موافقت شهرداری ما شروع کردیم به ساخت و ساز. بعد دیدیم بچه‌های آن محل آمدند. بچه‌های آنجا در زمین‌های خاکی فوتبال بازی می‌کردند و ریختند سر ما که نمی‌گذاریم اینجا بسازید. به آن‌ها می‌گفتیم به خدا قرار است ورزشگاه بسازیم. شما فعلا در آن قسمت خاکی بازی کنید، ولی ما اینجا را چمن می‌کنیم و به شما زمین چمن می‌دهیم. مدتی هم درگیر این بودیم و بالاخره کار را جلو بردیم و کمک کردند و رفتیم یواش یواش سندش را به نام فدراسیون دوومیدانی زدیم. زمینی به مساحت هفت و نیم هکتار. سالن‌ها و زمینش را ساختیم و الحمدلله الان شده یک مجتمع بزرگ. همان موقع بخشی از زمینش را قرار بود برای کار‌های اقتصادی و تجاری بگذاریم که درآمدزایی شود برای فدراسیون، ولی بعد از فدراسیون دوومیدانی آمدم بیرون.
زمینش مال پرسپولیس بود؟
ببینید، این زمین ابتدا دست اداره کل تربیت بدنی بود. این زمین را دادند به پرسپولیس. تابلو هم زدند. بعد خود باشگاه پرسپولیس گفت ما اصلا نمی‌خواهیم این را و دنبالش نمی‌رویم. ولش کردند و بعد جا‌های دیگر آمدند دست گذاشتند روی آن. جا‌هایی نظیر تاکسیرانی و سازمان امنیتی و... که آنجا را بگیرند. آقای خطیب هم چک هایش مانده بود و نمی‌توانست پاس کند. چک‌های مربوط به قسمت زمین منظورم است. در نهایت ما ورود کردیم از فدراسیون دوومیدانی. ما آن زمان کار‌های اقتصادی می‌کردیم. رفتیم سریع زمین را گرفتیم و چک‌ها را پاس کردیم و پول زمین را دادیم و مالکیتش را گرفتیم و الان خدا را شکر متعلق شده به فدراسیون دوومیدانی و یک استادیوم بزرگ دارد.
اینکه می‌گویند استادیوم ۱۲۰ هزار نفره قرار است بسازیم هم انتقاداتی را برانگیخته است.
نه، این شکلی نباید باشد. ما در طرح خودمان چنین چیزی نداشتیم. اصلا استادیوم ۱۲۰ هزار نفری و ۱۰۰ هزار نفری در دنیا منسوخ شده است. به آن صورت دیگر از این کار‌ها نمی‌کنند. ما در طرح خودمان ورزشگاه ۵۰ تا ۶۰ هزار نفره دیده بودیم. اصولا دیگر ۱۰۰ هزار تا و ۱۲۰ هزار تا به درد نمی‌خورد. حتی سالنش را برخی می‌گفتند ۲۰ هزارتایی بسازیم. ما می‌گفتیم وقتی شما ۲۰ هزارتایی بسازید آن کسی که آن بالا نشسته اصلا زمین را نمی‌بیند و بازیکنان را تشخیص نمی‌دهد. این‌ها چیزهایی است که رد شده. باید ظرفیت محدود باشد. ما در همان طرح خودمان سالن را ۱۰ تا ۱۲ هزار نفر در نظر گرفتیم. در عوض می‌توانیم صد تا سالن کوچک دو، سه هزار نفره اطرافش بسازیم برای ورزش‌های دیگر که بدون تماشاچی یا با تماشاگر محدود ورزشکاران دختر و پسر بروند آنجا بازی کنند مترو هم دیده شده برای آنجا. بالاخره می‌خواهم بگویم ما نیاز داریم به چنین چیزهایی. اینکه بگوییم ما استادیوم آزادی را فعلا تجهیز کنیم. بله آنجا هم باید ساخته شود، ولی این نافی ساخت ورزشگاه جدید نیست. من خودم دیروز در مورد استادیوم آزادی اشاره کردم که با همین شرکت مهرعظام رفتیم صحبت کردیم با مدیرعامل و هیات مدیره شرکت توسعه و نگهداری. گفتیم آماده ایم بخش شمال غربی استادیوم که یک استادیوم نیمه کاره در آن ساخته شده و زمین خاکی دارد بگیریم. سیزده، چهارده هکتار زمین است و ما هم نقشه اش را داریم. نامه هم نوشتیم برای آن‌ها و گفتیم ما آماده ایم اینجا یک استادیوم و یک سالن بسازیم. دو، سه تا زمین فوتبال و یک کمپ به همراه خوابگاه احداث کنیم به همراه زمین تنیس و.... ۱۵، ۱۶ هکتار می‌شد. نامه هم دادیم، ولی جالب است که با اینکه سه بار جلسه گذاشتیم با شرکت توسعه و نگهداری، ولی هیچ جوابی ندادند و بعد هم که وزیر ورزش عوض شد و حالا خود آن‌ها منتظرند ببینند می‌مانند یا نمی‌مانند. ولی به هر حال یک جواب به نامه ما ندادند!
مشکل شان چیست؟
مدیرانی که الان هستند نگاه شان به همین صورت است. الان وزیر عوض شده و این‌ها نمی‌دانند چند روز دیگر هستند یا نه. نمی‌دانند می‌توانند موافقت وزیر را بگیرند یا نه. این‌ها مشکلات مدیریتی ما است دیگر. این نکته مهمی است که می‌خواهم بگویم. دولت اگر هم امکاناتی داشته باشد همین طور راکد می‌ماند. باید این‌ها را به بخش خصوصی بدهد با این شرط که بخش خصوصی بیاید و فقط اینجا را ورزشی کند. من یک سوال از شما می‌پرسم. همین استادیوم نقش جهان اصفهان چمن خوبی دارد؟ نه! خب همین است دیگر. همان استادیوم را بدهد به باشگاه‌هایی که هستند آنجا. یکی از آن‌ها بیایند این ورزشگاه و آن زمین را ۱۰ تا ۱۵ ساله در اختیار بگیرد و قشنگ بسازد. هم خودشان بتوانند استفاده کنند و بازی‌های خوب در آن برگزار کنند هم به باشگاه‌های دیگر بدهند. مگر چقدر هزینه اش است؟ چند درصد هزینه باشگاه می‌شود؟ بلندمدت بدهید بروند استفاده کنند. ما رفتیم مشهد و دیدیم یک استادیوم دارد به اسم شهید جعفریان. زمین چمن خراب، زمین چمن مصنوعی خراب، استخر خراب! همه چیزش خراب! ۹۰ درصدش ساخته شده، ولی ۱۰ درصد باقی مانده همین طور راکد است. ۱۰ درصد هزینه کنید آنجا راه می‌افتد. سالن‌ها همین طور. تمام ورزشگاه همین طور بی استفاده یک گوشه افتاده. رفتیم گفتیم ۱۵ ساله بدهید به بخش خصوصی و ما فقط تعهد می‌کنیم بدون درآمدزایی فقط برای امور خیریه و بچه‌ها استفاده کنیم و خودتان هم هر بازی داشتید بیایید انجام دهید. مگر کسی قبول کرد؟ بخش خصوصی باید از این کار‌ها بکند. بیایند بگویند فلان کارخانه دار بزرگ بیا استادیوم آزادی را بگیر و تیم فوتبالت هم آنجا بازی کند و به دیگران هم سرویس بده. مطمئن باشید به بهترین شکل از زمین نگهداری می‌کند. این زمانی اتفاق می‌افتد که خودش مالک است و می‌داند از آنجا بیرونش نمی‌کنند. من در این دو، سه سالی که آمدم بخش خصوصی متوجه شدم تنها راهی که داریم استفاده از پتانسیل بخش خصوصی است. با توجه به اینکه دولت توانمندی ندارد که بیاید ساخت و ساز کند و هزینه نگهداری بپردازد بهترین راه استفاده از بخش خصوصی است.