رویداد۲۴ حسین فلاحی: شاهد ۱۳۱، یک پهپاد انتحاری است که توسط ایران ساخته شده است. این پهپاد از نظر شکل ظاهری بسیار شبیه به پهپاد شاهد ۱۳۶ است، اما تفاوت‌هایی نیز بین آن‌ها وجود دارد.
نخستین بار در رزمایش پیامبر اعظم ۱۵ نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، تصاویری از انهدام اهداف مختلف توسط پهپاد‌های «شاهد ۱۳۱» به نمایش درآمد. پهپاد ۱۳۱ در جریان رزمایش پیامبر اعظم (ص) ۱۷ نیز نقش پررنگی در تمرین حمله به شبیه‌ساز نیروگاه اتمی دیمونا رژیم صهیونیستی داشت و در این تمرین، دقت بالای خود را به نمایش گذاشت. پیش از این نیز در عملیات‌های متعدد نیروی زمینی سپاه علیه مواضع گروه‌های تجزیه‌طلب در اقلیم کردستان در شمال عراق نیز شاهد به‌کارگیری موفق این پهپاد در همکاری با نیروی هوافضای سپاه بوده‌ایم.
شاهد ۱۳۱ توسط موتور Serat-۱ Wankel، که یک کپی از سیستم کنترل پهپاد Micropilot پکن با مسئولیت محدود MDR-۲۰۸ Wankel است، نیرو می‌گیرد. موتوری از این نوع برای این پهپاد در حمله ۲۰۱۹ آرامکو در ابقیق استفاده شد.
واحد کنترل پرواز شاهد-۱۳۱ قادر به اتصال با ماهواره‌های ایریدیوم است که در تئوری اجازه میدهد مسیر پرواز در اواسط پرواز تغییر یابد. کنترلر پرواز دارای یک سیستم ناوبری اینرسی پشتیبان توسط ژیروسکوپ MEMS است.
بر اساس گزارش ماهنامه نیروی هوایی، طرح‌های پهپاد پرنده Kentron ARD-۱۰ در سال ۵/۲۰۰۴ به سازمان صنایع هوایی ایران فروخته شد و توسط صنایع هوایی شاهد برای توسعه پهپاد‌های شاهد ۱۳۱ و شاهد ۱۳۶ مورد استفاده قرار گرفت. با این حال، یک مقاله موسسه Royal United Services بیان می‌کند که منشأ شاهد ۱۳۱ مبهم است.
شاهد ۱۳۱ از نظر بصری با داشتن تثبیت کننده‌های عمودی که فقط از انتهای بال‌ها به سمت بالا امتداد می‌یابند، متمایز می‌شود، در حالی که در شاهد ۱۳۶ بزرگتر آن‌ها هم به سمت بالا و هم پایین امتداد می‌یابند. این یک کلاهک ۱۵ کیلوگرمی (۳۳ پوند) دارد و برد آن ۹۰۰ کیلومتر (۵۵۹ مایل) است.
پهپاد شاهد ۱۳۱ دارای ۲.۶ متر طول، ۲.۲ مترعرض، ۱۳۵ کیلو وزن و ۹۰۰ کیلومتر برد است. پهپاد شاهد ۱۳۱ کوچکتر از شاهد ۱۳۶ است و به همین دلیل برخی مشخصات عملکردی آن متفاوت‌تر از شاهد ۱۳۶ است. یکی از تفاوت‌های ظاهری شاهد ۱۳۱ با شاهد ۱۳۶ که شاید به تمایز این دو پهپاد هم کمک می‌کند، تفاوتی است که در بالک‌های انتهایی آن‌ها وجود دارد، در شاهد ۱۳۶ این بالک‌ها در بالا و پایین بدنه وجود دارند و در شاهد ۱۳۱ این بالک‌ها فقط در بالای بدنه قرار گرفته‌اند.
سپاه پاسداران نخستین بار در سال ۱۳۹۹ در جریان یک رزمایش اجرای عملیات این نوع پهپاد را رونمایی کرد. با این حال حدود یک سال پیش از آن در جریان حملهٔ پهپادی به تأسیسات نفتی آرامکو عربستان سعودی نام این پهپاد به خبر‌ها راه یافته بود.
شاهد ۱۳۱ و شاهد ۱۳۶ هر دو از پهپاد‌های انتحاری با بدنهٔ مثلثی‌شکل هستند که از موتور‌های پیستونی به‌عنوان پیشران بهره می‌برند. این دو پهپاد شباهت ظاهری بسیاری به هم دارند، اما ابعاد شاهد ۱۳۱ از شاهد ۱۳۶ کوچکتر است.
در مورد پهپاد شاهد ۱۳۱ انتحاری همچنین باید اضافه کرد که حاوی ۴ سوئچ ناوبری نیز است که عبارتند از: PGNSS, DGNSS, SGNSS, HDG که در تصویر پایین ملاحظه می‌کنید! DGNSS در واقع دیفرانسیل GNSS است و از طریق استفاده از شبکه ای از ایستگاه های مرجع زمینی امکان انتقال اطلاعات به پهپاد برای بهبود دقت در تعیین موقعیت خود را فراهم می کند. ایستگاه‌های زمینی برای تصحیح خطای موقعیت در سیگنال‌های ماهواره‌ای به کار گرفته می‌‌شوند و در صورت استفاده از هر دو (GNSS + ایستگاه مرجع) میتوان دقتی بالغ بر ۱۰ سانتیمتر در تعیین موقعیت نیز به دست آورد! ایستگاه‌های زمینی میتواند تا چند صد کیلومتر را پوشش بدهند. نکته مهم اما اینجاست که پهپاد الزاما نیاز به سیستم ناوبری ماهواره‌ای در صورت وجود این دست ایستگاه‌های زمینی مرجع در خاک روسیه ندارد و حتی بدون GNSS با استفاده از این ایستگاه‌های زمینی هم میتواند موقعیت خود را پیدا کند!
SGNSS سیستمی برای تشخیص زاویه ورودی سیگنال ماهواره یا هر سیگنال مزاحمی به پهپاد است و میتواند سیگنال‌های نا مربوط را فیلتر کند و باعث عدم فریب و یا کاهش دقت در موقعیت یابی بشود! HDG هم سمت و سویی که پهپاد در آن به مسیر خود را ادامه میدهد را به وسیله GNSS نگه می دارد و در صورتیکه که GNSS قطع بشود، به INS سویچ می‌کند! در این مد، پهپاد با استفاده از INS و پیتوت سعی می‌کند کمترین خطا را داشته باشد تا زمانی که مجددا به GNSS بتواند وصل بشود! و در آخر PGNSS که معلوم نیست چه است اما بی تردید مرتبط به ناوبری ماهواره‌ای باید باشد!
کارکرد اصلی این پهپاد انتحاری حمله به اهداف زمینی ثابت با مختصات مشخص است و توان تعقیب اهداف متحرک را به‌دلیل نوع سیستم ناوبری خود ندارد.
نام: پهپاد شاهد ۱۳۱
نوع: انتحاری
سازنده: ایران
طول: ۲.۶ متر
عرض: ۲.۲ متر
وزن: ۱۳۵ کیلو
برد: ۹۰۰ کیلومتر