رویداد۲۴ | زینب غبیشاوی: روز گذشته اصغرجهانگیر، سخنگوی جدید قوه قضاییه اعلام کرد که حکم اعدام بابک زنجانی نقض و به ۲۰ سال حبس تبدیل شده است. بابک زنجانی جنجالی‌ترین متهم فساد مالی ایران در چهار دهه اخیر است که ده سال گذشته را در زندان گذرانده است.او به اتهام‌های افساد فی‌الارض از طریق اخلال در نظام اقتصادی کشور، کلاهبرداری از شرکت ملی نفت، بانک مسکن و تامین اجتماعی، پولشویی، جعل ۲۴ فقره اسناد بانکی و صورت حساب‌های بانکی، جعل حواله‌های ارزی، جعل دستور انتقال بین بانک‌ها، به اعدام محکوم شده بود. اخیرا هم قوه قضاییه اعلام کرده که بدهی‌های بابک زنجانی با احتساب تورم روز، به کشور برگشته است.
پرونده بابک زنجانی یکی از مبهم‌ترین پرونده‌های اقتصادی است که نه افکار عمومی از جزئیات آن اطلاع دارند و نه حقوقدانان و رسانه‌ها. از همین‌رو مشخص نیست که در روند پرونده او دقیقا چه اتفاقاتی رخ داده است. علی مجتهدزاده و کامبیز نوروزی دو تن از حقوقدانان در گفتگو با رویداد۲۴ به ابهامات تغییر حکم او از اعدام به ۲۰ سال حبس اشاره کرده‌اند که در ادامه مهمترین بخش از سخنان آن‌ها را می‌خوانید:
علی مجتهدزاده وکیل و حقوقدان در این خصوص به رویداد۲۴ می‌گوید:
*خدای‌نکرده سخنان ما این تعبیر نشود که از اعدام کسی دفاع می‌کنیم. قطعا از نقض حکم اعدام خوشحالیم و استقبال می‌کنیم اما مقایسه این پرونده با پرونده‌های مشابه، خیلی نتیجه خوشایندی ندارد و برآیند خوبی در بحث عدالت در افکار جامعه ندارد. به هر حال خوشحالیم که بنا به گفته مقامات رسمی بخشی از پول‌ها را پس گرفته‌اند.
*صدور و اجرای حکم اعدام در پرونده‌های اقتصادی، به غایت برای نظام قضایی نامطلوب است.
*پرونده آقای بابک زنجانی به نوع خاصی رسیدگی شد و غیرشفاف بود. من نمی‌توانم بیش از این درباره این موضوع صحبت کنم و بهتر است وکیل ایشان شفاف‌سازی کند.
*این پرونده به صورت امنیتی رسیدگی شده و رسیدگی کاملا منطبق بر موازین حقوقی نبوده و به‌نظر می‌رسد نگاه حاکم بر این پرونده، بیش از نگاه حقوقی، نگاه امنیتی بوده است.
*جامعه می‌گوید وقتی یک نفر به قول خودشان اخلال‌گر در نظام اقتصادی بوده است و فساد سنگین مالی داشته و حکم او می‌تواند اعدام نباشد، چرا در موارد مشابه مانند وحید مظلومین و مه‌آفرید خسروی این تخفیف اعمال نشد؟ و یا چرا محسن شکاری را که در پرونده‌اش قتل و جنایت نداشت، اعدام کردید؟ به عنوان یک وکیل معتقدم این جوان را به صورت ناعادلانه و به موجب یک حکم پرایراد اعدام کردند. کسانی که این حکم را صادر، تایید و اجرا کردند صرفنظر نظر از اینکه در روز قیامت باید پاسخگو باشند، در همین دنیا هم باید جوابگوی اقدام خلاف قانون و عدالتشان باشند. جامعه این تبعیض و بی‌عدالتی را می‌بیند.
*شما نمی‌توانید هرچه دلتان خواست را به مردم بگویید، مردم خودشان می‌بینند و وقتی حکم محسن شکاری را با این حکم مقایسه می‌کنند، خودشان بسیاری از مسائل را متوجه می‌شوند و میزان عدالت جاری در دستگاه قضایی برایشان مشخص میشود و به نتیجه می‌رسند.
*وکیل آقای زنجانی گفته عفو هم شامل او میشود. به نظرم شاید اصلا به او جایزه هم بدهند، به هر حال ما مسائلی را می‌بینیم که شاید به آقای زنجانی جایزه هم دادند و بگویند احساس کردیم خیلی هم آدم خوبی بوده و مورد ظلم واقع شده بود. آقایان باید فکری برای اعتبار و اعتماد ازدست‌رفته دستگاه قضا بکنند.
بیشتربخوانید:
بابک زنجانی چطور ثروتمند شد؟
حکم اعدام بابک زنجانی به ۲۰ سال حبس تبدیل شد
کامبیز نوروزی، حقوقدان، هم به این پرونده و ابهامات آن اشاره کرده است و به رویداد ۲۴ می‌گوید:
* حسب اطلاعات پراکنده‌ای که تاکنون منتشر شده است، این پرونده بسیار سنگین است و اعداد و ارقام بسیار درشتی در آن وجود دارد. چرا به اعدام محکوم شد؟ نمی‌دانیم! چرا مجازاتش به حبس تغییر پیدا کرد؟ نمی‌دانیم! در واقع تنها چیزی که می‌توانیم حدس بزنیم، این است که در این پرونده که یک پرونده اقتصادی بزرگ است، موضوعاتی وجود دارد که می‌خواهند از مردم پنهان کنند، این پرونده نمونه‌ای از اقتصاد پشت‌پرده ایران است که در عین اهمیت و بزرگی آن، به کسی گفته نمی‌شود که چه اتفاقی افتاده است.
*دادگاه‌های این پرونده غیرعلنی است و خبر‌های گزینشی از آن منتشر میشود. نه از کیفرخواست اطلاعی داریم، نه از دفاعیات و از هیچ چیزی دیگر. تمام این پرونده معما است، کما اینکه غیر از این پرونده، پرونده‌های معمایی دیگری داریم که چیزی از آن‌ها مشخص نیست و طبیعی است هم حقوقدانان و هم رسانه‌ها، با آن چیزی که از این پرونده اعلام میشود قانع نشوند و پرسش‌ها همینطور روی هم تلنبار شود.
*من نمی‌دانم او شامل عفو میشود یا نه، اما بعید می‌دانم شامل آن شود. این پرونده همچنان از مجهولات است. گفته می‌شد بابک زنجانی برای دور زدن تحریم‌ها گام برداشته است و پولی را برنگردانده است، اما نکته مهم این است این پرونده نیز مانند سایر پرونده‌های دیگر، همه چیزشان مجهول است و در یک اقتصاد پشت‌پرده، مردم که حق حاکمیت دارند از نظر صاحبان قدرت، نامحرم هستند و هیچ چیزی را نباید بدانند.
*آقای سخنگوی قوه قضاییه اصلاً نباید انتظار داشته باشند که از این صحبت‌هایشان درباره بابک زنجانی حقوقدانان و افکارعمومی قانع شوند.
*معمولا در این پرونده بازگرداندن اموال یکی از شرایط تخفیف در مجازات است. هیچ‌کس نمی‌تواند این فرد چگونه به آن ثروت افسانه‌ای رسید، چگونه واسطه معاملات نفتی شد، چه شد که دستگیر شد و ... و این رویه اصلاً به نفع دستگاه عدالت نیست.