«قاچاق». این شاید یکی از پر کاربرد ترین کلماتی باشد که ظرف چند سال گذشته اقتصاد ایران را به چالش کشیده باشد. موضوعی که ریشه آن را بی تردید می توان در پایین نگه داشتن قیمت ارز و به دنبال آن از دست رفتن توان رقابتی تولیدکنندگان داخلی و خارجی جستجو کرد. رویدادی که بسیاری از کارشناسان اقتصادی و تحلیل گران این حوزه به دفعات بر آن تاکید کرده اند و جملاتی با این مضمون را عنوان کردند:« به دنبال رضایت عمومی طبیعی است که دولت ها تمایلی به واقعی کردن قیمت ارز نداشته باشند. در نتیجه توان تولید کننده داخلی در شرایط برابر به تولید کننده خارجی نمی رسد و این می شود که بسیاری از فعالان اقتصادی داخلی پس از مدتی واحد تولیدی خودشان را تعطیل می کنند. چنین می شود که واردات توجیه اقتصادی پیدا می کند و اشتغال و حمایت از تولید داخلی با مشکل روبرو می شود.»
در چنین وضعیتی قاعدتا شبکه های تجاری فعالیت شان در زمینه واردات گسترش پیدا می کند و از آنجاییکه استعداد عجیبی در دور زدن قوانین تجاری وجود دارد عده قابل توجهی ترجیح می دهند کالای خود را بدون پرداخت عوارض از مسیرهای غیر قانونی وارد کشور کنند. با روی کار آمدن دولت یازدهم گمرک در شاریطی فعالیت خود را آغاز کرد که مسعود کرباسیان از همان ساعت های نخست حضورش در این سازمان طرحی که قرار بود در دولت محمود احمدی نژاد در یک بازه زمانی ده ساله به مرحله اجرا در آید ظرف چند ماه با بهره گیری از فارغ التحصیلان ایرانی اجرایی کرد و به این ترتیب عملکرد تجاری کشور وارد فاز تازه ای شد. بر این اساس با الکترونیکی کردن سیستم گمرک دیگر مراجعه حضوری به گمرک نیازی نبود و زمینه افزایش درآمدهای گمرکی فراهم شد. اجرایی کردن این سیستم از آنجاییکه سدی محکم در برابر فساد بود از همان روزهای نخست با مقاومت هایی روبرو بود به طوریکه آدرس های اشتباهی درباره قاچاق از طریق گمرک داده شد.
دامنه این اتفاقات تا جایی بود که منتقدان دولت تلاش داشتند سازمان مناطق آزاد را روبروی گمرک بگذارند ولی در همین رابطه اکبر ترکان، دبیر شورای عالی مناطق آزاد اعتقاد دارد مشکلی در رابطه با فعالیت این دو نهاد وجود ندارد. ترکان در گفت و گو با خبرگزاری خبرآنلاین و در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه درست است که گمرک و سازمان مناطق آزاد در زمینه فعالیت های تجاری با همدیگر مشکل دارند، به این شکل پاسخ داد:« ما در مناطق آزاد با سازمان گمرک ی رابطه معمولی و کاری با همدیگر داریم. » دبیر شورای عالی مناطق زاد با تاکید بر اینکه میان این سازمان و گمرک مشکلی وجود ندارد گفت:« ما با همدیگر مشکلی نداریم. در واقع فعالیت های کاری مان را انجام می دهیم و همانطور که گفتم یک رابطه معمولی و کاری داریم. »
ترکان در بخش دیگری از توضیحات خود درباره سامانه جامع گمرکی و استفاده از این ظرفیت در مناطق آزاد به خبرنگار خبرآنلاین گفت:« شبکه های ما در سازمان مناطق آزاد و شبکه های گمرک به هم دیگر متصل هستند. »
ترکان ادامه داد:« شبکه های گمرک و سازمان مناطق آزاد ارتباط آنلاین دارند و می توان گفت در جریان عملکرد سیستم هستیم. »
اما موضوع قاچاق اتفاق دیگری بود که دبیر شورای عالی مناطق آزاد آن را پدیده ای نمی داند که گمرک و مناطق آزاد در آن دخالت داشته باشند به طوریکه به صراحت در این رابطه گفت:« قاچاق از این مسیر نمی آید. قاچاق به جاهای دیگر ارتباط پیدا می کند و مربوط به این فرآیند نیست. »
ترکان
در بخش دیگری از توضیحات خود در رابطه با آینده مناطق آزاد یه برنامه مفصل اقتصاد
مقاومتی این سازمان اشاره کرد که جزییات آن در رسانه ها اعلام شده است.