رویداد۲۴ کبد نقش حیاتی در حفظ سلامت کلی ما دارد. از سم‌زدایی و متابولیسم گرفته تا ذخیره‌سازی مواد مغذی و تنظیم هورمون‌ها، کبد عضوی سخت‌کوش است که شایسته توجه و محافظت ماست. متاسفانه یکی از شایع ترین پیامدهای بی توجهی به سلامت کبد، ایجاد بیماری کبد چرب است.
این وضعیت زمانی رخ می دهد که چربی در سلول های کبد تجمع می یابد و عملکرد آن را مختل می کند. در صورت عدم درمان، بیماری کبد چرب می تواند به شرایط شدیدتری مانند استئاتوهپاتیت غیر الکلی (NASH) و سیروز کبدی پیشرفت کند که می تواند به شدت عملکرد کبد را به خطر بیندازد و خطر نارسایی کبدی را افزایش دهد.
اگر بیماری کبد چرب درمان نشود منجر به بیماری‌های زیر خواهد شد:
نادیده گرفتن سلامت کبد می تواند ما را در برابر عفونت های ویروسی مانند هپاتیت آسیب پذیر کند. هپاتیت، التهاب کبد ناشی از سویه های ویروسی از جمله هپاتیت A،B و C است. این عفونت‌ها می توانند منجر به التهاب مزمن کبد، زخم (فیبروز) و به طور بالقوه سرطان کبد شوند.
تشخیص به موقع، درمان و اقدامات پیشگیری مانند واکسیناسیون برای محافظت در برابر هپاتیت و به حداقل رساندن تأثیر طولانی مدت آن بر سلامت کبد بسیار مهم است.
کبد نقش اساسی در سم زدایی مواد مضر از بدن دارد. نادیده گرفتن سلامت کبد می تواند توانایی آن را برای از بین بردن موثر سموم مختل کند و منجر به تجمع مواد مضر در جریان خون شود. این می تواند به مشکلات سلامتی مختلف از جمله خستگی، مشکلات گوارشی، اختلالات پوستی و افزایش حساسیت به عفونت ها کمک کند.
هنگامی که سلامت کبد به خطر بیفتد، می تواند متابولیسم و دفع هورمون ها از بدن را مختل کند. این می تواند منجر به عدم تعادل هورمونی، مانند غلبه استروژن یا اختلال در عملکرد تیروئید شود. این عدم تعادل می تواند منجر به طیف وسیعی از علائم و مشکلات سلامتی شود، از جمله چرخه های قاعدگی نامنظم، نوسانات خلقی، افزایش وزن و مشکلات باروری.
یک کبد مشکل‌دار ممکن است برای پردازش و متابولیسم موثر مواد غذایی دچار مشکل شود. این مساله می‌تواند منجر به کمبود مواد مغذی، از جمله ویتامین‌ها و مواد معدنی لازم برای سلامت کلی بدن شود. زیرا پردازش ناکافی مواد مغذی می‌تواند بر عملکردهای مختلف بدن تأثیر بگذارد و بر سطوح انرژی، عملکرد سیستم ایمنی و رفاه کلی بدن تأثیر بگذارد.
بی توجهی به سلامت کبد به طور قابل توجهی خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش می‌دهد. شرایطی مانند هپاتیت مزمن، بیماری کبد چرب و سیروز باعث افزایش احتمال ابتلا به سرطان کبد میشود. نظارت منظم، تشخیص زودهنگام و درمان سریع بیماری‌های کبدی در کاهش خطر ابتلا به سرطان کبد بسیار مهم است.
چندین مرحله برای درمان فوری کبد چرب وجود دارد که می توانید برای به حداقل رساندن خطر آسیب رساندن به کبد خود انجام دهید. این موارد عبارتند از:
مهمترین علت کبد چرب چاقی و سبک غذایی ناسالم است. اگر چاق هستید یا حتی تا حدودی اضافه وزن دارید، در خطر ابتلا به کبد چرب هستید که می‌تواند منجر به بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD)، یکی از سریع‌ترین شکل‌های بیماری کبدی شود.
کاهش وزن می‌تواند نقش مهمی در کمک به کاهش چربی کبد داشته باشد – سالم‌تر و متعادل‌تر کردن رژیم غذایی شما و داشتن فعالیت بدنی بیشتر می‌تواند به کاهش وزن و حفظ آن کمک کند.
به طور کلی از وعده‌های غذایی پرکالری، چربی‌های اشباع شده، کربوهیدرات‌های تصفیه شده (مانند نان سفید، برنج سفید و ماکارونی معمولی) و شکر اجتناب کنید.
برای یک رژیم غذایی مناسب، فیبر بخورید که می‌توانید از میوه‌های تازه، سبزیجات، نان غلات کامل، برنج و غلات تهیه کنید. همچنین گوشت بخورید (اما مقدار گوشت قرمز را محدود کنید)، لبنیات (شیر کم چرب و مقدار کمی پنیر) و چربی‌ها (چربی های "خوب" که تک غیراشباع و چند غیر اشباع هستند مانند روغن‌های گیاهی، آجیل، دانه‌ها و ماهی) . هیدراتاسیون ضروری است، بنابراین مقدار زیادی آب بنوشید.
بهترین غذا و نوشیدنی برای مصرف کبد عبارتند از:
این غذاها دارای مواد مغذی متراکم هستند - حاوی ترکیباتی مانند آنتی اکسیدان ها، که می توانند با کاهش التهاب، کاهش استرس اکسیداتیو و جلوگیری از آسیب سلولی از سلامت کبد حمایت کنند.
بسیاری از این غذاها همچنین دارای فیبر بالایی هستند که می تواند به مدیریت وزن کمک کند و اطمینان حاصل کند که کبد شما به درستی کار می کند.
علاوه بر این، سایر غذاها ممکن است حاوی مواد مغذی مانند پروتئین یا چربی‌های سالم‌تر باشند که می‌تواند برای درمان یا پیشگیری از سایر بیماری‌های مرتبط با بیماری کبد مانند دیابت مفید باشد.
درمان قطعی کبد چرب گرید 1 و حتی بالاتر تا حدود زیادی با برنامه غذایی سالم امکان‌پذیر است. تحقیقات انجام شده در سال 2017 نشان می‌دهد که رژیم مدیترانه‌ای ممکن است به کاهش چربی کبد حتی بدون کاهش وزن کمک کند.
رژیم غذایی مدیترانه‌ای همچنین به شرایطی که معمولاً با کبد چرب مرتبط هستند، از جمله کلسترول بالا، فشار خون بالا و دیابت نوع 2 کمک می‌کند. این برنامه غذایی بر روی انواع غذاهای گیاهی و چربی‌های سالم تمرکز دارد.
هنگامی که به طور مداوم ورزش می کنید، به سوزاندن تری گلیسیرید برای سوخت کمک می کند و همچنین می تواند چربی کبد را کاهش دهد. فعالیت بدنی منظم همچنین می تواند به موارد زیر منجر شود:
سموم می‌توانند به سلول‌های کبد آسیب برسانند. تماس مستقیم با سموم حاصل از محصولات پاک‌کننده و آئروسل، حشره‌کش‌ها، مواد شیمیایی و افزودنی‌ها را محدود کنید. وقتی از این نوع اسپری‌ها در هوا استفاده می‌کنید، مطمئن شوید که اتاق تهویه شده است و از ماسک استفاده می‌کنید.
نوشیدنی‌های الکلی می‌توانند مشکلات زیادی برای سلامتی ایجاد کنند. آنها می‌توانند به سلول‌های کبد آسیب بزنند و کبد شما را زخمی کنند. با پزشک خود در مورد اینکه چه مقدار الکل برای شما مناسب است صحبت کنید. ممکن است به شما توصیه شود که الکل را فقط در حد اعتدال بنوشید یا کاملاً آن را ترک کنید.
همانطور که قبلا ذکر شد، کبد مسئول متابولیسم و سم زدایی مواد در بدن از جمله داروهاست. با این حال، برخی از داروهای غیرقانونی می‌توانند بر کبد غلبه کنند و منجر به آسیب یا بیماری کبد شوند. داروهایی مانند کوکائین، کتامین و مت آمفتامین همگی با آسیب کبدی مرتبط هستند.
هنگامی که داروها با مصرف بیش از حد، نوع نامناسب یا با تداخل داروها اشتباه مصرف شوند، کبد شما آسیب می‌بیند. همچنین هرگز الکل را با سایر داروها مخلوط نکنید حتی اگر همزمان مصرف نشوند. در مورد داروهای بدون نسخه، مکمل ها و داروهای طبیعی یا گیاهی که استفاده می‌کنید به پزشک خود اطلاع دهید.
تغییرات سبک زندگی و رژیم لاغری در حال حاضر موثرترین گزینه برای مدیریت بیماری کبد چرب است. کاهش وزن، فعالیت بدنی، کاهش مصرف قند، خوردن یک رژیم غذایی غنی از مواد مغذی و نوشیدن قهوه (اگر می‌توانید آن را تحمل کنید) برخی از روش‌هایی هستند که ممکن است به بهبود علائم مرتبط با این بیماری کمک کنند. اگر دچار کبد چرب هستید، با پزشک خود برای ایجاد یک برنامه درمانی شخصی مناسب برای شما، صحبت کنید تا مانع گسترش این بیماری شوید.