رویداد۲۴ زینب غبیشاوی: احمد بخشایش اردستانی استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بینالملل، درباره حمله تروریستی کرمان و ابعاد آن با رویداد۲۴ گفتگو کرده است. او به این سوال پاسخ داده که اولا چرا داعش ایران را هدف قرار میدهد و دوما ایران در قبال این فاجعه چه واکنشی باید نشان بدهد.
* ابتدا تحلیلتان را از حمله تروریستی روز چهارشنبه در کرمان بفرمایید؟
درست است که دشمن اصلی ایران در مثلث اسرائیل، مجاهدین و داعش است و همکاری نزدیک دارند، اما اسرائیل هم پشت پرده این موضوع است. بعد از اینکه انصارالله یمن برای کشتیهایی که مالک اسرائیلی یا پرچم اسرائیلی دارند، مشکلاتی ایجاد کردند، تلاش میکند این مسئله را به ایران نسبت دهد. یعنی اسرائیل میخواهد بگوید توانا هستم و یک گروه کوچک نمیتواند من را اذیت کند اما یک کشور بزرگ به نام ایران پشت این ماجرا قرار دارد و در همین رابطه چند عملیات را انجام داد.
در پاسخ به آن سلسله ماجراها؛ اول که شهید سیدرضی موسوی را در سوریه زدند، که حتما یک نفوذی به اسرائیلیها کد داده بود. دوم صالح العاروری را در جنوب لبنان ترور کردند. ایران واکنشی را نسبت به شهادت سیدرضی نشان نداد چراکه ایران دستهایش کار میکند و به قدر کفایت آنها با اسرائیل میجنگند؛ بنابراین ایران نشان داد که فعلا این نیاز را ندارد. از آن سمت آمریکاییها مرتب به ایران فشار میآورند و التماس میکنند که جنگ گسترده نشود. حتی حاضر شدند بخشی از پولهای ایران را آزاد کنند.
اما درباره حمله تروریستی کرمان باید بگویم که مسبب اصلی آن اسرائیل است. در این بین منافقین وسایل آن را تامین میکنند و داعشیهای متعصب که فکر میکنند اگر ۷ شیعه را بکشند به بهشت میروند هم عامل اجرایی بودند.
* برخی معتقدند که بعضی از جریانها در تلاش هستند پای ایران را به جنگ حماس و اسرائیل باز کنند، تحلیل شما چیست؟
پای ایران که باز است و این جنگ ایران است. وقتی حمله تروریستی کرمان رخ داد، اسرائیل ابتدا خوشحالی خود را اعلام کرد، ولی بعد که دید انزجار عمومی ایجاد میشود چرا که افراد مسن و کودکان هم کشته شدند، این خوشحالی را پنهان کرد.
ایران با دستهای حزبالله، انصارالله و حماس کارش را پیش میبرد. رهبری هم گفته بودند که کرانه باختری را مجهز میکنیم و ایران هم اصلا ابایی ندارد که انصارالله، حماس و حزبالله را تجهیز کرده است. در ضمن اصلا نیازی هم نیست که ایران خودش مستقیما وارد این جنگ شود چرا که خودش تکنولوژی و موشکهای پیشرفته خود را در اختیار یارانش قرار میدهد.
البته ایران هم به دنبال این است که نظام بینالملل مثل آمریکا و اروپا، رویکردش را بپذیرند؛ یعنی به اندازهای ایران را بپذیرند که سهمی در امنیت بینالملل خصوصا در خلیج فارس و دریای عمان داشته باشد. اما معمولا وقتی که کنفرانسهایی که برای یمن یا حتی عراق و جاهای دیگر شکل میگیرد، عراق را پشت در قرار میدهند و نظر ایران را میگیرند، اما خود ایران را بازی نمیدهند!
بیشتر بخوانید:
چرا داعش به ایران حمله میکند؟
مهمترین حملات تروریستی در ایران توسط کدام گروهها انجام شده است؟
ایران پس از حمله تروریستی کرمان باید چه کند؟
گروه جیش العدل چه کسانی هستند؟
خواسته ایران این است که نظام بینالملل او را به عنوان یک بازیگر قهار بپذیرد. از سوی دیگر تمام آبرویی که اسرائیل تاکنون در ماجراهای تاریخی نظیر کشتار قوم یهود و هولوکاست و غیره به دست آورده بود، در این مدت کاملا از دست داد و هنوز گرفتار هستند. گفته بودند حماس را از بین میبریم، بعد گفتند قدرتشان را کم میکنیم، بعد گفتند خودشان را تسلیم کنند، بعد هم دیدید که چند شب قبل حماس ۲۰ موشک به سمت تلآویو فرستاد.
آمریکا علاقهای به ورود به جنگ ندارد و از آن سمت علاقهای هم ندارد که دردسرش به آنها برسد. شما دیدید همین شد که قایقها را زد، بعد مجبور به عقبنشینی شد! خود آمریکا هم در این بین گیر کرده است وهمواره سعی دارند بگویند ایران پشت این موضوعات است. ایران هم میگوید شما هرروز مردم غزه و کرانه باختری را میکشید و ککتان هم نمیگزد، اما حالا که یک کشتی زده شده، امنیت بینالملل برهم خورده است؟ حرف ایران در کشورهای عربی و بعضا غربی خریدار دارد، اما بالاخره در نظام بینالملل هم باید پذیرفته شود و هم اینکه سهمش را برای موازنه مثبت و برقراری امنیت ایفا کند و آنها نیز ایران را بپذیرند.
* به نظرتان امکان دارد این حمله تروریستی در راستای تحریک ایران برای انجام اقدام نظامی باشد؟
نه اینطور فکر نمیکنم. متاسفانه باید بگویم در مقابل زور باید زور گفت و در قبال موشک باید موشک زد. یک خط فکری در ایران خصوصا طرفداران آقای روحانی و ظریف، میگفتنند ایران را میخواهند به جنگ بکشانند و مراقب باشید. خب ایران خیلی در این رابطه محتاط شد اما این گزاره باید القا شود که اگر ایران را بزنند ایران قطعا پاسخ خواهد داد، اما پیشدستی نخواهد کرد.
معمولا در مقابل هر حملهای باید حملهای صورت بگیرد تا آن را آرام کند اما اگر ایران بازهم پاسخ ندهد، باز یک اقدام دیگری خواهند کرد. از سوی دیگر یادتان باشد از لحاظ معنوی و اسلامی بحث دیگری است و اقدامی که علیه شهید سلیمانی انجام دادند، در زمان امام حسین هم وجود داشته و بسیاری از مواقع پادشاهان و رهبران آن زمان اجازه نمیدادند مردم شیعه به زیارت امام حسین بروند. فکر میکنم مقامات ما بیشتر از آنکه به فکر امنیت و اطلاعات باشند، بیشتر به فکر تغذیه و جا و مکان زائران بودند. در صورتی که هرجای دیگری که قرار بود چنین مراسمی برگزار شود، باید چندین لایه امنیتی را تقویت میکردند چون این حمله قابل پیشبینی بود.
* سوالی که دقیقا مطرح میشود همین است، ما در مدت اخیر بارها شاهد این بوده ایم که افراد کاملا رصد میشوند و اگر فردی یک استوری در اینستاگرام میگذارد، همان موقع به خانه او میروند و بازداشتش میکنند، حالا چگونه در چنین مراسمی، دو فرد به راحتی با جلیقههای انتحاری به میان مردم میروند و هیچکس متوجه نمیشود!
بالاخره گاهی اوقات از دست در میرود. اما به نظرم اگر الان ایران ورود نکند، اینها بار دیگر عملیات انجام میدهند.
* شما روی «پاسخ ایران» تاکید دارید. بهترین اقدام ایران در شرایط فعلی چیست؟
ایران باید بررسی کند که دقیقا از کجا وارد شدهاند و آن کشور را مورد عتاب قرار دهد، اگر از سوریه و عراق آمده باشند، طبیعتا باید ۷ الی ۸ موشک به آن سمت پرتاب کنند. به اندازهای که زدند باید به آنها زده شود، کاملا مقابله به مثل شود نه اینکه حالا یک جنگ فراگیری صورت بگیرد. حداقل ایران از همکاران و گروههای نیابتیش بخواهد که پاسخ لازم را بدهند.
در موضوع شهادت سیدرضی موسوی، ایران پاسخ مناسب را نداد، به چه دلیل؛ نمیدانم! یا اگر هم داده نتوانسته افکار عمومی را قانع کند. ما ۸ سال جنگیدیم و خسارتها و عقبماندگیهای زیادی نصیب ایران شد و شهدای زیادی را داریم، واقعیت دیگر حال و حوصله جنگ نداریم، ولی اگر دیگران میزنند شما هم باید اقدام کنید، در همان اندازه، نه بیشتر و نه کمتر، برای اینکه بازدارندگی ایجاد کنید. ایران میتواند این کار را انجام دهد. آمریکا ۵۶ پایگاه اطراف ایران دارد. چه اشکال دارد اگر آمریکا پشت این موضوع باشد، ایران انتقام بگیرد؟
* آیا چنین کاری میکند؟
برخی میگویند ایران کمی محافظهکاری بیش از اندازه دارد؛ برخی معتقدند در واقع شاید ایران بترسد اگر بخواهد انتقامی بگیرد و آنها نیز مجدد پاسخ دهند و جنگ رخ دهد و خب در آن شرایط مردم ایران بیرون بریزند. که به نظر نمیرسد درست باشد.
* خب این ترس قرار است تا چه زمانی ادامه پیدا کند؟
تا وقتی که حماس به نتیجه برسد. اسرائیل مجبور است تا یکی دوهفته آینده به نتیجه برسد. مشکل ما علیالحساب روی حماس است چرا که یکی از بازوهای ما است و درست است که بیش از ۲۰ هزار نفر کشته دادهاند، اما تا الان خوب عمل کرده است. اگر اسرائیل این جنگ را یکسره کند، مشکل ما هم حل میشود و در این شرایط ایران یک سر و گردن و یک قامت بزرگتر خواهد شد چون میگوید فکر مقاومت بود که اسرائیل را به توازن کشید و مطمئن باشید با وجود این همه کشتهای که دادند، اگر همین امشب جنگ در غزه یکسره شود، مردم غزه جشن خواهند گرفت چرا که پیروز حماس است، زیرا اسرائیل نتوانست به اهداف اعلائمی خودش برسد.
* اعلام کردید که ایران محافظهکار شده و ممکن است ترس داشته باشد. خب در این شرایط آیا قرار نیست پاسخی بدهد؟
به نظرم این به نظریه مقاومت برمیگردد. وقتی کرمان را میزنند، سیدرضی موسوی و العاروری را میزنند، وقتی جنوب ضاحیه را میزنند، یعنی بال و پر جبهه مقاومت که راس آنها ایران است را زدهاند. فکر میکنم ایران اول شناسایی میکند که اینها از کدام کشور هستند، اگر عراق و سوریه باشند که ایران به طور مسلم با موشک جوابشان را میدهد. اگر هم متوجه شوند اسرائیل بوده میتوانند از طریق حزبالله یا حماس انتقام بگیرند. هرچند که ایران الان خودش وسط جنگ و معرکه است، چطور دیگر باید بجنگد؟ تمام موشکهایی که بر سرکشتیهای اسرائیل فرود میآید یا موشکهایی که حزبالله میزند همه از ایران است و همه هم میدانند.
آیا پاسخ ایران و مقابله به مثلی که قرار است انجام دهد، به همان اندازه و میزان خواهد بود؟
آمریکا حدود ۵۸ سالی است که بر جهان حاکم است و تعارف هم نداریم. هرکس هم بگوید نه، نظام بینالملل را نمیشناسند. اما ایران اولین کشوری در دنیا بود که اراده زدن موشک به عینالاسد را پیدا کرد. همین که اراده زدن را پیدا کرد، یعنی هیمنه آمریکا را از بین برد. حالا آنها برای اینکه کار ما را کمارزش نشان دهند، میگویند به ما گفته بودند و ایران چند تپه زده و غیره ... حالا شاید آقای ظریف به آنها گفته ایران میخواهد انتقام بگیرد اما نگفته کجا. شاید هم گفته کجا. اما همین زدنش نوعی انتقام است. در ضمن انتقام ایران میدانید چیست؟ اخراج آمریکا از خاورمیانه انتقام ایران است. وقتی ایران بتواند آمریکا را از پایگاههای اطرافش بیرون کند، یعنی انتقام گرفته است.