رویداد۲۴ | زینب غبیشاوی: چندروزی است که به مناسبت روز دختر، در میدان ولیعصر دیوارنگاره‌ای نصب شده که انتقادات متعددی را به همراه داشته است. این دیوارنگاره یک فضای سربسته صورتی را نشان می‌دهد که در آن یک دختر بچه در حال جاروبرقی کشیدن، دیگری در حال شیر دادن به عروسک و دیگری در حال بازی با پدربزرگ و دیگری هم در حال تماشای این وضعیت است. مشخص است که این تابلو که رویکردی جنسیت‌زده و کلیشه‌ای طراحی شده قرار است دقیقا چه چیزی را تبریک بگوید!
نفیسه آزاد، فعال و کارشناس حوزه اجتماعی و زنان، در گفتگو با رویداد۲۴، در تحلیل این تابلو می‌گوید: ما درباره نماد صحبت می‌کنیم، شما چه نمادی روی یکی از مهمترین دیوار نگاره‌های شهر تهران می‌سازید؟ زنی که جارو برقی دستش است؟ یعنی فضای ایده‌آلی که شما برای او ترسیم می‌کنید این فضا است؟
مهمترین بخش های این گفتگو را در ادامه بخوانید:
*تصور سیاستمداران از دختر خوب و ایده‌آل این است که در یک تابلوی صورتی جارو برقی به دست او دهند. مخاطب در آن دیوارنگاره هیچگونه عنصر دیگری از حیات اجتماعی دختر نمی‌بیند.مخاطب هیچ عنصر از جامعه، اقتصاد و مشارکت‌های دیگر زنان را که خارج از فضای اتاق وجود دارد، نمی‌بیند. تصویری که از دختران نشان داده می‌شود، زنی است جاروبرقی‌به‌دست و معلوم نیست چه چیزی را به او تبریک بگویند.
*اساسا این تبریک برای چه چیزی است؟ در سطح جهانی هم یک روز توجه به دختران وجود دارد. مبنای توجه به روز دختر، توجه به گروهی است که دسترسی آن‌ها به بخشی از منابع قطع شده است و مورد تبعیض واقع شده‌اند، وگرنه اگر همه چیز گل و بلبل بود که ما دیگر روز دختر در سطح ملی و جهانی نیاز نداشتیم.
بیشتر بخوانید: مردانه‌ترین مجلس پس از جنگ | در رقابت بین پدرخوانده‌های اصولگرا، جایی برای زنان نبود
*این تابلو قرار است چه چیزی را تبریک بگوید؟ به مخاطبش می‌خواهد این را تبریک بگوید که دختر شدی و در آینده قرار است مادر چند فرزند شوی و جاروبرقی به دست بگیری؟ اگر روزی برای توجه به موضوع یا قشر اجتماعی مشخصی درنظر گرفته می‌شود به این معناست که به کمبود‌هایی که آن گروه و موضوع دارند، توجه شود و این روز تلنگری باشد به سیاستگذار و جامعه که چنین محدودیت‌هایی برای چنین قشر یا گروه اجتماعی وجود دارد.
*این تابلو خیلی بی‌معنا است. ما در حوزه زنان واقعا مشکلات متعددی داریم؛ مسئله سلامت و آموزش از مهمترین موضوعات است. بسیاری از بازماندگان از تحصیل هر سال دختران جوان هستند. این دختران اگر قرار باشد همان تصویر گل و بلبل را درست کنند، باید آموزش ببینند و تامین سلامت شده باشند. این‌ها مسئله روز دختر است.
*در سطح نمادین این تابلو در مرکز اصلی شهر قرار دارد، حافظه تاریخی نسبت به آن وجود دارد و یک جایگاه نمادین دارد و این تابلو اصلا نکته‌ای ندارد! یک دختر در حال جارو برقی کشیدن، یک دختر در حال شیر دادن به عروسک و یک دختر در حال تماشای این وضعیت. تصویری که ساخته می‌شود یک اتاق سربسته است که زنان در آن در حال ارائه خدمات هستند و گویی هیچ نکته‌ای وجود ندارد که برای روز دختر بخواهیم به آن توجه کنیم و روی این بیلبورد بیاوریم.
*سیاستگذاران ما معتقدند که راه‌حل مشکلات حوزه زنان این است که آن‌ها را به خانه برگردانیم. یعنی اگر در خیابان، اشتغال و سایر حوزه‌ها با زنان مشکل داریم، باید آن‌ها را برگردانیم به خانه تا جارو بکشد، بچه بزرگ کند! در صورتی که جامعه تغییر کرده است و به لحاظ اقتصادی هم این موضوع امکان‌پذیر نیست که زنان به خانه برگردند.
* آن زنی را که از خانه به خیابان آمده است، درس خوانده، فضای اجتماعی‌اش تغییرکرده، نمی‌توان با زور به خانه برگرداند. اما خب ظاهرا دوستان اینگونه فکر می‌کنند و چون زن از فضای خصوصی به فضای عمومی آمده است، آن‌ها را باید مجدد به خانه برگردانیم. این اتفاق شدنی نیست حتی اگر مطلوب هم باشد شدنی نیست. ساختار‌های کلان اجتماعی و کلان اقتصادی این اجازه را نمی‌دهد. اگر ارزش‌ها را کنار بگذاریم، معیشت درصد بالایی از خانواده‌ها دیگر با کار کردن یک نفر نمی‌گذرد و نیاز است افراد خانواده همه کار کنند.