رویداد۲۴ نازآفرین جمشیدی: دکتر شهاب اولیایی درباره تغییر عادات غذایی و پرخوری و مصرف انواع آجیل‌ها و شیرینی‌ها در نوروز، اظهار کرد: یکی از مشکلاتی که ممکن است در ایام نوروز زیاد ایجاد شود، بحث یبوست و اختلالات دستگاه گوارشی است. به خاطر تغییرات آب و هوایی که در سفر‌ها اتفاق می‌افتد یا به خاطر تغییراتی که در تغذیه و تحرک بدنی اتفاق می‌افتد، افراد باید در مصرف غذا‌های چرب، کمبود فیبر، کمبود مصرف آب و بی‌تحرکی و نداشتن تحرک لازم در شبانه‌روز که از عوامل بروز یبوست هستند توجه کنند.
وی افزود: برای رفع یبوست باید به اندازه کافی از منابع فیبر غذایی مثل سبزیجات و میوه‌جات و غلات سبوس‌دار و همچنین از آب به اندازه کافی در شبانه روز حداقل ۱.۵ لیتر استفاده کنیم و به اندازه کافی تحرک داشته باشیم تا دچار یبوست نشویم. اگر همچنان با تغییری که ایجاد کردیم یبوست رفع نشد حتما باید به پزشک مراجعه کنیم تا بررسی‌های بیشتری انجام شود. مصرف انجیر یا آلو می‌تواند در بهبود عملکرد گوارش در یبوست‌ها کمک‌کننده باشد.
اولیایی ادامه داد: منابع فیبر مانند حبوبات، لوبیا، نخود، عدس، لپه، سبوس گندم و جو، سبزیجات مانند گل کلم، میوه‌ها مثل سیب، گلابی، کشمش، آلو و استفاده از نان‌های کامل مانند نان جو دوسر و نان سنگک می‌توانند کمک‌کننده باشند.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی افزود: یکی از تنقلاتی که در ایام نوروز ممکن است زیاد به آن توجه شود آجیل و مغز‌ها هستند که از جمله رسوم ما ایرانی‌ها در ایام نوروز بوده است. البته آجیل طرفداران زیادی دارد. نه‌تن‌ها در بین بزرگتر‌ها بلکه کودکان همه استقبال زیادی از مغز‌ها و آجیل دارند. بادام، پسته، بادام زمینی، بادام هندی، فندق، گردو و موارد دیگه جزو آن‌ها هستند که از ارزش زیادی هم برخوردارند. چربی‌هایی که در مغز آجیل هست از نوع چربی‌های اشباع شده‌ای است که می‌تواند باعث سلامتی شود و خطر بیماری‌های قلب و عروق را کم کند.
وی تصریح کرد: پروتئین‌های موجود در آجیل و انواع مغز‌ها از پروتئین‌های گیاهی است و منبع خوبی برای تامین روزانه پروتئین برای بدن هستند. همچنین آجیل سرشار از فیبر است و فیبر‌های غذایی به تسهیل اجابت مزاج کمک کرده و هم نوعی احساس سیری در فرد ایجاد می‌کنند و می‌توانند مانع پرخوری‌ها شوند. همچنین حاوی مواد معدنی مفیدی است از جمله روی که در بین ایرانی‌ها کمبود آن وجود دارد. در کودکان هم نقش مهمی در سلامتی دارد، حاوی منابع مناسب آهن، کلسیم و پتاسیم است. آنتی اکسیدان‌ها را دارد که از تخریب سلول‌ها جلوگیری می‌کنند و به عنوان یکی از مواد ضد سرطان مطرح می‌شوند. حاوی کلسیم هستند و می‌توانند از بروز پوکی استخوان جلوگیری کنند. تقویت سیستم ایمنی بدن را در مقابل عوامل خارجی و محیطی دارد، همه این‌ها از فواید مصرف آجیل است، اما مضراتی هم می‌تواند داشته باشد.
اولیایی به مضرات مصرف آجیل هم اشاره کرد و گفت: آجیل به خاطر چربی زیادی که دارد بسیار پرانرژی است و کالری خیلی زیادی دارد و با توجه به اینکه خیلی خوشمزه است معمولا در مصرف آن افراط می‌شود، بنابراین در ایام نوروز می‌توانند انرژی بسیار زیادی را وارد بدن کنند و باعث چاقی شود. هر ۱۰۰ گرم آجیل می‌تواند حداقل ۶۰۰ گرم کالری به بدن برساند و معادل یک وعده غذایی است و معادل ۳۰ تا ۳۵ قاشق برنج محسوب می‌شود و خیلی زیاد است.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی اضافه کرد: همچنین از دیگر مضرات آجیل این است که می‌تواند برخی از آلرژی‌ها یا مواد حساسیت‌زا را وارد بدن کند، مثلا در بادام زمینی یک ماده آلرژی وجود دارد که اگر افرادی که به آن حساسیت دارند آن را مصرف کنند برای‌شان مشکل‌ساز خواهد شد؛ یا در بیماران مبتلا به آسم اگر به آن حساسیت داشته باشند. از دیگر مشکلات و مضرات آجیل، نمک زیادی است که وارد بدن می‌شود. هرچند انواع خام این مواد هم هستند، اما ممکن است بیشتر انواع شور آجیل مصرف شود و در کسانی که مبتلا به فشار خون هستند می‌تواند باعث مشکلاتی شود و ایام عیدشان را تلخ کند.
به گزارش رویداد۲۴ وی اضافه کرد: همچنین در انواع آجیل‌های بی‌کیفیت ممکن است آجیل‌های آلوده به سموم مختلف مثل سموم قارچی و آفلاتوکسین وجود داشته باشد، بنابراین باید موقع خرید آجیل دقت کنیم که آجیل کهنه را به ما نفروشند. همچنین آجیل‌هایی هستند که با رنگ‌های غیرمجاز رنگ می‌شوند تا با کیفیت به نظر برسند لذا باید مراقب باشیم اگر آجیل رنگ اغراق کننده‌ای داشت از خرید آن خودداری کنیم. رنگ‌های غیرمجاز می‌توانند باعث مشکلاتی از جمله بروز آلرژی‌ها و ابتلا به سرطان را در پی داشته باشند.
بیشتر بخوانید: رفتار‌های تغذیه‌ای در نوروز
اولیایی توضیح داد: آفلاتوکسین یا همان سمومی که ناشی از کپک زدگی آجیل است ممکن است سبب سرطان کبد یا در مادرانی که باردار هستند باعث سقط جنین شود؛ بنابراین باید سعی کنیم آجیل باکیفیت مصرف کنیم.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی تصریح کرد: میوه‌های خشک هم یکی دیگر از خوراکی‌هایی است که ممکن است در نوروزمصرف شود، خیلی هم اتفاقا مفید هستند، منبع بسیار خوب پتاسیم به شمار می‌آیند و کسانی که مبتلا به فشار خون هستند خوب است که آن‌ها را مصرف کنند. میوه‌های خشک سرشار از فیبر بوده و برای کسانی که مبتلا به یبوست هستند می‌تواند کمک‌کننده باشد. زردآلو خشک، آلو و انجیر خشک فیبر زیادی دارند و می‌توانند به بهبود سیستم گوارش ما کمک کنند.
وی تاکید کرد:، اما نکته مهم این است که این مواد نمی‌توانند جایگزین میوه‌های طبیعی شوند، چون ممکن است در اثر ماندگاری، خشک شدن یا فرآیندی که روی آن انجام می‌شود خیلی از ویتامین‌های خود را از دست دهند، بنابراین استفاده از آن به عنوان یک تنقلات یا هوس خوراکی کردن یا منبعی برای تأمین فیبر، خیلی خوب است، اما جایگزین میوه اصلی و میوه تازه نخواهد شد لذا باید سعی کنیم از آن برای تامین‌کننده برای نمونه روی، کلسیم و پتاسیم و منیزیوم استفاده کنیم.
اولیایی افزود: تخمه‌ها هم منبع اصلی چربی هستند، پروتئین دارند و منبع ویتامین‌های گروه B مانند اسید فولیک بشمار می‌آیند. تخمه‌ها، پتاسیم، منیزیم، روی و آهن هم دارند، حاوی فیبر هم هستند و کلا غذا‌های مفیدی برای به خصوص حفظ سلامت پروستات هستند. تخمه‌ها حاوی منیزیم هستند که می‌توانند تسکین‌دهنده اعصاب باشند. همچنین می‌تواند برای رفع سوءهاضمه و یبوست نیز مصرف شوند، اما با توجه به اینکه چربی زیادی دارند حاوی نمک هستند و می‌توانند برای کسانی که چاق هستند یا فشار خون دارند مشکلات ایجاد کنند؛ بنابراین اگر دچار این مشکلات هستید باید سعی کنید به مقدار کم و بدون نمک آن را مصرف کنید تا مشکل‌ساز نشود.