رویداد۲۴ سیما صابری: آفت دهان علل احتمالی زیادی دارد، مانند عفونت، آلرژی، ضربه و استعمال دخانیات. برای برخی از زخمهای دهان، از جمله زخمهایی که دارای لکههای سفید هستند یا پس از شروع داروی جدید ایجاد میشوند، حتام به پزشک مراجعه کنید. در این مقاله با علل ایجاد زخمهای دهان آشنا میشویم.
زخمهای دهان از بیماریهای شایعی است که بسیاری از افراد را در مقطعی از زندگی خود تحت تاثیر قرار میدهد.
این زخمها میتوانند روی هر یک از بافتهای نرم دهان از جمله لبها، داخل گونهها، لثهها، زبان و کف و سقف دهان ظاهر شوند.
آفتهای دهان که شامل آفتهای شانکر میشوند، معمولاً یک تحریک جزئی هستند و تنها ۱ یا ۲ هفته طول میکشند. در برخی موارد، آنها میتوانند نشان دهنده عفونت ناشی از یک ویروس مانند هرپس سیمپلکس یا علل شدیدتر مانند سرطان دهان باشند. زخمهای دهان ممکن است یکی از علائمی باشد که ناشی از یک بیماری شایع یا کوتاه مدت میشود که این بیماریها شامل موارد زیر است:
زخمهای شانکرروئید
تبخال
ژنژیووستوماتیت
مونونوکلئوز عفونی (مونو)
کم خونی
برفک دهان
لکوپلاکیای دهان
آلرژی یا واکنش به غذا یا داروی خاص
ضربه یا سوختگی
زخمهای دهان ممکن است ناشی از یک بیماری طولانی مدت یا یک بیماری جدی نیز باشد که از آن جمله میتوان به بیماری سلیاک، سرطان دهان و پمفیگوس ولگاریس اشاره کرد.
زخمهای دهان بسته به علت ممکن است متفاوت به نظر برسند. زخمهای دهان ممکن است به رنگهای متفاوتی نسبت به بافت اطرافشان ظاهر شوند، از جمله سفید، زرد، قرمز یا بنفش. اگر زخمهای دهانی بدون دلیل دارید که عود میکند یا برای مدت طولانی ادامه مییابد، بهتر است برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کنید.
آفتها ممکن است شبیه زخمهای کوچک بیضی شکل در دهان شما باشند که سفید، خاکستری یا زرد به نظر میرسند و توسط یک "هاله" قرمز ناشی از تحریک پوست احاطه شدهاند. همچنین ممکن است به صورت یک ناحیه قرمز دردناک ظاهر شوند. البته آفت بسیار شایع است و خیلیها در طول زندگی با آن مواجه میشوند. آفتها معمولاً بی ضرر هستند و در عرض چند هفته خود به خود بهبود مییابند. اگر زخمهای عود کننده دارید، ممکن است به دلیل شرایط دیگری مانند بیماری کرون، بیماری سلیاک، کمبود ویتامین یا HIV نیز باشد.
آفت ها بر اساس اندازه شان طبقه بندی میشوند که شامل موارد زیر است:
-خفیف که کمتر از ۱ سانتی متر قطر دارند و در عرض ۱ تا ۲ هفته بهبود مییابند
-ماژور که عمیقتر و بزرگتر است- به قطر ۲ تا ۳ سانتیمتر - و ممکن است هفتهها یا ماهها طول بکشد تا بهبود پیدا کنند.
-هرپسی شکل که کوچکتر هستند - به قطر ۱ تا ۲ میلیمتر -، اما در دستههای ۱۰ تا ۱۰۰ تای رخ میدهند و ممکن است چند هفته طول بکشد تا بهبود یابند.
آفتها معمولاً در اثر ضربههایی مانند گاز گرفتن ناگهانی داخل گونه، سوختگی، آلرژی یا حساسیت ایجاد میشوند. ممکن است دلایل دیگری نیز داشته باشند. با این حال، این زخمها مسری نیستند. برخی شرایط ممکن است شما را بیشتر مستعد این نوع زخمها کند. این موارد میتواند شامل موارد زیر باشد:
-سیستم ایمنی ضعیف به دلیل بیماری یا استرس
-تغییرات هورمونی مانند قاعدگی
-کمبود ویتامین، به ویژه B۱۲
-مشکلات روده ای، مانند بیماری کرون یا سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
-قرار گرفتن در معرض سموم موجود در آب آشامیدنی
-استرس عاطفی یا روانی
-سیگار کشیدن یا سابقه سیگار کشیدن
تبخال شبیه تاولهای پر از مایع است که در نزدیکی دهان و لبها ظاهر میشود. آنها میتوانند به رنگ قرمز یا تیرهتر ظاهر شوند. قبل از اینکه زخم قابل مشاهده باشد، ممکن است ناحیه آسیب دیده گزگز یا بسوزد.
تبخال توسط ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۱ (HSV-۱) ایجاد میشود. تبخالها همچنین ممکن است با علائم خفیف و شبیه آنفولانزا، مانند تب پایین، بدن درد، و غدد لنفاوی متورم همراه باشد.
این ویروس میتواند در داخل بدن شما نهفته باشد. بر اساس تحقیقات سال ۲۰۲۱، زخمها ممکن است هنگام فعال شدن مجدد ویروس ظاهر شوند و برای ۲ تا ۶ هفته باقی بمانند. ویروسی که باعث تبخال میشود مسری است و از طریق تماس پوستی قابل انتقال است. این بیماری میتواند از طریق بوسیدن، به اشتراک گذاشتن غذا یا به اشتراک گذاشتن لوازم آرایشی منتقل شود.
تبخال تناسلی که توسط ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۲ (HSV-۲) ایجاد میشود، میتواند از نظر ظاهری شبیه به تبخال باشد. اگر شریک جنسی شما به این بیماری مبتلا باشد، هر دو ویروس ممکن است از طریق رابطه جنسی بدون کاندوم یا سایر روشهای مانع منتقل شوند.
کم خونی زمانی رخ میدهد که میزان گلبولهای قرمز خون شما بسیار کم باشد. هنگامی که گلبولهای قرمز شما کاهش مییابد، ممکن است در انتقال اکسیژن کافی در سراسر بدن با مشکل مواجه شود. این امر میتواند بر روی سیستمهای مختلف اندام بدن شما تاثیر بگذارد. این امر نیز میتواند باعث ایجاد زخمهای دهان شود. این زخمها ممکن است شبیه زخمهای کوچک دهان یا زخمهای دهانی به نظر برسند و به رنگهای سفید، خاکستری، زرد یا قرمز باشند.
ژنژیووستوماتیت یک عفونت شایع دهان و لثه است که اغلب در کودکان دیده میشود و باعث ایجاد زخمهای حساس در لثهها یا داخل گونهها میشود.