رویداد۲۴ هدی کاشانیان: با افزایش و نفوذ مسلمانان در تمام نقاط جهان، نیاز به مساجدی که نمازگزاران بتوانند نمازشان را به جای آورند، پررنگتر شد. به همین دلیل امروزه مساجدی در دنیا خواهید دید که جمعیتی بیشتر از یک کشور کوچک را میتوانند در خود جای دهند. دین اسلام دارای تاریخ و فرهنگ غنی است و معماری اسلامی به دلیل زیبایی خاص و زیرساختهای شگفتانگیز خود در جهان شهرت دارد و شامل مساجد باشکوهی است که نه تنها مرکز نماز و عبادت مسلمانان، بلکه کانون برادری آنها محسوب میشود. این سازهها تنها بنای صرف نیستند، بلکه نماد اسلام و تمامیت آن هستند و برای جهان اسلام اهمیت زیادی دارند. در ادامه به معرفی بعضی از بزرگترین مساجد دنیا میپردازیم:
مسجدالحرام یا مسجد اعظم، بزرگترین مسجد جهان اسلام و قبلهگاه مسلمانان است. مسجدالحرام در شهر مکه در کشور عربستان سعودی قرار دارد. اشیا، بناها و اماکن مقدسی همچون حجر الاسود، ملتزم، مستجار، حطیم و حجر اسماعیل در این مسجد جای گرفتهاند. مسجدالحرام گنجایش سه میلیون نفر نمازگزار دارد.
مسجد النبی یا حرم پیامبر، همچنین مسجد نبوی یا مسجد پیغمبر، مسجد تاریخی مدینه است که در شرقشهر مدینه بنا شده است. این مسجد را پیامبر اسلام (ص) در سال نخست هجری و در نخستین روزهای ورود به مدینه به دست خود و به همراهی مهاجرین و انصار ساختند. آرامگاه پیامبر اسلام، که در منزل آن حضرت واقع بود، پس از توسعه مسجد در آن قرار گرفت. این مسجد از معروفترین و یکی از بزرگترین مسجدهای مسلمانان و از مهمترین زیارتگاههایشان به شمار میآید. این مسجد ظرفیت بیش از 750 هزار نفر را دارد.
مسجد شاه فیصل در اسلام آباد پاکستان یکی از بزرگترین و مشهورترین مساجد دنیاست. این مسجد پس از ساخت در ۱۹۶۹ تا ۱۹۹۳ بزرگترین مسجد جهان بود که در زمینی به مساحت پنج هزار متر مربع ساخته شده و گنجایشی معادل سیصد هزار نمازگزار دارد. در سال ۱۹۶۶ زمانی که شاه فیصل بن عبدالعزیز پادشاه عربستان از اسلامآباد دیدن کرد انگیزه برای ساخت این مسجد شروع شد. از آنجایی که شاه فیصل عبدالعزیز سرمایهگذار اصلی و بانی ساخت این مسجد بود این مسجد و خیابان مجاور آن پس از به قتل رسیدن وی در سال ۱۹۷۵ به همین نام ثبت شد.
مسجد بیتالمکرم که در شهر داکا، پایتخت بنگلادش واقع شده است، هنگام اذان، هزاران نفر از مسلمان را به سوی خود جذب میکند. این مسجد که در سال ۱۹۶۸ ساخته شد، ۲۱ هزار متر مربع مساحت دارد. مسجد بیت المکرم ابتدا ظرفیت ۱۰ هزار نفر را داشت، اما دولت بنگلادش برای جلوگیری از ازدحام جمعیت بهویژه در ماه رمضان، تصمیم گرفت ظرفیت آن را تا ۴۰ هزار نفر افزایش دهد. اگرچه این مسجد اصول سنتی معماری را حفظ کرده است، اما ویژگیهای معماری مدرن را نیز دارد. مسجد هشت طبقهای بیت المکرم دارای پارکینگ، کتابخانه و اماکن تجاری است و هر سال در ماه رمضان در حیاط آن نمایشگاه کتابهای دینی برگزار میشود.
مسجد شیخ زاید رتبه نهم را در بین بزرگترین مساجد جهان به خود اختصاص داده و این جایگاه صرفاً به خاطر اندازهاش نیست، بلکه زیبایی فوقالعاده تماشاییاش هم در آن دخیل است. این مسجد، یکی از نگینهای زینتی شهر ابوظبی محسوب میشود. ظرفیت تعداد نمازگزاران این مسجد، 40 هزار نفر است. از معماری با شکوه این مسجد میتوان به دکوراسیون ساختمانها، سنگهای مرمری رنگی و نیمهگرانبهای آن اشاره کرد. در این مسجد بزرگترین و لوکسترین لوستر جهان نصب شده است. محوطه مسجد نیز 22 هزار متر مربع است.
هشتمین جایگاه در بین بزرگترین مساجد جهان به مسجد الصالح در یمن میرسد. افتتاحیه رسمی این جاذبه فرهنگی در سال 2008 بود. تامین هزینه ساخت و ساز این مسجد برعهده رئیسجمهور یمن بود. او هزینهای گزاف بالغ بر 60 میلیون دلار را به آن اختصاص داد. مسجد الصالح، یک ساختمان امروزی است که میزبانی کلاسهای آموزشی و کتابخانههای متعددی را نیز برعهده دارد. در تالار اصلی مسجد نیز حدوداً 44 هزار نمازگزار جای خواهند گرفت.
مسجد استقلال در جاکارتا، در اندونزی، بزرگترین مسجد جنوب شرق آسیا است. دولت اندونزی در ۱۹۷۵ برای ساخت مسجد ملی اقدام کرد و مسجد استقلال را بنا کرد. این مسجد گنجایش 120 هزار نفر را در یک زمان دارد.
مسجـد پادشاهی یا مسجد عالمگیری، در شهر لاهور پاکستان از بزرگترین مسجدهای جهان به شمار میآید. ساخت این مسجد در لاهور به فرمان پادشاه گورکانی اورنگزیب عالمگیر آغاز شد. ظرفیت این مسجد به بیش از 100 هزار نفر میرسد.
مسجد کتبیه، نماد ویژهای از شهر مراکش و بلندترین مسجد آن به حساب میآید. منار زیبای آن در قرن ۱۲ و در زمان حکومت خلیفه «یعقوب المنصور» به اتمام رسید. علت اینکه این مسجد الکتبیه خوانده میشود این است که اعراب معتقد است که اسم این مسجد از کلمه کتبیین گرفته شده که عبارت است از اسم یک بازار فروش کتاب در قدیم که معتقدند این بازار نزدیک یا در کنار مسجد بوده است. این مسجد دارای بعدهای استثنایی است از جمله مساحت این ساختمان برابر با ۵۳۰۰ متر مربع است که شامل ۱۷ قسمت یا بخش و ۱۱ گنبد نقاشی شده است.
مسجد جامع اموی مهمترین مسجد سوریه است که در بخش قدیمی شهر دمشق واقع شدهاست. مسجد جامع اموی توسط ولید بن عبدالملک، ششمین خلیفه امویان بر بنای کلیسایی که در آن تربت یحیی، بهخاک سپرده شدهبود، ساخته شد. این مسجد یادآور بسیاری از حوادث تاریخی است.
مسجد سلطان احمد مسجدی است که در شهر استانبول واقع شدهاست. یکی از زیباترین شاهکارهای معماری اسلامی است که به علت وجود کاشیهای آبی رنگ در طراحی داخلی به «مسجد آبی» نیز شهرت دارد. این مسجد طی سالهای ۱۶۰۹ تا ۱۶۱۹ به دستور سلطان احمد اول بنا شد و به همین دلیل پس از مرگ وی مسجد را مسجد سلطان احمد نامیدند.
مسجد عبودیه بین سالهای 1913 تا 1917 میلادی ساخته و طی این سالها بارها مرمت شده است. معماری بیرونی مسجد عبودیه بیشتر شبیه به سبک معماری مسجدهای هندوستانی است اما وقتی داخل آن میشوید تلفیقی زیبا و شکوهمند از معماری اصیل و سنتی اسلامی آمیخته با ذوق و سلیقه ایرانی را میتوان به وضوح دید.