رویداد۲۴ سیما صابری: احساس سرگیجه هنگام اتمام یک تمرین طاقت فرسا یا ایستادن خیلی سریع طبیعی است. با این حال، اگر میخواهید بدانید چرا ممکن است سرگیجه، خسته، ضعیف یا حالت تهوع داشته باشید، برخی از دلایل احتمالی میگرن، اضطراب یا بیماری و... میتوانند باعث ایجاد سرگیجه شوند.
اگر در طول روز دچار سرگیجه هستید، میتواند نشان دهنده مشکل جدیتری باشد. برای اطلاعات بیشتر در مورد دلایل رایج سرگیجه و کارهایی که باید انجام دهید، ادامه مطلب را بخوانید.
وقتی سرگیجه دارید، میتوانید احساس سبکی سر، سقوط و ناپایداری داشته باشید. همچنین ممکن است موارد زیر را احساس کنید:
-مشکل در ایستادن یا راه رفتن
-سردرد
-مشکلات بینایی
-از دست دادن تعادل یا شنوایی
-تهوع و استفراغ
-گوشتان زنگ بزند
-ضعف
سرگیجه نشانه بسیاری از اختلالات است و فهرست علل بالقوه این علامت را بسیار طولانی میکند. در اینجا آنچه شما باید در مورد برخی از شایعترین علل سرگیجه و نحوه کاهش علائم باید بدانید آورده شده است.
یکی از شایعترین علائم مشکل در گوش داخلی سرگیجه است که بر تعادل و هماهنگی تأثیر میگذارد. فرد مبتلا به سرگیجه ممکن است احساس چرخش اطراف به دور سرش را تجربه کند.
سرگیجه موضعی حملهای خوش خیم (BPPV)، یک مشکل گوش داخلی است که معمولا باعث سرگیجه میشود. با BPPV، کریستالهای کوچک کلسیم آزاد میشوند و در مایع درون گوش داخلی شناور میشوند. مغز شما سیگنالهای متفاوتی دریافت میکند و ممکن است احساس کنید همه چیز در اطراف شما در حال چرخش است
متخصص گوش، حلق و بینی (ENT) میتواند با استفاده از مانور Epley، یک تمرین تغییر موقعیت، به کاهش سرگیجه کمک کند. مانور Epley مجموعهای از حرکات سر است که کریستالها را به محل صحیح گوش داخلی شما برمیگرداند.
میگرن دهلیزی یکی از دلایلی است که باعث سرگیجه میشود. در حدود ۷ درصد افراد مبتلا به سرگیجه و ۹ درصد مبتلا به سردرد میگرن دارند. علاوه بر سرگیجه، میگرن به طور کلی میتواند علائم زیر را داشته باشد:
-سر درد شدید
-حالت تهوع
-حساسیت به نور
-استفراغ
فشار خون پایین به دلیل تغییر وضعیت از حالت دراز کشیده به حالت ایستاده ممکن است باعث سرگیجه شود. افت فشار خون ارتواستاتیک نیز نامیده میشود، این نوع سرگیجه ناشی از حرکت سریع گرانش خون از بالاتنه به پایین تنه است. سپس کاهش خون در قسمت بالایی بدن باعث کاهش فشار خون میشود. در بسیاری از افراد ممکن است هیچ علامتی از فشار خون پایین نشان ندهند. در مقابل، برخی از افراد ممکن است سرگیجه و علائم دیگری مانند تاری دید، گیجی، غش و خستگی داشته باشند.
گردش خون ضعیف در مغز میتواند باعث سرگیجه، ضعف، بی حسی و گزگز در ناحیه پا شود. اگر گردش خون ضعیفی دارید، مغز شما به اندازه نیاز خون دریافت نمیکند. شرایط عروق مغزی، یا شرایط مربوط به جریان خون در مغز، ممکن است باعث گردش خون ضعیف شود. برای مثال، سرگیجه میتواند نشانهای از یک حمله ایسکمیک گذرا (TIA) باشد که معمولاً به عنوان "سکته کوچک" شناخته میشود. سایر علائم TIA عبارتند از:
-تاری دید
-مشکلات هماهنگی
-مشکل در صحبت کردن
-ضعف در طرف صورت یا بدن
با TIA، به طور موقت جریان خون به مغز مسدود میشود. اگر حمله سرگیجه و سایر علائم TIA را تجربه کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
بیماری پارکینسون ممکن است باعث سرگیجه شود. این بیماری بر سیستم حرکتی تأثیر میگذارد و شامل لرزش در دست ها، بازوها، پاها، فک و صورت میشود.
اگر مصرف برخی داروها منجر به فشار خون پایین شود، ممکن است باعث سرگیجه شوند. این داروها میتوانند شامل موارد زیر باشند:
-داروهای قلب، مانند مسدود کنندههای بتا
-داروهای بیماری پارکینسون
-داروهای ضد افسردگی سه حلقهای
قند خون پایین که هیپوگلیسمی نیز نامیده میشود، زمانی اتفاق میافتد که بدن قند کافی دریافت نمیکند. وقتی قند خونتان پایین است، ممکن است احساس لرزش، سرگیجه، اضطراب، ضعف و گرسنگی کنید. خوردن یک میان وعده میتواند به کاهش قند خون کمک کند. به ویژه، کربوهیدراتها میتوانند به سرعت قند خون شما را به حالت عادی برگردانند. اگر این نوع سرگیجه اغلب برای شما اتفاق میافتد، با پزشک مشورت کنید.
دریافت آهن کافی در رژیم غذایی یا از طریق مکملها ضروری است. آهن به تولید گلبولهای قرمز خون کمک میکند و از سیستم ایمنی بدن شما محافظت میکند. اگر آهن کافی در بدن خود ندارید، ممکن است به کم خونی ناشی از فقر آهن مبتلا شوید. علاوه بر سرگیجه، افراد مبتلا به موارد شدید آن نوع کم خونی ممکن است این علائم را داشته باشند:
-سرگیجه
-خستگی
-سرد شدن دستها و پاها
-تنگی نفس
افزایش مصرف غذاهای غنی از آهن مانند گوشت بدون چربی، غذاهای دریایی، آجیل و دانهها میتواند به کاهش خطر کمبود آهن کمک کند. همچنین، ژنتیک یا شرایط سلامتی مانند بیماری سلیاک ممکن است باعث کم خونی ناشی از فقر آهن در برخی افراد شود. در این موارد، مکملهای آهن یا داروها ممکن است برای افزایش سطح
آهن لازم باشد.
سرگیجه میتواند ناشی از ننوشیدن آب کافی در روز باشد. کم آبی میتواند باعث تشنگی، ادرار کردن، تعریق کمتر از حد معمول و ادرار تیره رنگ شود.
اضطراب و حملات پانیک نه تنها باعث سرگیجه بلکه سایر علائم فیزیکی میشود از جمله:
-ضربان قلب تند
-لرز و عرق کردن
-گزگز دست و پا
-تنگی نفس
-دردهای غیر قابل توضیح
-ضعف
اجتناب از محرکهای اضطراب شما، مانند کافئین و داروهای خاص، میتواند از این نوع سرگیجه جلوگیری کند. با این حال، اجتناب از برخی محرکها به این راحتی نیست. اگر حمله اضطرابی پانیک در شما در حال به وقوع است، روی کند کردن تنفس یا استفاده از یک داروی آرامشبخش تمرکز کنید. نفس کشیدن سریع و کم عمق سرگیجه را بدتر میکند.
اگر بدن شما هیدراته نباشد یا برای دماهای شدید آماده نباشید، قرار گرفتن در معرض گرما میتواند منجر به سرگیجه و سبکی سر شود. بیماریهای مربوط به گرما نیز میتوانند باعث ایجاد حالت تهوع و گیجی در شما شوند. در چنین شرایطی سعی کنید آب بیشتری بنوشید.
دلایل کمتر رایج دیگری نیز برای سرگیجه ممکن است وجود داشته باشد. مانند:
-صدمات پرده گوش، گوش داخلی یا قاعده جمجمه
-مولتیپل اسکلروزیس (MS)
-بارداری
-سکته مغزی، TIA یا تومورهایی که بر ساقه مغز تأثیر میگذارند
-تومورهای عصب دهلیزی، عصبی مسئول شنوایی، وضعیت بدن و تعادل
اگر سرگیجه را تجربه کردید، میتوانید این روشها امتحان کنید:
-محدود کردن تلویزیون و مطالعه در زمانی که علائم دارید.
-آهسته کردن حرکات یا تغییر موقعیت
-ثابت ماندن و استراحت در صورت بروز علائم