عمل قلب باز  چیست؟

رویداد۲۴ سیما صابری: عمل قلب باز یکی از رایج‌ترین جراحی‌های قلب در بزرگسالان است که به منظور رفع مشکلات قلبی جدی انجام می‌شود. این جراحی به عنوان روش اصلی درمان برخی از بیماری‌های قلبی مانند مسدود شدن شریان‌های قلبی، ترمیم صافی دیواره قلب استفاده می‌شود. در طی این جراحی، یک رگ یا ورید سالم به یک شریان کرونری مسدود شده پیوند می‌شود.

در این جراحی، پزشکان یک برش بزرگ در قفسه سینه برای دسترسی به قلب بر روی سینه بیمار ایجاد می‌کنند و سپس قلب را متوقف می‌کنند تا بتوانند به دقت به جراحی مورد نیاز بپردازند. پس از اتمام جراحی، قلب دوباره به کار خود ادامه می‌دهد و بیمار به مرور زمان بهبود می‌یابد.

عمل قلب باز یک جراحی پیچیده است که نیاز به تجهیزات پزشکی پیشرفته و تجربه حرفه‌ای پزشکان دارد. این جراحی معمولاً با موفقیت انجام می‌شود و بسیاری از بیماران پس از آن بهبود خوبی می‌دهند و به زندگی عادی خود بازمی‌گردند.

عمل قلب باز چه زمانی لازم است؟

نشانه های جراحی قلب باز

بیمارانی که نیاز به جراحی قلب باز دارند شرایط معمول زیر را دارند:

نقایص مادرزادی قلب (مانند نقایص سپتوم، نارسایی دریچه قلب، تنگی، یا ناهنجاری های اتاقک قلب)

نارسایی یا تنگی دریچه قلب

بیماری عروق کرونر

آنوریسم و تشریح آئورت

تومور قلب

پیوند قلب

روش جراحی قلب باز

آماده سازی قبل از جراحی قلب باز 

پزشک معاینه فیزیکی و آزمایش‌های تشخیصی از جمله الکتروکاردیوگرافی، عکس‌برداری با اشعه ایکس قفسه سینه، اکوکاردیوگرام و آنژیوگرافی عروق کرونر انجام می‌دهد، سایر شرایط پزشکی مانند دیابت، فشار خون بالا، چربی خون بالا و سکته را ارزیابی می‌کند، زمان انعقاد خون و آزمایش‌های عملکرد ریه را انجام می‌دهد. همچنین مواردی همچون تنظیم سبک زندگی برای کاهش خطر شامل ترک سیگار، اجتناب از الکل و کاهش وزن لازم است. قطع مصرف داروهای خاص مانند رقیق کننده های خون و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی.

ناشتا بودن ۸ ساعت قبل از جراحی خطر آسپیراسیون در حین بیهوشی را کاهش می‌دهد. تجویز مایعات و داروها نیز گاهی انجام می‌شود. تراشیدن قفسه سینه، کشاله ران و پاها توسط پرسنل پرستاری اتاق عمل آغاز می‌شود. 

در طول جراحی قلب باز 

جراحی قلب باز به طور معمول حداقل چهار ساعت طول می‌کشد و در طی آن بیمار تحت بیهوشی است. جراحان برشی به طول ۶ تا ۸ اینچ در مرکز قفسه سینه ایجاد می‌کنند، استخوان سینه را بریده و قفسه سینه را باز می کنند. سپس قلب و سیستم گردش خون به دستگاه قلب و ریه متصل می شوند و ضربان قلب با استفاده از دارو به طور موقت متوقف می‌شود. عمل قلب لازم انجام می شود، مانند بای پس عروق کرونر، تعمیر یا تعویض دریچه قلب، ترمیم نقص مادرزادی قلب یا ترمیم آنوریسم. ضمنا پس از تکمیل ترمیم، قلب تحریک می شود تا ضربان عادی خود را برای بازگرداندن گردش خون از سر بگیرد و دستگاه قلب و ریه قطع می‌شود. در نهایت استخوان سینه و برش با استفاده از سیم یا بخیه بسته می‌شود.

بهبودی پس از عمل جراحی

بیمار از نزدیک در بخش مراقبت های ویژه (CCU) مورد رسیدگی قرار می گیرد و سپس به یک بخش معمولی منتقل می‌شود. همچنین پرسنل بهداشت و درمان با فعالیت هایی مانند سرفه، ایستادن‌، پیاده روی در داخل و خارج از اتاق و پیمایش پله‌ها به بیکار کمک می‌کنند. اثرات پس از عمل می تواند شامل درد بریدگی، سرفه مکرر، درد عضلانی، کبودی، تورم زخم، مشکلات گوارشی، یبوست، نوسانات خلقی، از دست دادن اشتها و بی‌خوابی باشد.

خطرات و عوارض عمل قلب باز 

خطرات و عوارض احتمالی جراحی شامل آلرژی به عوامل بیهوشی، خونریزی غیر طبیعی، ضربان قلب نامنظم، آسیب به سایر اندام‌های(به عنوان مثال ، پنومونی یا ورم ریوی) ، نفخ، یبوست، عفونت‌ها است. عوارض در بیماران مبتلا به چاقی، اختلالات ریه مانند آمفیزم، دارای سابقه استعمال دخانیات، پیش‌بینی شرایط بهداشتی یا سن بالاتر به احتمال زیاد است.

روش‌های جراحی جایگزین عمل قلب باز 

با توجه به پیشرفت در فناوری‌های جراحی ، جراحان می‌توانند به جای عمل جراحی سنتی قلب باز ، از جایگزینی دریچه آئورت ترانس کاتتر (TAVR)، آنژیوپلاستی عروق کرونر و استنتینگ، بسته شدن نقص سپتامبر، کاشت کاتتر از آفرینش قلبی آریتمی قلبی، لامپیکر، از گزینه‌های جراحی قلب حداقل تهاجمی استفاده کنند. برش آئورت یا استنتای آنوریسم و جراحی قلب به صورت روباتیک نیز استفاده می‌شود. 

بهبودی عمل قلب باز چقدر طول می‌کشد؟

زمان بهبودی متفاوت است اما به طور معمول بسته به سلامت فردی، نوع جراحی و هرگونه عوارض حدود یک ماه طول می‌کشد. بیشتر بیماران می‌توانند یک ماه بعد از عمل ورزش کنند. در طی شش هفته اول توصیه می شود از رانندگی و بلند کردن اشیاء سنگین خودداری کنید. بیماران معمولاً طی سه ماه به بهبودی کامل می رسند.

مراقبت از بریدگی پس از عمل جراحی

-بهداشت مناسب قبل و بعد از لمس قسمتی که برش داده شده بسیار مهم است. 

-از بودن طولانی مدت در وان و اسپری مستقیم آب در محل بریدگی در طول حمام خودداری کنید.

-قسمت بریدگی را خشک نگه دارید و به طور مرتب علائم عفونت مانند قرمزی یا تب را بررسی کنید.

مشکلات خواب پس از عمل جراحی قلب باز 

خواب کافی برای بهبودی ضروری است. برخی از بیماران ممکن است از داروهای خواب استفاده کنند. نکاتی برای بهبود خواب عبارتند از: اجتناب از نوشیدنی‌های کافئین‌دار، استفاده از بالش برای حمایت سینه‌ها، مصرف مسکن‌ها قبل از خواب، و کمک گرفتن از روانشناس یا داروها در صورت تجربه اضطراب یا افسردگی.