رویداد۲۴ هدی کاشانیان: در دین اسلام، «دعای سماوات» که به اصطلاح عامیانه به آن «دعای سمات» هم میگویند، یکی از دعاهای معتبر و معروف است که در زمانهای مختلف توصیه میشود. این دعا به شکل متواتر در روایات و احادیث اسلامی ذکر شده است و از اهمیت ویژهای برخوردار است. این دعا به طور خاص در شب قدر و شب جمعه توصیه میشود و تأثیرات مثبت ویژهای برای زندگی دنیوی و اخروی انسان دارد. در مورد تفسیر دقیق این دعا و شرایط استفاده از آن، ممکن است اختلافاتی وجود داشته باشد، اما برخی از مفسران و علما درباره مضمون و اهمیت این دعا توضیحاتی ارائه کردهاند که به طور کلی عبارتند از:
بیان توحید و عظمت الهی: دعای سماوات به طور مستقیم به توحید و عظمت الهی اشاره دارد و انسان را به تأمل در بزرگی و قدرت خداوند و عظمت آفرینشهای او تشویق میکند.
تضرع و التجاء به خدا: این دعا شامل تضرّع و التجاء به خداوند برای بخشش گناهان، رحمت و برکتهای بیشتر در زندگی دنیوی و اخروی است.
خواسته از خداوند برای برآورده کردن حاجات: انسان در این دعا از خداوند میخواهد که حاجات و نیازهای خود را برآورده کند و به او کمک کند تا در راه حق پیشرفت کند.
تسلیم و انقیاد به فرمان الهی: این دعا حاوی تسلیم و انقیاد به فرمانات الهی و تأکید بر وفاداری و پایبندی به دین اسلام است.
در کل، دعای سماوات به عنوان یکی از دعاهای مهم و معتبر در اسلام، در راستای افزایش ایمان، تضرّع و التجاء به خداوند، و برآورده کردن حاجات و نیازهای انسان مورد استفاده قرار میگیرد.
اَللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ الْعَظِيمِ الْأَعْظَمِ (الْأَعْظَمِ) الْأَعَزِّ الْأَجَلِّ الْأَكْرَمِ
خدايا از تو درخواست مى كنم به نام بزرگ تو آن نام كه بسى بزرگتر و با عزت و جلال و گراميترين نامهاست
الَّذِي إِذَا دُعِيتَ بِهِ عَلَى مَغَالِقِ أَبْوَابِ السَّمَاءِ لِلْفَتْحِ بِالرَّحْمَةِ انْفَتَحَتْ
آن نامى كه هرگاه به آن خوانده شوى براى گشايش درهاى بسته آسمان به رحمت و بركت گشوده گردد
وَ إِذَا دُعِيتَ بِهِ عَلَى مَضَائِقِ أَبْوَابِ الْأَرْضِ لِلْفَرَجِ انْفَرَجَتْ
و هرگاه خوانده شوى بر مشكلات و تنگناهاى حوادث روى زمين به فراخى و سهولت مبدل گردد
وَ إِذَا دُعِيتَ بِهِ عَلَى الْعُسْرِ لِلْيُسْرِ تَيَسَّرَتْ
و چون خوانده شوى بر هر كار دشوار عالم سهل و آسان گردد
وَ إِذَا دُعِيتَ بِهِ عَلَى الْأَمْوَاتِ لِلنُّشُورِ انْتَشَرَتْ
و چون براى زنده شدن مردگان به آن نام خوانده شوى همه زنده شوند
وَ إِذَا دُعِيتَ بِهِ عَلَى كَشْفِ الْبَأْسَاءِ وَ الضَّرَّاءِ انْكَشَفَتْ
و چون براى دفع غم و درد و مصيبتها خوانده شوى همه برطرف شود
وَ بِجَلاَلِ وَجْهِكَ الْكَرِيمِ أَكْرَمِ الْوُجُوهِ وَ أَعَزِّ الْوُجُوهِ الَّذِي عَنَتْ لَهُ الْوُجُوهُ
و سوگند به جلال ذات بزرگوارت كه مكرمترين و با عزتترين ذوات است و گردنكشان عالم پيشش ذليل
وَ خَضَعَتْ لَهُ الرِّقَابُ وَ خَشَعَتْ لَهُ الْأَصْوَاتُ وَ وَجِلَتْ لَهُ الْقُلُوبُ مِنْ مَخَافَتِكَ
و خاضع و از هيبتش خاموش شود صداهاى هر ذى صوتى است و دلها (ى اهل دل) از ترس او هراسان است
وَ بِقُوَّتِكَ الَّتِي بِهَا تُمْسِكُ السَّمَاءَ أَنْ تَقَعَ عَلَى الْأَرْضِ إِلاَّ بِإِذْنِكَ وَ تُمْسِكُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ أَنْ تَزُولاَ
و قسم به قدرتت كه آسمان را از افتادن بر زمين نگاه مى دارد جز آنكه اراده تو باشد و آسمانها و زمين را از زوال و فنا حفظ مى كند
وَ بِمَشِيَّتِكَ الَّتِي دَانَ (كَانَ) لَهَا الْعَالَمُونَ وَ بِكَلِمَتِكَ الَّتِي خَلَقْتَ بِهَا السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ
سوگند به مشيت كه جهانها در مقابلش پست و مطيع است و به كلمه (كن) مشيت فعليه ات كه زمين و آسمانها را بدان خلق كردى
وَ بِحِكْمَتِكَ الَّتِي صَنَعْتَ بِهَا الْعَجَائِبَ وَ خَلَقْتَ بِهَا الظُّلْمَةَ وَ جَعَلْتَهَا لَيْلاً وَ جَعَلْتَ اللَّيْلَ سَكَناً (مَسْكَناً)
و به حكمت بالغه ات كه (اسرار) عجائب عالم را بدان آفريدى و هم به حكمتت تاريكى را شب عالم قرار دادى و زمان آرامش خلق كردى
وَ خَلَقْتَ بِهَا النُّورَ وَ جَعَلْتَهُ نَهَاراً وَ جَعَلْتَ النَّهَارَ نُشُوراً مُبْصِراً
و روشنى را روز جهان ساختى و سبب بينش براى كار و جنبش مخلوقات گردانيدى
وَ خَلَقْتَ بِهَا الشَّمْسَ وَ جَعَلْتَ الشَّمْسَ ضِيَاءً
و خورشيد را بدان حكمت آفريدى و آن را فروزان كردى
وَ خَلَقْتَ بِهَا الْقَمَرَ وَ جَعَلْتَ الْقَمَرَ نُوراً
و ماه را آفريدى و آن را تابان ساختى
وَ خَلَقْتَ بِهَا الْكَوَاكِبَ وَ جَعَلْتَهَا نُجُوماً وَ بُرُوجاً وَ مَصَابِيحَ وَ زِينَةً وَ رُجُوماً
و ستارگان را بدان آفريدى و آن كرات نور را به قسمتهايى مقدور و بروجى مخصوص معين كردى و چراغها نمودى و زيور و رجم اوهام خلق ساختى
وَ جَعَلْتَ لَهَا مَشَارِقَ وَ مَغَارِبَ وَ جَعَلْتَ لَهَا مَطَالِعَ وَ مَجَارِيَ وَ جَعَلْتَ لَهَا فَلَكاً وَ مَسَابِحَ
و مشرق و مغربها براى آن مقرر فرمودى و محل طلوع و سير آن را و مدار حركت و شناورى آنها را در اين درياى بيكران تعيين كردى
وَ قَدَّرْتَهَا فِي السَّمَاءِ مَنَازِلَ فَأَحْسَنْتَ تَقْدِيرَهَا وَ صَوَّرْتَهَا فَأَحْسَنْتَ تَصْوِيرَهَا
و در آسمان منازل و مدارج هر يك منظم داشتى و همه را نيكو مقدر ساختى و به صورتهاى زيبا آفريدى
وَ أَحْصَيْتَهَا بِأَسْمَائِكَ إِحْصَاءً وَ دَبَّرْتَهَا بِحِكْمَتِكَ تَدْبِيراً وَ أَحْسَنْتَ (فَأَحْسَنْتَ) تَدْبِيرَهَا
و به نامهاى مبارك خود آنها را كاملا بشمار آوردى و به حكمت و عنايتت به نيكوترين تدبير نظام فلك را منظم نمودى
وَ سَخَّرْتَهَا بِسُلْطَانِ اللَّيْلِ وَ سُلْطَانِ النَّهَارِ وَ السَّاعَاتِ وَ عَدَدِ (وَ عَرَّفْتَ بِهَا عَدَدَ) السِّنِينَ وَ الْحِسَابِ
و دو آيت بزرگ شب و روز (به حركتى منظم) مسخر كردى اوقات و شماره (ماه و) سال را و حساب كار را بدان منوط ساختى
وَ جَعَلْتَ رُؤْيَتَهَا لِجَمِيعِ النَّاسِ مَرْأًى وَاحِداً
و همه خلق را در ديدن آن يكسان قرار دادى
وَ أَسْأَلُكَ اللَّهُمَّ بِمَجْدِكَ الَّذِي كَلَّمْتَ بِهِ عَبْدَكَ وَ رَسُولَكَ مُوسَى بْنَ عِمْرَانَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ فِي الْمُقَدَّسِينَ
و باز اى خدا از تو درخواست مى كنم به مجد و عظمتت كه به آن در ميان ملائكه قدوسى با بنده و رسولت موسى بن عمران عليه السلام سخن گفتى
فَوْقَ إِحْسَاسِ (أَحْسَاسِ) الْكَرُوبِينَ (الْكَرُوبِيِّينَ) فَوْقَ غَمَائِمِ النُّورِ فَوْقَ تَابُوتِ الشَّهَادَةِ فِي عَمُودِ النَّارِ
در مقامى فوق ادراك فرشتگان كروبى و فوق ابرها و حجابهاى نور و فوق صندوق شهادت در جلوش عمود آتش مانند چراغ در شب روشن می كردى
وَ فِي طُورِ سَيْنَاءَ وَ فِي (إِلَى) جَبَلِ حُورِيثَ فِي الْوَادِ الْمُقَدَّسِ فِي الْبُقْعَةِ الْمُبَارَكَةِ
و هم در كوه طور سيناء و در كوه حوريث كه نخستين بار آنجا بموسى وحى فرستادى در وادى مقدس در بقعه مباركه
مِنْ جَانِبِ الطُّورِ الْأَيْمَنِ مِنَ الشَّجَرَةِ وَ فِي أَرْضِ مِصْرَ بِتِسْعِ آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ وَ يَوْمَ فَرَقْتَ لِبَنِي إِسْرَائِيلَ الْبَحْرَ
طور ايمن (با موسى) از اين درخت معهود تكلم فرمودى و باز در سرزمين مصر با نه معجزه روشن معروف و باز روزى كه دريا را براى بنى اسرائيل شكافتى
وَ فِي الْمُنْبَجِسَاتِ الَّتِي صَنَعْتَ بِهَا الْعَجَائِبَ فِي بَحْرِ سُوفٍ وَ عَقَدْتَ مَاءَ الْبَحْرِ فِي قَلْبِ الْغَمْرِ كَالْحِجَارَةِ
و باز در جوشش و انفجار (دوازده چشمه آب از سنگ) كه معجزات عجيبى در درياى سوف هويدا ساختى و آب را در لجه دريا مانند سنگ منجمد گردانيدى
وَ جَاوَزْتَ بِبَنِي إِسْرَائِيلَ الْبَحْرَ وَ تَمَّتْ كَلِمَتُكَ الْحُسْنَى عَلَيْهِمْ بِمَا صَبَرُوا
و بنى اسرائيل را از آن (دريا) مانند خشكى بگذارنيدى و كلمه نيكوى (حسن قضاى) خود را درباره آن قوم بواسطه صبر و ثبات آنها در دين خدا كامل فرمودى
وَ أَوْرَثْتَهُمْ مَشَارِقَ الْأَرْضِ وَ مَغَارِبَهَا الَّتِي بَارَكْتَ فِيهَا لِلْعَالَمِينَ وَ أَغْرَقْتَ فِرْعَوْنَ وَ جُنُودَهُ وَ مَرَاكِبَهُ فِي الْيَمِ
و آنها را وارث و مالك شرق و غرب زمين (مصر و شامات) كه با بركت بر اهل عالم است گردانيدى و فرعون و سپاه و مركبها و قومش را غرق درياى هلاك ساختى
وَ بِاسْمِكَ الْعَظِيمِ الْأَعْظَمِ (الْأَعْظَمِ) الْأَعَزِّ الْأَجَلِّ الْأَكْرَمِ
و باز سوگند به نامبزرگت و بزرگتر و با عزت و جلالتر و گراميترين نامت
وَ بِمَجْدِكَ الَّذِي تَجَلَّيْتَ بِهِ لِمُوسَى كَلِيمِكَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ فِي طُورِ سَيْنَاءَ
و به آن نور مجد و عظمتت كه براى موسى كليمت عليه السلام به طور سينا تجلى كردى
وَ لِإِبْرَاهِيمَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ خَلِيلِكَ مِنْ قَبْلُ فِي مَسْجِدِ الْخَيْفِ
و پيش از او براى ابراهيم خليلت عليه السلام در مسجد خيف تجلى كردى
وَ لِإِسْحَاقَ صَفِيِّكَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ فِي بِئْرِ شِيَعٍ (سَبْعٍ)
و براى اسحق صفى با خلوصت عليه السلام در چاه شيع تجلى كردى
وَ لِيَعْقُوبَ نَبِيِّكَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ فِي بَيْتِ إِيلٍ وَ أَوْفَيْتَ لِإِبْرَاهِيمَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ بِمِيثَاقِكَ
و براى يعقوب پيغمبرت عليه السلام در بيت ايل تجلى كردى و به آن مجد و عظمت كه بدان براى ابراهيم خليل وفاى به عهد و ميثاق نمودى
وَ لِإِسْحَاقَ بِحَلْفِكَ وَ لِيَعْقُوبَ بِشَهَادَتِكَ وَ لِلْمُؤْمِنِينَ بِوَعْدِكَ وَ لِلدَّاعِينَ بِأَسْمَائِكَ فَأَجَبْتَ
و براى اسحق عليه السلام به سوگند و براى يعقوب به گواهى و براى مؤمنان عالم به وعده هايت وفا كردى و براى دعا كنندگان به نامهاى مباركت اجابت فرمودى
وَ بِمَجْدِكَ الَّذِي ظَهَرَ لِمُوسَى بْنِ عِمْرَانَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ عَلَى قُبَّةِ الرُّمَّانِ (الزَّمَانِ) (الْهَرْمَانِ)
و به آن مجد و عظمتت كه بر موسى بن عمران عليه السلام در (جايگاه عبادتش) قبه رمان پديد آمد
وَ بِآيَاتِكَ الَّتِي وَقَعَتْ عَلَى أَرْضِ مِصْرَ بِمَجْدِ الْعِزَّةِ وَ الْغَلَبَةِ بِآيَاتٍ عَزِيزَةٍ وَ بِسُلْطَانِ الْقُوَّةِ وَ بِعِزَّةِ الْقُدْرَةِ
و به آن معجزاتى كه در سرزمين مصر آشكار شد با بزرگى و عزت و غلبه (بر دشمنان) به معجزات بزرگ و ادله قوى و قدرت با عزت و باز به عزت توانا
وَ بِشَأْنِ الْكَلِمَةِ التَّامَّةِ وَ بِكَلِمَاتِكَ الَّتِي تَفَضَّلْتَ بِهَا عَلَى أَهْلِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ وَ أَهْلِ الدُّنْيَا وَ أَهْلِ الْآخِرَةِ
و شأن (و مقام) كلمه كامل (كن) و به آن كلماتى كه تفضل نمودى به آنها براى اهل آسمانها و زمين و اهل دنيا و اهل آخرت
وَ بِرَحْمَتِكَ الَّتِي مَنَنْتَ بِهَا عَلَى جَمِيعِ خَلْقِكَ وَ بِاسْتِطَاعَتِكَ الَّتِي أَقَمْتَ بِهَا عَلَى الْعَالَمِينَ
و به آن رحمت (واسعه) كه بدان بر جميع خلق منت گذاردى و به استطاعت و قدرتى كه بر عالميان به آن اقامه (حجت) نمودى
وَ بِنُورِكَ الَّذِي قَدْ خَرَّ مِنْ فَزَعِهِ طُورُ سَيْنَاءَ
و به آن نور تجلى كه كوه طور از دهشت آن در افتاد (و متلاشى شد)
وَ بِعِلْمِكَ وَ جَلاَلِكَ وَ كِبْرِيَائِكَ وَ عِزَّتِكَ وَ جَبَرُوتِكَ الَّتِي لَمْ تَسْتَقِلَّهَا الْأَرْضُ وَ انْخَفَضَتْ لَهَا السَّمَاوَاتُ
و به علم و جلال بزرگى و بزرگوارى و سطوت و جبروتت كه در مقابلش زمين بپا نماند و آسمانها به زير افتد
وَ انْزَجَرَ لَهَا الْعُمْقُ الْأَكْبَرُ وَ رَكَدَتْ لَهَا الْبِحَارُ وَ الْأَنْهَارُ
و عمق اكبر (اقيانوس بيكران عالم) از ترس آن مضطرب و متموج گرديد و درياها و نهرها از جنبش باز ماند
وَ خَضَعَتْ لَهَا الْجِبَالُ وَ سَكَنَتْ لَهَا الْأَرْضُ بِمَنَاكِبِهَا وَ اسْتَسْلَمَتْ لَهَا الْخَلاَئِقُ كُلُّهَا
و كوه ها فرو افتاد و زمين با همه پست و بلنديهايش از حركت باز ايستاد و خلايق همگى تسليم آن شدند
وَ خَفَقَتْ لَهَا الرِّيَاحُ فِي جَرَيَانِهَا وَ خَمَدَتْ لَهَا النِّيرَانُ فِي أَوْطَانِهَا
و بادها در جريانش از هم مضطرب گرديد و آتشها در آتشكده ها خاموش شد
وَ بِسُلْطَانِكَ الَّذِي عُرِفَتْ لَكَ بِهِ الْغَلَبَةُ دَهْرَ الدُّهُورِ وَ حُمِدْتَ بِهِ فِي السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرَضِينَ
و به آن سلطنت و پادشاهيت كه به قهر و غلبه (بر همه قواى عالم) در روزگاران بى پايان معروف و در آسمانها و زمينها ستايش گرديد
وَ بِكَلِمَتِكَ كَلِمَةِ الصِّدْقِ الَّتِي سَبَقَتْ لِأَبِينَا آدَمَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ وَ ذُرِّيَّتِهِ بِالرَّحْمَةِ
و به آن كلمه (رحمتت) كه به صدق و حقيقت سبقت يافت (تاج كرامتش بر سر نهاد) بر پدر ما آدم عليه السلام و فرزندانش به لطف و رحمت
وَ أَسْأَلُكَ بِكَلِمَتِكَ الَّتِي غَلَبَتْ كُلَّ شَيْءٍ
و باز اى خدا از تو درخواست مى كنم به آن كلمهاى كه بر همه عالم غالب آمد
وَ بِنُورِ وَجْهِكَ الَّذِي تَجَلَّيْتَ بِهِ لِلْجَبَلِ فَجَعَلْتَهُ دَكّاً وَ خَرَّ مُوسَى صَعِقاً
و به آن نور ذات مقدس كه به كوه طور تجلى كردى و آن را متلاشى ساختى و موسى را بيهوش در افكندى
وَ بِمَجْدِكَ الَّذِي ظَهَرَ عَلَى طُورِ سَيْنَاءَ فَكَلَّمْتَ بِهِ عَبْدَكَ وَ رَسُولَكَ مُوسَى بْنَ عِمْرَانَ
و به مجد و بزرگيت كه در طور سينا ظاهر نمودى و به آن با بنده خود و رسولت موسى بن عمران سخن گفتى
وَ بِطَلْعَتِكَ فِي سَاعِيرَ وَ ظُهُورِكَ فِي جَبَلِ فَارَانَ بِرَبَوَاتِ الْمُقَدَّسِينَ
و بطلعت نورانيت كه در ساعير (جايگاه مناجات عيسى) بر او آشكار نمودى و بظهورت كه در كوه فاران (بقرب مكه بر خاتم رسولانت) تجلى كردى (و آن تجلى با عظمت) در مقامات عاليه قدسيان
وَ جُنُودِ الْمَلاَئِكَةِ الصَّافِّينَ وَ خُشُوعِ الْمَلاَئِكَةِ الْمُسَبِّحِينَ
و سپاه صف زده فرشتگان و ملائكه با خشوع و تسبيح و تقديس گويان انجام يافت
وَ بِبَرَكَاتِكَ الَّتِي بَارَكْتَ فِيهَا عَلَى إِبْرَاهِيمَ خَلِيلِكَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ فِي أُمَّةِ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ
و به آن بركات كاملى كه بواسطه ابراهيم خليل خود عليه السلام در امت محمد صلى الله عليه و آله بركت و رحمت عطا كردى
وَ بَارَكْتَ لِإِسْحَاقَ صَفِيِّكَ فِي أُمَّةِ عِيسَى عَلَيْهِمَا السَّلاَمُ
و بواسطه اسحق با اخلاصت در امت عيسى عليهما السلام بركت و رحمت فرستادى
وَ بَارَكْتَ لِيَعْقُوبَ إِسْرَائِيلِكَ فِي أُمَّةِ مُوسَى عَلَيْهِمَا السَّلاَمُ
و بواسطه يعقوب بنده خاصت در امت موسى عليهما السلام بركت دادى
وَ بَارَكْتَ لِحَبِيبِكَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ فِي عِتْرَتِهِ وَ ذُرِّيَّتِهِ وَ (فِي) أُمَّتِهِ
و از همه كاملتر به آن بركت و رحمتى كه بواسطه حبيب خود حضرت محمد صلى الله عليه و آله در ميان عترت و ذريت و امتش عطا فرمودى
اللَّهُمَّ وَ كَمَا غِبْنَا عَنْ ذَلِكَ وَ لَمْ نَشْهَدْهُ وَ آمَنَّا بِهِ وَ لَمْ نَرَهُ صِدْقاً وَ عَدْلاً أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
خداوندا چنانكه ما در آن مقامات حاضر نبوديم و مشاهده ننموديم و بچشم نديديم اما به همه از روى صدق و درستى ايمان آورديم تو اى خدا درود فرست بر محمد (ص) و آل محمد (ع)
وَ أَنْ تُبَارِكَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
و بركت عطا كن بر محمد (ص) و آل محمد (ع)
وَ تَرَحَّمَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
و رحمت فرست بر محمد (ص) و آل محمد (ع)
كَأَفْضَلِ مَا صَلَّيْتَ وَ بَارَكْتَ وَ تَرَحَّمْتَ عَلَى إِبْرَاهِيمَ وَ آلِ إِبْرَاهِيمَ
بهترين درود و بركت و رحمتى كه بر ابراهيم (ع) و آلش فرستادى
إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ فَعَّالٌ لِمَا تُرِيدُ وَ أَنْتَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ (شَهِيدٌ)
كه تو ستوده صفات و بزرگوارى و مقتدرى كه هر چه اراده كنى انجام مى دهى و تو بر هر چيز توانايى پس حاجت خود را ذكر مىكنى و مىگويى
اللَّهُمَّ بِحَقِّ هَذَا الدُّعَاءِ وَ بِحَقِّ هَذِهِ الْأَسْمَاءِ الَّتِي لاَ يَعْلَمُ تَفْسِيرَهَا وَ لاَ يَعْلَمُ بَاطِنَهَا غَيْرُكَ
خدايا به حق اين دعاى شريف و به حق اين نام هاى مبارك كه به تفسير آن و باطن معنيش كسى آگاه نيست جز تو
صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ افْعَلْ بِي مَا أَنْتَ أَهْلُهُ وَ لاَ تَفْعَلْ بِي مَا أَنَا أَهْلُهُ
كه درود فرست بر محمد (ص) و آل محمد (ع) و با من (بنده مسكينت) آن كن كه تو را لايق است نه آنكه مرا سزاوار است
وَ اغْفِرْ لِي مِنْ ذُنُوبِي مَا تَقَدَّمَ مِنْهَا وَ مَا تَأَخَّرَ
و گناهانم از گذشته و آينده همه را ببخش
وَ وَسِّعْ عَلَيَّ مِنْ حَلاَلِ رِزْقِكَ وَ اكْفِنِي مَئُونَةَ إِنْسَانِ سَوْءٍ وَ جَارِ سَوْءٍ وَ قَرِينِ سَوْءٍ وَ سُلْطَانِ سَوْءٍ
و روزى وسيع از رزق حلالت مرا نصيب كن و از شر انسان بد و همسايه بد و همنشين بد و سلطان بد مرا كفايت فرما
إِنَّكَ عَلَى مَا تَشَاءُ قَدِيرٌ وَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ آمِينَ رَبَّ الْعَالَمِينَ
كه تو بر هر چيز توانا و به همه امور عالم دانايى اى پروردگار عالم اين دعا را اجابت فرما.
(مؤلف گويد كه در بعض نسخ است بعد از وَ أَنْتَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ كه هر حاجت دارى ذكر كن و بگو)
يَا اللَّهُ يَا حَنَّانُ يَا مَنَّانُ يَا بَدِيعَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ يَا ذَا الْجَلاَلِ وَ الْإِكْرَامِ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ
اى خدا اى دوستدار بندگان و نعمت بخش به آنان اى آفريننده زمين و آسمان اى خداى با جلال و عظمت و بخشش و كرامت اى مهربانترين مهربانان عالم
اللَّهُمَّ بِحَقِّ هَذَا الدُّعَاءِ
خدايا به حق اين دعاى شريف
دعای سماوات، یا به طور دقیقتر «دعای سماوات الإمام الحسین علیه السلام»، یکی از دعاهای معروف در اسلام است که مربوط به امام حسین (ع)، ثالث ائمه شیعه، است. این دعا به شیوهای مخصوص در شب و روز عاشورا و ایام عزاداری برای امام حسین (ع) تلاوت میشود و معمولاً در مراسمهای عزاداری شیعیان شنیده میشود. تفسیر دقیق این دعا ممکن است بر اساس زمینههای مختلفی مانند معانی قرآنی، روایات، و فهم شخصی باشد. اما در کل، دعای سماوات شامل ابراز محبت و وفاداری به اهلبیت پیامبر اسلام (ص)، شفاعت برای مؤمنان در دنیا و آخرت، طلب رحمت و بخشش از خداوند، و تمنا برای فرج و ظهور امام زمان (عج) است.
تفسیر و مفهوم این دعا بیشتر میتواند در فرایند معنوی و عمیقی که شیعیان در زمانهای عزاداری و سوگواری امام حسین (ع) تجربه میکنند، به طور کامل متوجه شوند. این دعا از اهمیت ویژهای برخوردار است و برای شیعیان نقش مهمی در عزاداری و تجدید میثاق با اهلبیت دارد.
فضیلت دعای سماوات بسیار زیاد و مهم است و در زمینههای مختلفی از جمله معنوی، اخلاقی، و اجتماعی تأثیرگذار است. برخی از این فضایل عبارتند از:
تایید و ولایت اهل بیت: تلاوت و تأمل در دعای سماوات نشان از محبت و ولایت به اهلبیت پیامبر اسلام (ص) دارد که یکی از اساسیترین اعتقادات و ارزشهای شیعیان است.
شفاعت و توسل: بسیاری از شیعیان به دعای سماوات متوسل میشوند و امیدوارند که این دعا به عنوان شفیع و داعی برایشان در پیشگاه خداوند قرار گیرد و در رسیدن به نیازها و حاجاتشان کمک کند.
رحمت و بخشش: دعای سماوات شامل طلب رحمت و بخشش از خداوند برای خود و دیگران است و این اظهار تضرع و التجاء به خداوند نشان از تواضع و فروتنی انسان در برابر قدرت الهی است.
امید به فرج و ظهور امام زمان: در دعای سماوات، امید و تمنای ظهور امام زمان (عج) نیز ابراز میشود که برای شیعیان منجی و امامت خود را کامل میکند.
تقویت ایمان و ارتباط با خداوند: تلاوت و تفکر در معانی و مفاهیم دعای سماوات میتواند به تقویت ایمان و ارتباط عمیقتر با خداوند کمک کند.
به طور کلی، دعای سماوات بهعنوان یکی از دعاهای مهم و معروف در اسلام، دارای فضایل بسیاری است که برای شیعیان بسیار ارزشمند و مهم است.
دعای سماوات مورد توصیه و تأکید اهل بیت پیامبر اسلام (ص) است و در احادیث و روایات متعددی ذکر شده است. در زیر چند نمونه از این احادیث آمده است:
امام حسن عسگری (ع) فرمود: «هر که برای خود و خانوادهاش غروب هر روز دعا کند و بعد از دعا دعای سماوات بخواند، امنیت از خداوند در آن شب محفوظ میشود و این کار، خشنودی اهل بیت است.»
امام محمد باقر (ع) فرمود: «هر که در هر شبی یکصد مرتبه دعای سماوات بخواند، خداوند چیزی ندارد که به وسیله آن دعا را تأخیر دهد.»
پیامبر اسلام (ص) فرمود: «هر که دعای سماوات را بخواند، پس از تمام شدن دعا گفت: سلام الله علی اهل العالمین و رحمة الله و برکاته، به او نیکیها رسد.»
این احادیث و روایات نشان میدهند که دعای سماوات به عنوان یکی از دعاهای پربرکت و پرمنفعت در اسلام، مورد تأکید اهل بیت پیامبر اسلام (ص) بوده و اجرا و تلاوت آن با توجه به فضیلت و اهمیت آن، بسیار توصیه میشود.