قانونگذاران مجلس سنای آمریکا در اوایل آذر ماه با ۹۹ رأی مثبت و بدون هیچ رأی مخالف طرح تمدید ۱۰ ساله قانون تحریمهای ایران را تصویب کرده بودند. این طرح برای تبدیل شدن به قانون به باراک اوباما، رئیسجمهوری آمریکا ارسال شد، اما رئیس جمهور آمریکا این قانون تمدید تحریمها را امضا نکرد و البته بدون امضای وی و به صورت خودکار به قانون تبدیل شد. این اقدام سبب شد مخالفان برجام در این توافق را تمام شده قلمداد کنند و صداوسیما به عنوان تریبون اصلی این جریان در بخشهای مختلف خبری این ادعا را تبلیغ و ترویج میکند.
عبدالرضا فرجی راد، استاد ژئوپولتیک دانشگاه و سفیر پیشین جمهوری اسلامی در نروژ و مجارستان دراین باره در گفتوگو با
رویداد۲۴ گفت: درصورتی که رئیس جمهور مصوبه مجلس را تا ۱۰ روز به امضا درنیاورد، مصوبه به خودی خود قانونی میشود، این قانون فقط به آمریکا مربوط نیست در ایران هم چنین است، اما اوباما با عدم امضا خود دراین رابطه ظرافت کاریاش را به تصویر کشاند، زیرا وقتی بیش از دو سوم اعضای مجلس آمریکا به این مسئله رای مثبت دادند، امضا رئیس جمهورتاثیری در کل ماجرا ندارد.
وی درباره ارتباط قانونی شدن تمدید تحریمها بدون امضا اوباما در پاسخ به دستورات روحانی به وزیر امور خارجه و رئیس سازمان انرژی اتمی چنین توضیح داد: احتمال ارتباط به آن وجود دارد اما در کل حتی اگر رئیس جمهور این دستور را صادر نمیکرد، تفاوتی نداشت وبه لحاظ شخصی چنین تصوری ندارم، زیرا چه اوباما امضا میکرد و چه این کار را انجام نمیداد، به هر حال مصوبه شکل قانونی به خود میگرفت.
این استاد ژئوپلتیک دانشگاه درباره پیش دستی آمریکا برای تحریک ایران در رابطه با قطع برجام، تاکید کرد: آمریکاییها علاقمند هستند که ایران به برجام خدشهای وارد کند و ایران هم البته بر این موضوع اشراف دارد و متوجه این امر هست. واقعیت این است که هیچ یک از طرفین (ایران و آمریکا) این آمادگی را ندارد که برعلیه برجام دست به کاری زنند زیرا در این صورت به عامل لغو یا نادیده گرفتن آن معرفی خواهد شد و دیگر کشورها آن را متهم میکنند.
وی درباره ترامپ افزود: تصور میکنم «دونالد ترامپ» هم در رابطه با برجام حرکت منفی در دستور کار نداشته باشد، زیرا آنچه که از سوی او در دوران تبلیغات انتخاباتی درباره ایران مطرح شده، پس از اعلام نتیجه، همان است وتغییری دیده نمیشود.
سفیر پیشین ایران در نروژ و مجارستان با اشاره به نمونههایی درخصوص رفتار «ترامپ» بعد ازاعلام نتایج انتخابات، تصریح کرد: یکی از موارد، بحث اروپا و ناتو بود و آقای ترامپ همان موضعی که داشت یعنی گفته بود «ناتو توانایی رویارویی با تروریسم را ندارد و میخواهد به کشورهای عضو این پیمان بگوید که آمریکا برای محافظت نظامی آن هزینه نخواهد کرد و اروپا باید از خود دفاع کند.» را حفظ کرده واروپاییها نتوانستند نگرانیشان را رفع کنند. در مورد روسیه، اما ازابتدا مثبت صحبت کرد بعد از انتخابات هم نه تنها همین روند را ادامه داد، شاید مثبت ترهم شد، زیرا وزیر خارجه آتی آمریکا به پوتین نزدیک است.
فرجی راد اضافه کرد: دررابطه با اعراب خلیج فارس تا حدی مباحث منفی بود، بعد از انتخابات هم همان روند را البته آهستهتر ادامه داد و این امر سبب ایجاد نگرانی در بین اعراب شده، به همین دلیل نه تنها لابی آنها در آمریکا بیش از گذشته به فعالیت میپردازد، بلکه رفت و آمدهایی مانند سفر «ترزا می» نخست وزیر بریتانیا صورت گرفته که خواهان اجرای نقشهایی هستند. در رابطه با فلسطین هم گفت که به دنبال اتمام جنگ و شکل گیری دو کشور فلسطین و اسرائیل است و غیر ازاعلام حمایت از اسرائیل نکته مثبت دیگری بر زبان نیاورد.
وی در خصوص مواضع ترامپ بر علیه ایران اظهار داشت: ترامپ درباره ایران در زمان تبلیغات ریاست جمهوری مسائل منفی مطرح کرد که کنترل شد و دیگر ادامه نیافت. حتی فردی که از قبل برای وزارت خارجه مطرح بود، کنار رفت و ترامپ آمادگی نداشت گزینهای که از منافقین پول گرفته بود را به عنوان وزیر خارجه انتخاب کند. زیرا این وزیرخارجه باید درباره برجام گفتوگو داشته باشد. در مجموع آقای ترامپ در بعد از انتخابات روندی که درخصوص دیگر کشورها داشت، درباره ایران نداشت.
این استاد ژئوپلتیک دانشگاه در ادامه یادآور شد: در مورد برخی از کشورها ترامپ تند بود شاید پس از آن تندتر هم شد اما مسائلی که در دوره انتخابات مطرح میکرد در رابطه با ۶-۵ موضوع مهم که قصد طرح آنها نمایش ضعف طرف مقابل بود، همان روند کم و بیش طی شد، اما در مورد ایران چنین نبوده است.
فرجی راد در ادامه افزود: ما انتظار داشتیم بعد از قرارداد بوئینگ ترامپ یا وزرایی که مشخص شدهاند که اکثرا ضد ایرانی هم هستند نکتهای برعلیه آن مطرح کنند زیرا امضا قرارداد۸۰ بوئینگ میتوانست به مسئلهای برای اعمال فشار بر علیه ایران تبدیل شود لذا در این باره هم هیچ مطلبی از سوی آقای ترامپ و اطرافیان آن شنیده نشد، زیرا حداقل میتوانستند این قضییه را مورد حمله قرار دهند.
وی در پایان گفت: تمام این موارد نشان میدهد که ترامپ به همراه گروهاش درباره ایران یک استراتژی دارند که احتمالا این استراتژی زمانی که وارد کاخ سفید شود، اعلام خواهد شد.