رویداد۲۴-جوامع
جدید فضا را برای ارتباطات چهره به چهره و صمیمی به حداقل کاهش داده‌اند،
این مسئله که ریشه در تراکم جمعیتی و اخلاقی و وسعت و گستره زیاد شهرها
دارد، پیامدهای مختلفی به دنبال داشته است.
با وجودی که پلیس فضای مجازی و سایبر چندین بار در مورد آسیب‌های ناشی از
شبکه‌های اجتماعی و سایت‌های همسریابی هشدار داده و دامنه این هشدارها
همچنان ادامه دارد، اما متأسفانه بازهم مشاهده می‌شود که زنان و دختران در
دام شیادان فضای سایبر و سایت‌های غیرقانونی همسریابی گرفتار می‌شوند.
تغییر
سبک زندگی در سالهای اخیر در جامعه ایرانی قابل انکار نیست؛ هرچه از
جامعه سنتی به سمت جامعه صنعتی و مدرن حرکت می‌کنیم رفتارها، نگرش‌ها و
آداب و رسوم نیز دستخوش تغییرات می‌شود و مطمئناً در این شیوه زندگی
راه‌های همسرگزینی و ازدواج نیز تابعی از شرایط سبک زندگی دستخوش تغییر
می‌شود.
امروز دیگر مثل سالهای قبل نیست که خانواده‌ها گزینه‌ای را
برای فرزندان خود انتخاب کنند و از آن جا که در جامعه ایرانی حق انتخاب با
خانواده پسر است و آنها به خواستگاری می‌روند، بنابراین خانواده پسر
گزینه‌ای را انتخاب کرده و پس از مراسم خواستگاری و شنیدن جواب منفی یا
مثبت از خانواده دختر به سایر مراسم ازدواج می‌پرداختند.
امروزه به
مرور زمان و با گسترش ارتباطات و انواع و اقسام شبکه‌های مجازی دیگر این
نوع از انتخاب رفته رفته به بوته فراموشی سپرده می‌شود و اکثریت دختران و
پسران در فضای مجازی با همدیگر آشنا شده و به عنوان دوست اجتماعی با همدیگر
در ارتباط هستند که باید در مورد آثار و پیامدهای مثبت و منفی این گونه
ارتباط‌ها آسیب‌شناسی و تحلیل مناسبی صورت گیرد.
علاوه بر دوستی‌های
اجتماعی کاذب در فضای مجازی، ایجاد سایت‌های همسریابی که بدون مجوز در
فضای مجازی فعالیت می‌کنند باعث می‌شود جوانان بدون فهمیدن و پی بردن به
هویت فرد مقابل دست به انتخاب ناشایست و نامناسب بزنند و زمانی از این
اقدام خود پشیمان می‌شوند که دیگر سودی برای آنان نخواهد داشت و آنان باید
خانه‌ای که قرار بود به محل آرامش و آسایش آنان تبدیل شود باید در تنهایی
سر کنند و کاسه چه کنم چه کنم دستشان می‌گیرند.
سمیرا زن 21 سالهای
است که یک سال پیش طلاق گرفته است؛ او در سن 19 سالگی ازدواج کرده و این
ازدواج نامبارک به دو سال نرسیده، از هم پاشیده است.
به گفته خودش،
سمیرا و شوهرش ازدواجی از نوع پیشرفته و به قول معروف ازدواجی بر مبنای
فضای مجازی داشته‌اند که بعد از 2 سال توانسته‌اند اخلاق و هویت یکدیگر را
به دست آورند و در این صورت است که نتوانستند همدیگر را تحمل کرده و جدا
شده‌اند.
سمیرا می‌گوید: بعد از اینکه در سن 18 سالگی دیپلم گرفتم،
اوقات فراغت بیشتری داشتم، بنابراین در اینترنت سیر می‌کردم و در این فضا
با پسری آشنا شدم که بعد از چند ماه حرف زدن علاقه زیادی از خود برای دیدار
حضوری نشان می‌داد و در یکی از این دیدارها پیشنهاد خواستگاری را مطرح کرد
و بعد با هم ازدواج کردیم و چون هیچ شناختی از خانواده‌های همدیگر
نداشتیم، کارمان به اختلاف و طلاق منجر شد.
سکینه ساعدی مددکار
اجتماعی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در تبریز با اشاره به افزایش سن ازدواج
جوانان گفت: در جامعه کنونی بنا به دلایل مختلف و از جمله مهم‌ترین آنها
شرایط نامناسب اقتصادی و هزینه‌های سنگین ازدواج جوانان رغبتی برای ازدواج
ندارند، بنابراین وقتی یک گزینه‌ای برای ازدواج اعلام آمادگی می‌کند
معمولاً دختران جوان بدون در نظر گرفتن جوانب کار و تحقیق مناسب درخواست
ازدواج را می‌پذیرند.
وی افزود: طی چند سال اخیر نمونه‌های زیادی از
جوانان دختر و پسر به مراکز مشاوره مراجعه کردند که چگونه می‌توان روش‌های
مناسبی را برای رفتار با همسر انتخاب کرد، چراکه این افراد بدون شناخت و
تنها با توجه به معیارهای ظاهری همدیگر را انتخاب کرده‌اند.
ساعدی
تصریح کرد: در حال حاضر این سایت‌های همسریابی نیز مشکل‌ساز شده‌اند؛ برخی
از افراد به جهت سرگرمی در این سایت‌ها ثبت‌نام کرده‌اند، بدون اینکه توجه
کنند آیا واقعاً در این سایت‌ها می‌توانند کسی را که آن سوی سیستم نشسته و
با او صحبت می‌کند می‌توان شناخت یا نه؟
این مددکار اجتماعی توضیح
داد: واقعاً امروز شناخت افراد و پی بردن به نیات و اهداف آنها خیلی سخت
شده است، اما جوانان و خانواده‌ها می‌توانند با کمی جستجو و تحقیق از
دوستان یا چند جلسه با هم دیدار و گفتگو کردن می‌توانند نسبت به همدیگر
شناخت بهتری داشته باشند.
دختران جوان قربانیان اصلی سایت‌های همسریابیوی
با ذکر مثالی در مورد یکی از مددجویان خود که به همراه مادرش به مرکز
مشاوره آمده بود، گفت: معمولاً در همسریابی از طریق سایت‌های همسریابی در
فضای مجازی، دختران قربانیان اصلی هستند، چراکه به ندرت اتفاق می‌افتد پسری
در دام پهن شده دختران قرار گیرد؛ البته چنین مواردی نیز وجود دارد، اما
تعداد آنها بسیار اندک است.
ساعدی بیان کرد: این دختر جوان در
صحبت‌های خود اظهار کرده است که از طریق سایت‌های همسریابی که ظاهراً
غیرقانونی بود و بعدها توسط پلیس فتا بسته شده است با پسری آشنا شده که خود
را آقای مهندس معرفی کرده بود و خانواده‌اش نیز به مهندس بودن او تأکید
داشتند.
وی گفت: در حالی که این فرد نه تنها مهندس نبوده است، بلکه
تحصیلات راهنمایی داشته و حتی به مواد مخدر شیشه نیز اعتیاد داشت و آنها
بعد از ازدواج متوجه شده بودند که چه کلاهی بر سرشان رفته است.
ساعدی
مطرح کرد: بنابراین باید دولت برای تسهیل ازدواج جوانان برنامه‌ها و
راهکارهای اصولی اتخاذ کند تا جوانان از راه‌های غیرمشروع برای انتخاب همسر
اقدام نکنند و درخواست چنین پیشنهادهایی از سوی افراد فرصت‌طلب را قبول
نکرده و آن را رد کنند.
این مددکار اجتماعی تشریح کرد: با افزایش
روزافزون استفاده از اینترنت در برقراری ارتباطات دوستانه، سایت‌ها و
کانال‌های دوست‌یابی و همسریابی جایگاه ویژه‌ای در بین جوانان در اقصی نقاط
دنیا، به ویژه کشور ایران پیدا کرده است.
افراد جوان در این
سایت‌ها به دنبال دوستانی هستند که ویژگی‌های مشابه با خودشان را داشته
باشد و حتی در برخی موارد به دنبال شریک زندگی آینده خود هستند، اما غافل
از اینکه تمام دوستی‌های اینترنتی جایگزین مناسبی برای آغاز یک زندگی و
همراهی خوب و مشترک نیست.
برقراری ارتباط احساسی ترفند کلاهبردارانوی
اظهار اشت: کلاهبرداران برای رسیدن به مقاصد خود این سایت‌ها را نیز مورد
هدف‌گذاری قرار داده و با ترفندهای زیرکانه، ارتباط احساسی با افراد برقرار
کرده و از طریق این ارتباط پول و اطلاعات هویتی افراد را مورد سرقت قرار
می‌دهند.
با وجودی که پلیس فضای مجازی و سایبر همه روزه از طریق
رسانه‌ها و برگزاری نشست‌های مختلف در مورد آسیب‌های ناشی از طریق شبکه‌های
اجتماعی و سایت‌های همسریابی هشدار می‌دهند و افراد را از قراردادن
عکس‌های خانوادگی و اطلاعات شخصی و انتشار هر گونه عکس و اطلاعات برحذر
می‌دارند، اما متأسفانه باز هم مشاهده می‌شود که زنان و دختران در دام
شیادان فضای سایبر و سایت‌های همسریابی گرفتار می‌شوند.
هیچ کدام از سایت‌های همسریابی مجوز فعالیت ندارندآن
چنان که سید کمال هادیانفر رئیس پلیس فتا گفته است: هیچ کدام از سایت‌های
همسریابی مجوز فعالیت ندارند و ادعای آنها برای داشتن مجوز کذب است و پلیس
فتا در طول سالیان گذشته بارها از سوی رسانه‌های مختلف دیداری، شنیداری و
مکتوب در خصوص فعالیت سایت‌های همسریابی هشدار داده است.
مسدود کردن 700 سایت همسریابیرئیس
پلیس فتا ناجا با اشاره به اینکه برخی از سایت‌های همسریابی مدعی اخذ مجوز
از پلیس و تأییدیه برخی مراجع تقلید هستند، از کذب بودن این ادعاها و
مسدودسازی بیش از 700 سایت در این حوزه خبر داد.
هادیانفر ضمن بیان
اینکه چند سالی است شاهد فعالیت سایت‌های همسریابی در فضای سایبر هستیم و
برخی از این سایت‌ها ادعا دارند که دارای مجوز از نهادها و دستگاه‌های
مختلفی هستند، عنوان کرد: تا‌کنون هیچ مجوزی برای فعالیت از سوی نیروی
انتظامی یا پلیس فتا برای فعالیت سایت‌های همسریابی داده نشده است.
این
مقام ارشد انتظامی تصریح کرد: با توجه به جرائم مختلفی که از سوی این
سایت‌ها علیه کاربران صورت می‌گیرد، یکی از دغدغه‌های پلیس فتا برخورد با
این‌گونه جرائم و سایت‌ها است.
وی با اشاره به تشکیل پرونده‌های
متعدد کلاهبرداری و هتک حیثیت مرتبط با ثبت‌نام در سایت‌های همسریابی در
پلیس فتا افزود: این امر خود گواه غیرقانونی بودن فعالیت سایت‌های
همسریابی بوده و گویای این است که این سایت‌ها با چه انگیزه‌ای فعال
شده‌اند.
رئیس پلیس فتا کشور در ادامه یادآور شد: حتی برخی از این
سایت‌ها پا را فراتر گذاشته و ادعا داشتند که آنها برای مشروعیت فعالیت خود
در خصوص همسرگزینی از مراجع معظم و معزز تقلید استفتا کرده و این عزیزان
بر فعالیت آنها در فضای سایبر مهر تأیید زده‌اند، در حالی که هیچ کدام از
ادعاهای آنان صحیح نیست.
کسب درآمد مهم‌ترین هدف گردانندگان سایت همسریابیاین
مقام ارشد انتظامی افزود: در حالی که بنا‌بر استعلام پلیس فتا از دفاتر
مراجع عظام تقلید ادعای کذب این سایت‌ها ثابت و مشخص شده، هدف گردانندگان
سایت‌های همسریابی بیش از آنکه حل مشکلات ازدواج جوانان باشد، کسب درآمد
است و برای آنها اصلا مهم نیست که در این راه آبروی افراد ثبت‌نام کننده
در سایت آنها برود و یا برای این عزیزان از سوی مجرمانی که در این سایت‌ها
ثبت‌نام کرده‌اند مشکلاتی به وجود آید.
وی با بیان اینکه برخورد با
جرائم فضای سایبر بر عهده پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات است، گفت: پلیس
فتا با هماهنگی مراجع قضایی در خصوص جرائم مشهود برخورد می‌کنند و آن دسته
از جرائمی هم که به‌صورت پنهان صورت می‌گیرد، نیز در صورت شکایت به مراجع
قضایی و ار‌جاع پرونده به پلیس فتا به سرعت مورد رسیدگی قرار می‌گیرد تا
حقی از هیچ شهروندی ضایع نشود.