رویداد۲۴ حسین فلاحی: بامداد روز یکشنبه ۲۶ فروردین ۱۴۰۳ بود که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با دهها پهپاد و موشک به اهدافی در سرزمینهای اشغالی حمله کرد. در این حمله کم سابقه که عملیات "وعده صادق" نام داشت سپاه پاسداران از دو موشک بالستیک نسل دوم عماد و موشک کروز نسل سوم پاوه استفاده کرد. در مطلب قبلی به بررسی موشک بالستیک عماد پرداختیم. در این مطلب قصد داریم موشک کروز پاوه را زیر ذره بین قرار داده و مشخصات ویژگیهای آن را بررسی کنیم.
پاوه بخشی از خانواده موشکهای کروز سومار است که در سال۱۳۹۴ رونمایی شد. اولین موشک این خانواده، سومار با برد ۷۰۰کیلومتر بود. پاوه در ۲ فوریه۲۰۲۳ رونمایی و در معرض دید عموم قرار گرفت. برد «پاوه» ۱۶۵۰ کیلومتر اعلام شد که بُرد کروزهای ضد اهداف زمینی ایرانی را لااقل ۲۲ درصد افزایش میدهد. این موشک میتواند اهداف مورد نظر را از مسیرهای پیچیدهتر یا بهقول سردار حاجیزاده حتی از سمت مخالف هدف قرار دهد. موشک کروز پاوه میتواند در خارج جو مانور دهد و در ۳۰۰ کیلومتری هدف روشن میشود. با موشک کروز پاوه میتوان تا ۲۰۰۰ کیلومتر ناوهای آمریکایی را مورد هدف قرار داد.
ارتفاع پروازی این موشک نیز کمتر از ۵۰ متر است که همین موضوع، شناسایی و رهگیری آنرا توسط رادارها و سیستمهای پدافندی به شدت سخت و مشکل خواهد کرد. به عبارت دیگر در شرایط معمول، دشمن انتظار دارد که این موشک کروز ایرانی در خط سیری ترسیمشونده بین مرزهای کشور و منطقه هدف حرکت کنند در نتیجه پدافند خود را در چنین مسیری تقویت میکند، اما با افزایش برد صورتگرفته، این امکان وجود دارد که موشک از فاصلهای اطراف هدف عبور و سپس گردش کند و در جهتی از سمت مخالف به هدف حمله کند.
بهطور معمول، سرعت پروازی موشکهای کروز چیزی در حدود ۶۰۰ تا ۹۰۰ کیلومتر بر ساعت است و با توجه به استفاده از موتور جت که البته توربوجت یا توربوفن بودن آن در مورد پاوه هنوز مشخص نیست موشک جدید ایرانی هم در همان بازه سرعتی عمل خواهد کرد.
تصاویر منتشره از این موشک نشان میداد، پاوه از بالهای جمع شونده روی بدنه خود استفاده میکند و موتور این موشک کروز نیز خارج از بدنه بوده و روی قسمت بالایی آن قرار دارد. به همین خاطر، حداقل از نظر ظاهری، پاوه به دو دلیل بالهای بازشونده از روی بدنه و موتور بالای بدنه، از سایر موشکهای کروز ضد اهداف زمینی رونمایی شده تا امروز، متفاوت است. ضمن آنکه در تصاویر منتشر شده، موشک از پرتابگری با یک کنیستر جعبهای شلیک میشود که کوچک و سریع بوده و دارای پرتابگر یک فروندی است.
با توجه به این تصاویر به مزیت دیگری از این موشک میرسیم، اندازه کوچک پرتابگر و تحرک بالای آن، این قابلیت را به این سامانه میدهد که بتواند در هر نقطهای از کشور برای پرتاب آماده بشود. استفاده از این گونه پرتابگرها، بقاء پذیری این سامانه را شدیدا افزایش داده و این قابلیت را به آنها میدهد که بتوانند به سرعت به شلیک اقدام کرده و سپس با سرعت بالا از هر منطقه شلیک خارج شوند.
همچنین به نظر میرسد در مقایسه با سومار و هویزه در این موشک محل نصب بالچهها نیز با تغییراتی همراه شده که بیش از نمونههای قبلی، مشابه تسلیحات هوشمند هدایت ماهوارهای دورایستا است که از جنگندهها پرتاب میشوند. وضعیت ظاهری این تصاویر و مقایسه آنها با موشکهای قبلی کروز زمینی رونمایی شده در کشورمان، حکایت از کاهش قطر موشک و در نتیجه کاهش بازتاب راداری نیز دارد.
ضمن آنکه بنا به گفته فرمانده نیروی هوافضای سپاه، چنین موشکهایی تبدیل به "تهدید ۳۶۰ درجه" برای دشمن شده اند که معنای آن، میتواند طی شدن مسیرهای متفاوت برای رسیدن به هدف توسط این موشک باشد یعنی پیش از رسیدن به هدف، به میزان مورد نیاز گردش کرده و از سمت دیگری به هدف حمله کند که طبق بررسی ها، نقاط ضعف داشته باشد و یا دارای زوایای کور راداری و پدافندی باشد. بالهای جمع شونده در موشک پاوه حداقل در امکان پرتاب از لانچرهای چند فروندی و حجم پرتاب بیشتر را نیز تسهیل خواهد کرد، همچنین تاثیرات مهمی روی مدلهای هواپرتاب این محصول خواهد داشت.
یکی دیگر از قابلیتهای موشکهای کروز که احتمالا در "پاوه" نیز قابل استفاده است، توان این موشکها در حمله دسته جمعی و ارتباط با یکدیگر در زمان حمله است. در این روش، یکی از موشکها در نقش رهبر دسته موشکهای مهاجم وارد عمل شده و سایر موشکها را هدایت میکند. در صورت لزوم یک یا چند فروند از موشکهای مورد نظر توسط رهبر دسته به جلو ارسال شده و در حقیقت طعمه قرار میگیرند تا راه برای اصابت دقیق سایر موشکها باز شود.