جنگنده رادارگریز F-۱۱۷A نایت‌هاوک

رویداد۲۴ حسین فلاحی: هواپیمای تهاجمی جنگنده رادارگریز F-117A نایت‌هاوک توسط لاکهید مارتین پس از کار بر روی فناوری رادارگریز توسعه داده شد. توسعه F-117A در سال 1978 آغاز شد و اولین بار در سال 1981 پرواز کرد، اما در سال 1988 بود که ساخت چنین هواپیمایی به طور عمومی اعلام شد.

نایت هاوک اولین هواپیمای رادارگریز عملیاتی جهان بود. اولین هواپیما در سال 1982 تحویل داده شد و آخرین هواپیما از 59 هواپیمای نایت هاوک که توسط نیروی هوایی ایالات متحده خریداری شد در سال 1990 دریافت شد.

هواپیمای F-117A با نام های فریزبی و وابلین گوبلین نیز شناخته می شود. ماموریت این هواپیما نفوذ به محیط های تهدید کننده متراکم و حمله به اهداف با ارزش با دقت بالا است. نایت هاوک در پاناما، در طول عملیات طوفان صحرا، در کوزوو، در افغانستان و در طول عملیات آزادی عراق در خدمت عملیاتی بود. نایت هاوک فقط برای ماموریت های شبانه استفاده می شود.

تعویض و بازنشستگی جنگنده رادارگریز F-117A

F-117 قرار بود قبل از لغو برنامه F-22 در سال 2009 در نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا با F-22 رپتور و با جنگنده ارزانتر و همه کاره تر F-35  جایگزین شود. ده فروند اول از 55 فروند F-117 در حال خدمت در دسامبر 2006 بازنشسته شدند. مراسم بازنشستگی رسمی در رایت-پترسون در مارس 2008 برگزار شد.

F-117 ها در آشیانه های یک میدان هوایی در محدوده آزمایشی تونوپه، نوادا نگهداری می شوند. بال‌ها و دم‌ها برای ذخیره‌سازی برداشته می‌شوند، اما برخی از هواپیماها در صورت لزوم می‌توانند به سرعت برای پرواز فراخوان شوند. آخرین چهار فروند F-117 در 22 آوریل 2008 به تونوپه پرواز کرد.

طراحی جنگنده رادارگریز نایت‌هاوک 

سطوح و پروفیل های لبه برای انعکاس رادار متخاصم به سیگنال های پرتو باریک، به دور از آشکارساز رادار دشمن، بهینه شده اند. تمام درها و پانل های باز کننده هواپیما دارای دندانه های اره ای به جلو و عقب هستند تا رادار را منعکس کنند.

این هواپیما عمدتا از آلومینیوم ساخته شده است و قسمت های موتور و سیستم های اگزوز از جنس تیتانیوم است. سطح بیرونی هواپیما با مواد جاذب رادار پوشیده شده است. سطح مقطع راداری F-117 بین 10 سانتی متر مربع و 100 سانتی متر مربع تخمین زده شده است.

F-117A دارای چهار elevon در لبه عقبی داخلی و خارجی بال است. دم V شکل که انحراف هواپیما را کنترل می کند، به عنوان دم پرواز عمل می کند، به این معنی که کل سطح به عنوان یک سطح کنترل عمل می کند. از آنجایی که ایلوون ها برای کاهش سرعت فرود برای تاچ داون به عنوان فلاپ عمل نمی کنند، بنابراین سرعت فرود F-117A بالا است، در حدود 180 مایل در ساعت تا 190 مایل در ساعت و از چتر نجات استفاده می شود.

کابین خلبان نایت‌هاوک 

کابین خلبان دارای یک نمایشگر هدآپ کایسر الکترونیک است و عرشه پرواز مجهز به یک نمایشگر ویدئویی بزرگ است که تصاویر مادون قرمز را از سنسورهای هواپیما نمایش می دهد. کابین خلبان دارای یک نقشه متحرک تمام رنگی است که توسط شرکت هریس ساخته شده است. سیستم fly-by-wire توسط بی‌ای‌ئی سیستم عرضه می شود.

تسلیحات

این هواپیما می تواند طیف وسیعی از مهمات جنگنده تاکتیکی را حمل کند، از جمله بمب هدایت لیزری سطح پایین BLU-109B، واحد بمب هدایت لیزری GBU-10 و GBU-27، ریتنونAGM-65 ماوریک و ریتون AGM-88 و موشک های هوا به زمین HARM.

در ژانویه 2004، یک F-117 با موفقیت یک بمب 2000 پوندی JDAM را برای اولین بار تست کرد. ادغام JDAM و سایر سلاح‌های هدایت‌شونده دقیق در F-117 با ارتقاء نرم‌افزار بلوک II همراه شده و به قابلیت عملیاتی اولیه در سال 2006 دست یافته است.

سنسورهای FLIR و DLIR

برای پنهان کاری، F-117A برای ناوبری یا هدف گیری به رادار متکی نیست. برای ناوبری و هدف گیری سلاح، هواپیما به یک فروسرخ رو به جلو  و یک فروسرخ رو به پایین با نشانگر لیزری مجهز شده است که توسط ریتون عرضه شده است. این هواپیما از سیستم ناوبری اینرسی هانیول استفاده می کند.

این هواپیما دارای لوله های ثابت خلبان چند کاناله است که در دماغه آن نصب شده است. پورت های متعدد در طول لوله ها خوانش فشار تفاضلی را ارائه می دهند. کامپیوترهای کنترل پرواز اینها را به منظور ارائه اطلاعات پرواز هواپیما مقایسه می کنند.

مدیریت پرواز نایت‌هاوک 

قبل از پرواز، داده‌های ماموریت در رایانه کنترل مأموریت IBM AP-102 دانلود می‌شود، که آن را با کنترل‌های ناوبری و پرواز ادغام می‌کند تا یک سیستم مدیریت پرواز کاملاً خودکار ارائه کند.

پس از برخاستن نایت هاوک، خلبان می تواند کنترل پرواز را تا زمانی که در محدوده بصری اولین هدف ماموریت قرار گیرد، به برنامه ماموریت واگذار کند. سپس خلبان کنترل هواپیما را برای تحویل سلاح از سر می گیرد.

این هواپیما مجهز به سیستم اکتساب و تعیین نام مادون قرمز است که با سیستم تحویل سلاح یکپارچه شده است. ابتدا از FLIR و سپس از DLIR، نمایی از هدف را روی صفحه نمایش هدآپ به خلبان نشان می دهد. تحویل سلاح و ضربه بر روی سیستم ویدئویی نصب شده داخلی هواپیما ثبت می شود که ارزیابی آسیب در زمان واقعی را ارائه می دهد.

موتورهای نایت‌هاوک 

F-117A توسط دو موتور توربوفن F404-GE-F1D2 کم بای پس از جنرال الکتریک تامین می شود. ورودی های هوای مستطیلی شکل در دو طرف بدنه توسط توری هایی پوشانده شده است که با مواد جاذب رادار پوشانده شده اند.

ساختار پهن و مسطح قسمت اگزوز موتور، قابلیت تشخیص مادون قرمز و راداری قسمت عقب موتور را کاهش می دهد. دو باله دم بزرگ کمی به سمت بیرون مایل هستند تا مانعی برای مادون قرمز ایجاد کنند و رادار از ناحیه اگزوز موتور باز می گردد.

مشخصات کلی هواپیمای نایت‌هاوک 

خدمه: یک

تولید نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا : 59 هواپیما

طول: 19.4 متر (63 فوت 9 اینچ)

ارتفاع: 3.9 متر (12 فوت 9 اینچ)

طول بال ها: 13.2 متر (43 فوت 4 اینچ)