رونمایی از منشور حقوق شهروندی شاید یکی از مهمترین وعدههای، عملی شده حسن روحانی در جریان انتخابات ریاست جمهوریاش باشد و به جرات میتوان گفت در جریان رعایت آن از سوی مردم و مسوولان بسیاری ازدیگر نگرانیها وجود نخواهد داشت، اما دغدغه عدم وجود این نگرانیها بیشتر کدام قشر از جامعه در بر میگیرد؟
با توجه به اینکه مردم کشورمان با مشکلات اقتصادی فراوانی روبرو هستند و تمام همت خود را به کار بستهاند تا راهی برای حل آن بیابند به سادگی روشن است که بحث حقوق شهروندی اقشار دانشگاهی، فرهنگی و در کل متوسط رو به بالا را شامل میشود. بنابراین نگرانی اصولگرایان از تبلیغاتی دانستن رونمایی از آن برای انتخابات سال آینده بیمورد است.
آیت الله یزدی، در نقد این منشور چنین اظهارنظر کرده است که: «من تکتک ۱۲۰ بند تنظیم شده در این منشور را خواندم اما متاسفانه یک کلمه از اصل ۴ قانون اساسی، سخنی به میان نیامده است. در جلسه شورای نگهبان نیز تاکید کردم که اگر این منشور، لایحه است باید به مجلس برود و آنگاه در شورای نگهبان بررسی شود و اگر مصوبه دولت است باید طبق قانون به رییس مجلس بدهند تا بررسی شود که مفاد آن برخلاف قانون اساسی نباشد... منشور شهروندی نه طرح بوده و نه لایحه، بلکه تبلیغات انتخاباتی است و از نظر قانون خلاف بوده و قابل پیگیری است... برای نخستینبار است که در انقلاب اسلامی چنین منشوری در کشور به طور مستقیم به مردم ابلاغ میشود و متاسفانه قید و بندها را برداشته و به قانون اساسی توجه نکردهاند... هیچگاه قانون اساسی نمیگوید که فتنهانگیزان و اهانتکنندگان به اصل مقدسات و اسلام آزادند؛ تا هر چه بخواهند به اسم آزادی بگویند.»
حقوق شهروندی توانایی تبلیغ انتخاباتی برای سال آینده ریاست جمهوری برای حسن روحانی را به همراه ندارد زیرا در اجرا با وجود رونمایی از آن اما و اگرهای فراوانی وجود دارد که این را خود روحانی و اطرافیانش به خوبی بر آن واقف هستند، اما نشان دادن چنین حساسیتهایی از جانب اصولگرایان شاید به تبلیغی برای روحانی مبدل شود.
محسن مهرعلیزاده، فعال سیاسی اصلاح طلب و معاون رئیس جمهور اسبق درباره عصبانیت اصولگرایان از منشور حقوق شهروندی در گفتوگو با
رویداد۲۴ گفت: کاری را که حسن روحانی در ماه گذشته کلید زد، قوه قضائیه پیش از این انجام داده بود. حساسیت بر حقوق شهروندی از سوی تمام نهادها به جا ودرست است. هر قوه باید درچهارچوب مسوولیت خود برای به منزل رسیدن این امر تلاش کند و کوشش برای بحث حقوق شهروندی خلاف قانون اساسی نیست.
وی در ادامه اضافه کرد: آیت الله یزدی مسئله را بدین دلیل مطرح کرد که منشور حقوق شهروندی ازمصوبه مجلس و تائید شورای نگهبان بیبهره است زیرا اینگونه یک چهارچوب قانونی پیدا میکند. اما نکتهای که مورد نظر قرار نگرفته، این است که رونمایی رئیس جمهور ازیک منشور بوده و دولت براساس آن خود را مکلف دانسته که حقوق شهروندی را رعایت کند.
مهر علیزاده درباره مشکل اصولگرایان با طرح «حقوق شهروندی» اظهار داشت: درباره مشکل اصولگرایان بررسی دقیقی انجام ندادم ولی با این ظن که نزدیک انتخابات قرار داریم، مسئله مورد بحث را به تبلیغ انتخاباتی ربط دادهاند.
وی در ادامه یادآور شد: زمانی که حسن روحانی فعالیت انتخاباتی خود را در سال ۹۲ آغاز کرد، وعدههایی در رابطه با برجام، تحریمها و مسائل اقتصادی داد که درباره آنها با موفقیت عمل کرد. شاید از این واهمه دارند که حقوق شهروندی هم داستانی مانند مسائل مورد اشاره پیدا کند.
معاون سیدمحمد خاتمی در دولت اصلاحات در این باره که آیا حقوق شهروندی قابلیت تبلیغ انتخاباتی برای سال آینده را دارد، گفت: حقوق شهروندی کاری مثبت از سوی رئیس جمهور است زیرا مردم توقع دارند ازحقوق خود بهرهمند شوند و دولت با صراحت به آنان گفته که حق و حقوق متقابل من و شما این موارد است. کار مثبت هم به خودی خود تبلیغ کننده است اما هدف از انجام آن تبلیغ نیست. خداوند وقتی تمام دنیا را میآفریند به خودش باریک الله نمیگوید جایی که بشر را میآفریند خود را تشویق میکند. مشکل این است که برخی همه چیز را با عینک بدبینی نگاه میکنند، نباید چنین باشد، اما هست.
وی در این باره که حقوق شهروندی میتواند دغدغه همه اقشار جامعه باشد، تصریح کرد: حقوق شهروندی خیلی گسترده است و تمام آحاد جامعه را در بر میگیرد، اما دغدغه تمامی مردم در حال حاضر به حساب نمیآید. مردم به مسائل معیشتی، اجتماعی، آینده فرزندان ومسائل فرهنگی بیشتر از حقوق شهروندی اهمیت میدهند.
مهر علیزاده گفت: فارغ از اینکه بحث حقوق شهروندی از دولت در ذهن مردم نظر مثبت و یا منفی ایجاد کند، دولت مکلف بوده این کار را انجام دهد و عملی ساختن و تحقق یک وعده و وظیفه نباید به تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری برای سال آینده تلقی شود.
این فعال سیاسی اصلاح طلب درباره توانایی منشور حقوق شهروندی برای جذب آرا مردم طبقه متوسط، بیان کرد: حقوق شهروندی چنین توانایی ندارد و همانطور که توضیح دادم، دغدغه کل جامعه این نیست. بحثی مانند حقوق شهروندی بیشتر دغدغه قشر تحصیل کرده، دانشگاهی و متوسط رو به بالا است. بنابراین تبلیغ برای رای آوری نیست زیرا دغدغه قشربسیار متفاوت از این است.
وی در ادامه به بهانهگیری منتقدان اشاره کرد و گفت: بسیاری از منتقدان دولت انتظار داشتند که وضع اقتصادی کشور در بسیاری از جاها از این بهتر باشد اما عدد و رقمها نشان میدهد، تمام منفیهای اقتصادی در دولت گذشته به مثبت تبدیل شده، بنابراین درست نیست که واقعیتها را وارونه نشان داد. دولت کارهایی را انصافا خوب انجام داده، البته نقد سازنده مفید است و به نفع تمام میشود، اما منتقدان گاها این انصاف را در نظر نمیگیرند.
مهر علیزاده در این رابطه توضیح داد: برخی توقعات بیجا دارند زیرا دولت در رابطه با بهبود وضع اقتصادی مردم با توجه به امکاناتی که در اختیار دارد، کارهای مهمی را به سرانجام رسانده است.