رویداد۲۴ یکتا فراهانی: اضافه وزن و چاقی مشکلی است که افراد زیادی از آن رنج میبرند. مثلاً در ایالات متحده، حدود ۷۰ درصد از بزرگسالان تحت تأثیر اضافه وزن قرار دارند و در اروپا نیز این میزان بیش از نصف است. خطرات چاقی گاهی میتواند حتی تهدید کننده زندگی باشد و به شدت یافتن بیماریهای زیادی از جمله به دیابت نوع ۲، بیماریهای قلبی، آرتریت، بیماری کبد چرب و بعضی سرطانها کمک کند.
این در حالی است که در دنیای امروزی راههای مقابله با چاقی چندان موفقیتآمیز نبودهاند. افراد دارای اضافه وزن مهم عمولاً با فشارهای اجتماعی زیادی برای کاهش وزن و این باور رایج نیز همراه هستند که اضافه وزن، نشاندهنده قدرت اراده ضعیف است. انواع قرصها و رژیمهای غذایی برای کاهش وزن وجود دارند. اما اکنون، دسته جدیدی از درمانها در حال شکستن قالبهای قدیمی هستند و جای امیدی است که بتوانند میزان شیوع چاقی و بیماریهای مزمن مرتبط با آن را کاهش دهند.
دکتر ارکیده حاجی پور، پژوهشگر ژنتیک مولکولی دانشگاه پاموکاله ترکیه در مورد احتمال کشف واکسن لاغری میگوید و این که شاید در آیندهای نزدیک برای لاغر شدن هم از واکسن استفاده کنیم.
به گفته او در حال حاضر دانشمندان دانشگاه نیومکسیکو آمریکا، واکسنی طراحی کردهاند که استفاده از آن موجب کاهش وزن در حیوانات آزمایشگاهی شده است.
این پژوهشگر ژنتیک مولکولی تاکید میکند: در حالت طبیعی از واکسن برای مبارزات بیماریهای عفونی استفاده میشود که طی آن سیستم ایمنی بدن آماده مبارزه با عفونت میشود؛ یعنی واکسن، نوع عفونت را به بدن میشناساند؛ به گونهای که اگر بدن ما مواجههای با آن عفونت داشته باشد بتواند پاسخی در خور آن عفونت بدهد.
دکتر حاجی پور میگوید: در سالهای اخیر شاهد آن هستیم که در کنار بیماریهای عفونی، مطالعات زیادی درباره واکسنها میشود و از آن استفادههای دیگری هم میتوان کرد. مثلاً از واکسن برای مبارزه انسانها در برابر بیماریهایی مانند انواع سرطانها، آلزایمر و بیماریهای دیگر کمک میگیرند. به تازگی دانشمندان آمریکایی برای مبارزه با چربی خون هم از واکسن کمک گرفتهاند. در بدن ما آنزیمی به نام pcsk۹ وجود دارد که عملکرد این آنزیم موجب افزایش کلسترول بد یا آل دی آل خون میشود.
او ادامه میدهد: در حالت طبیعی، کلسترول بد که چگالی کمتری دارد باید از طریق خون وارد بافتها شود و از همین طریق هم هست که چربی خون کاهش مییابد. اما عملکرد این آنزیم موجب میشود مولکول «آل دی آل» دچار تغییر شکل شود و در خون توسط این آنزیم برش بخورد. با تغییر شکل یافتن این نوع چربی در خون، چربی خون هم افزایش پیدا میکند که بروز چنین مشکلی موجب بیماریهای قلبی عروقی خواهد شد. حال دانشمندان واکسنی طراحی کردند که عملکرد این نوع آنزیم را تحت تأثیر قرار میدهد یعنی از سیستم ایمنی بدن کمک گرفتند تا مانع عملکرد این آنزیم شود.
او تاکید میکند: در حال حاضر نتایج مطالعات انجام شده این واکسن بر موشها و میمونها موفقیت آمیز گزارش و مطالعه آن در ژورنال واکسن از نیچر نیز چاپ شده است. بنابراین امید میرود مطالعات انسانی آن نیز موفقیت آمیز گزارش شوند.