ایرج حریرچی امروز دوشنبه در نشستی خبری در پاسخ به سوال ایسنا درباره اظهارات مطرح شده در زمینه سهم درمان کارگران سازمان تامین اجتماعی، گفت: پیش از این رئیس جمهور دستورات شفاهی مبنی بر اینکه 9 بیست و هفتم منابع سازمان تامین اجتماعی (سهم درمان کارگران) در حسابی مستقل باشد، داده بودند تا این منابع قابل نظارت مستقیم باشد. در این راستا روز گذشته رئیس جمهور دستور کتبی دادند تا این موضوع محقق شود و این منابع توسط نهاد ریاست جمهوری مورد نظارت قرار گیرد و به این ترتیب حق بیمه کارگران به طور کامل و به موقع در حوزه سلامت و برای کارگران هزینه شود.
خبرهای خوش از سازمان بیمه سلامت
وی همچنین درباره سازمان بیمه سلامت نیز گفت: ما تکلیف‌مان را در مورد بیمه‌ها ادا کرده‌ایم و خیلی هم مایل نیستیم که به این مباحث ادامه دهیم چرا که صرف نظر از مقامات ارشد وزارت رفاه و بیمه‌ها، عده‌ای دنبال آن هستند تا با پاسخگویی به سوالات ما، خودشان را مطرح کنند.
وی افزود: البته در مورد سازمان بیمه سلامت خبرهای خوشی وجود دارد چرا که سازمان بیمه سلامت توانست 1250 میلیارد تومان از اوراق قرضه را به صورت نقدی در حساب‌های وزارت بهداشت منتقل کند. همچنین حدود 1640 میلیارد تومان نیز اوراق به ما داده شده است که البته تبدیل به پول شدن این بخش مقداری زمان می‌برد. در مجموع با این دو پولی که تازه به وزارت بهداشت آمده میزان مطالبات ما از بیمه‌ها به رقم حدود 10 هزار میلیارد تومان خواهد رسید. به این ترتیب اگر بخواهیم مطالباتمان را از بیمه‌ها به ماه کامل حساب کنیم، مطالباتمان از آنها به دی ماه سال گذشته می‌رسد.
حریرچی در ادامه صحبت‌هایش گفت: واقعیت این است که ما مجبور بودیم در سطح رسانه اطلاع رسانی داشته باشیم و این موضوع هم ناشی از تکلیف قانونی، شرعی و ملی‌مان بود چرا که ما متولی تامین مستقیم یا غیر مستقیم خدمات سلامت برای مردم هستیم. اگر بیمارستان یا داروخانه‌ای ضربه بخورد و نتواند کار کند بی تردید دودش به چشم مردم می‌رود. از طرفی هم مهمترین پروژه احتمالی دولت باید با قوت به کار خود ادامه می‌داد. بر همین اساس مجبور بودیم که مسائل را در رسانه مطرح کنیم. از طرفی هم هزینه‌ها برای ارائه کنندگان خدمات به جای غیر قابل تحمل رسیده بود.
وی در ادامه صحبت‌هایش تاکید کرد: اوراق قرضه که از طرف سازمان بیمه سلامت به وزارت بهداشت می‌آید به هیچ وجه به ارائه کنندگان فردی خدمات قابل پرداخت نیست. ما روش‌هایی را برای هزینه کرد آنها در نظر گرفته‌ایم.
حریرچی در پاسخ به ایسنا درباره مباحث مطرح شده مبنی بر 9500 میلیارد تومانی که وزارت بهداشت باید از محل یک درصد مالیات بر ارزش افزوده به بیمه سلامت پرداخت می‌کرده نیز گفت: بخشی از اعتبارات مربوط به یک درصد مالیات بر ارزش افزوده طبق قانون، برای مصارف عمرانی است که به سازمان بیمه سلامت نمی‌رسد، بخشی از آن هم برای بهداشت است. درباره درمان 370 میلیارد تومان از این محل در نظر گرفته شده بود که از آنجا که در راستای توافق، هزینه نکردن، پس گرفته شد و به حساب وزارت بهداشت بازگشت. برای پزشک خانواده هم از این محل ارقامی اختصاص داده شده است. البته مایل نیستیم راجع به این مسائل در رسانه‌ها صحبت کنیم هدف اصلی ما آن است که طرح تحول سلامت با قوت ادامه یابد که البته ابزار اصلی این طرح نیز منابعی است که از سوی بیمه‌ها باید هزینه شود.
مستندات وزارت بهداشت درباره ادعای باران‌های اسیدی اهواز
حریرچی در ادامه صحبت‌هایش به اقدامات علمی و همچنین همکاری‌های بین بخشی صورت گرفته درباره مباحث مطرح مبنی بر بارش باران‌های اسیدی در اهواز و افزایش مراجعات بیمارستانی پس از این باران‌ها اشاره کرد و گفت: دانشگاه علوم پزشکی اهواز در این زمینه بسیار خوب کار کرد و توانست مشارکت جلب کند. از چند سال گذشته شاهدیم که با بارش اولین باران در اهواز تعداد مراجعات به بیمارستان‌ها به ویژه مراجعات تنفسی افزایش می‌یابد. به طوری که در سال‌های 92 تا 94 با بارش اولین باران حدود 56 هزار نفر به اورژانس‌ها در این شهر مراجعه کردند که 26 هزار نفر آنها مربوط به سال 94 بوده است. طبق مطالعاتی که صورت گرفت این مراجعان کسانی بودند که آسم یا زمینه آلرژیک داشته‌اند.
وی در این باره ادامه داد: چند فرضیه در این باره مطرح بود، به عنوان مثال یک فرض این موضوع را به نفت خیز بودن اهواز و همچنین دی اکسید نیتروژن و ... مربوط می‌دانستند که البته هیچ کدام از آنها درست نبود. خیلی‌ها هم از واژه باران اسیدی استفاده می‌کردند که نمونه‌های مختلفی از آب باران گرفته شد و این موضوع نیز رد شد چرا که باران اسیدی معمولا باید عوارض پوستی و چشمی داشته باشد.
معاون کل وزارت بهداشت ادامه داد: ما این مواد آلرژن را بررسی کردیم. مشاهده می‌کنید که نسبت به چند سال گذشته اکنون خوزستان و شهرهای جنوبی بسیار سرسبزتر شده‌اند. یک گونه درخت در این شهرها به صورت زیاد کاشته شده بود که آن را مورد آمریکایی می‌گویند که بسیار سریع رشد می‌کند و انواع و شکل‌های مختلف دارد. در اکسیژن رسانی هم موثر است. در بررسی‌ها متوجه شدیم که این درخت در پاییز گردافشانی می‌کند و در اولین بارندگی این گرده‌ها خیس شده و می‌ترکند و به این ترتیب ذرات معلق 2.5، 10 و 15 میکرون را ایجاد می‌کند. این موضوع را ما بارها اعلام کرده بودیم اما از ما قبول نمی‌کردند. به این ترتیب روی این مبحث کار علمی بزرگی انجام شد.
وی ادامه داد: در این مبحث سه کار اصلی انجام دادیم. ابتدا غلظت مواد آلرژن‌زا را کاهش دادیم. در این راستا 37 درصد این درخت‌ها را با همکاری‌های بین بخشی صورت گرفته هرس کردیم. چرا که این درخت‌ها در ارتفاع بالای 3 متر گل می‌دهند و به این ترتیب با هرس کردن ، موضوع گرده افشانی آنها حل شد. کار دوم ما تجویز درمان پروفیلاکسی در افراد مستعد بود به طوری که قبل و حین بارندگی درمان این افراد را انجام دادیم. پروتکل مربوط به این موضوع چاپ شد و پرسنل هم آموزش‌های لازم را دریافت کردند. اقدام سوم هم اطلاع رسانی وسیع به مردم بود.
وی با بیان اینکه در چهار سال اخیر مورد فوتی به دلیل بارندگی‌ها نداشته‌ایم ادامه داد: به دنبال اقدامات انجام شده مراجعات امسال به دنبال اولین بارش پاییزی در اهواز نسبت به سال‌های گذشته 88.5 درصد کاهش یافته است.
هزینه دولت و بیمه‌ها در حوزه سلامت بیشتر شود، خوب است یا بد؟
وی در ادامه صحبت‌هایش میزان هزینه‌های حکومتی حوزه سلامت (GGHE) در کشورهای مختلف را مورد اشاره قرار داد و گفت: این هزینه‌ها شامل هزینه‌هایی است که دولت داخلی، دولت‌های محلی و بیمه‌ها در حوزه سلامت انجام می‌دهند. کشور ما در میان 195 کشور دنیا در سال‌های قبل از طرح تحول سلامت، در این حوزه صد و پنجاه و سومین کشور در دنیا بود، حال سوال این است که هزینه دولت و بیمه‌ها در حوزه سلامت بیشتر شود خوب است یا بد؟ متوسط هزینه‌های سلامت در دنیا 9.5 درصد و در کشور ما 6.5 تا 7.5 درصد است. در سال 90 دولت و بیمه‌ها مجموعا 35 درصد از کل هزینه‌های سلامت را پرداخت کرده‌اند. در سال 92 این رقم به 40 درصد رسیده و در سال 93 و پس از اجرای طرح تحول سلامت این رقم 51 درصد شده است.
وی در این باره ادامه داد: در طرح تحول سلامت دسترسی مردم به خدمات حوزه سلامت افزایش یافت اما ما خدمات مازاد را کنترل کردیم. با افزایش سهم بیمه و دولت در پرداخت هزینه‌های سلامت (از 40 درصد به 50 درصد) سهم جیب مردم در پرداخت این هزینه‌ها کاهش یافت. به این ترتیب برای اولین بار است که طی 20 سال گذشته توانسته‌ایم میزان پرداختی از جیب مردم در حوزه سلامت را طی یک سال از حدود 58 درصد به 40 درصد کاهش دهیم. این موضوع دستاورد بزرگی است که هیچ کشوری نتوانسته به آن دست یابد. به این ترتیب با همکاری دولت، مجلس و وزارت بهداشت، نظام جمهوری اسلامی ایران توانست طی یک سال پرداختی از جیب مردم در حوزه سلامت را به 40 درصد کاهش دهد. این موضوع به معنی آن است که تعداد زیادی از بیماران به دلیل هزینه‌های سلامت زیر خط فقر نیفتاده و دچار هزینه‌های کمرشکن سلامت نشده‌اند.
حکایت بیمارستان‌های فرسوده و ساخت 21 هزار تخت جدید بیمارستانی
معاون کل وزارت بهداشت در ادامه در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره بیمارستان‌های فرسوده گفت: وزارت بهداشت در سال 92 و 93 مطالعات وسیعی در این زمینه انجام داده است. به این ترتیب تمام تخت‌های بیمارستانی موجود به لحاظ استحکام بررسی شدند که تعدادی از این تخت‌ها فاقد ارزش بهسازی لرزه‌ای بودند به این ترتیب تخت‌هایی که ارزش بهسازی دارند به سمت مقاوم سازی پیش می‌روند اما آنهایی که ارزش بازسازی ندارند جایگزین می‌شوند.
وی افزود: در مجموع 21 هزار تخت بیمارستانی جدید تا پایان دولت تحویل داده می‌شود. 10 هزار تخت نیز در بیمارستان‌های موجود جایگزین خواهند شد.
به گفته سخنگوی وزارت بهداشت، از بهمن ماه امسال اعتباربخشی جدید در بیمارستان‌ها اجرایی می‌شود و ایمنی بیمار نقش مهمی در این اعتباربخشی‌ها خواهد داشت و به عنوان شرط لازم قرار داده شده است.
برغم همه مشکلات، تعهداتمان کاهش نیافت
وی در ادامه در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره اینکه برخی عنوان کرده‌اند که طرح تحول سلامت باید ابتدا به صورت پایلوت اجرا می‌شد، گفت: طرح تحول سلامت با توجه به تجربیات و با قطعیت اجرا شد اما اگر منظور آن است که در مسیر اجرا،- درباره بخش‌های آن از جمله طراحی و نحوه اجرا و همکاری‌های ذینفعان- تجدید نظر صورت گیرد باید بگویم که این مباحث در برخی موارد انجام شده است به طوری که ما برخی بسته‌های خدمتی‌مان را به دلیل کاهش قیمت نفت اجرایی نکردیم. بخشی از بسته‌ها هم به دلیل عدم همکاری سایر ذینفعان آغاز نشد اما مهم آن است که با توجه به عقب افتادگی‌های زیاد در حوزه بهداشت و درمان باید تمام انرژی‌مان برای اجرای موفق طرح تحول سلامت گذاشته شود.
سخنگوی وزارت بهداشت در ادامه صحبت‌هایش افزود: با وجود تمام مشکلاتی که وجود دارد اما در باره آن بسته‌هایی که از اول اجرای طرح اعلام کردیم، به اندازه سر سوزنی از تعهداتمان کاهش نداده‌ایم. ما بر عهدمان با مردم مبنی بر محافظت مالی از آنها در بیمارستان‌های دولتی ایستاده‌ایم و آن را ادامه می‌دهیم. با کوچکترین تخلفی هم برخورد خواهد شد.
بسته‌های جدید طرح تحول در سال 96
به گفته حریرچی، کل اعتبارات طرح تحول نظام سلامت 4800 میلیارد تومان از محل هدفمندی یارانه‌ها و حدود 3000 میلیارد تومان از محل یک درصد مالیات بر ارزش افزوده بوده است که البته قسمت قابل توجهی از منابع مربوط به هدفمندی یارانه‌ها پرداخت نشده است. همچنین تا همین چند روز پیش مطالباتمان از اینها به 11 میلیارد تومان می‌رسید. حال سوال آن است که با وجود تمام این مشکلات اعتباری از میزان خدمات ما کاسته شده است.
وی ادامه داد: از طرف دیگر روزانه رقم‌های چند 10 هزار نفری به آمار کسانی که برایشان پرونده الکترونیک سلامت تشکیل می‌شود، اضافه می‌شود و مطابق سامانه سیب خدمات بهداشتی را دریافت می‌کنند. همچنین با توجه به بهبود اعتبارات بیمه سلامت در سال آینده، بسته‌های جدیدی در قالب طرح تحول نظام سلامت پیش‌بینی کرده‌ایم و امیدواریم با همراهی سایر دستگاه‌ها بتوانیم اقدامات جدیدمان را در سال 96 آغاز کنیم.
وضعیت نظارت‌ها بر اقدامات پزشکان
حریرچی در ادامه در پاسخ به سوالی درباره چگونگی نظارت بر اقدامات پزشکی به ویژه از سوی سازمان نظام پزشکی گفت: نظارت بر اقدامات پزشکی تنها بر عهده سازمان نظام پزشکی نیست. وزارت بهداشت نیز با توجه به توان موجود نظارت‌های خود را انجام می‌دهد. البته در بخش نظارت بر مطب‌ها ضعف‌هایی وجود دارد وظیفه ما هم نظارت توسط خودمان است و هم تقویت نظارت‌های سازمان نظام پزشکی، البته خود سازمان نظام پزشکی نیز قبول دارد که نظارت‌ها در سطح مقبولی قرار ندارد.
پیگیری توزیع شیر مدارس از آموزش و پرورش
حریرچی در پاسخ به سوالی درباره چرایی عدم توزیع شیر در مدارس در سال جاری گفت: امسال هنوز شیر در مدارس توزیع نشده است. با توجه به تاثیرات مثبت شیر در سلامت کودکان، از آموزش پرورش و دستگاه‌های تامین منابع، به طور جدی پیگیریم که این موضوع انجام شود.
بیمه تکمیلی و نظر وزارت بهداشت
وی در باره بیمه تکمیلی نیز به خبرنگاران گفت: طبق قانون، بیمه تکمیلی نباید از محل منابع دولتی و دستگاه‌ها باشد البته مواردی خلاف این موضوع وجود دارد که از برخی دستگاه‌ها منابعی به این عنوان اختصاص می‌یابد. طبق قانون بسته بیمه پایه که در کشور ما بسته مناسبی است نباید شامل بیمه تکمیلی شود . بیمه تکمیلی طبق عرف می‌تواند خدمات اضافه را در بر گیرد که البته این موضوع نیز قاعدتا باید شامل افرادی باشد که نیازمندی بیشتری دارند.
وی ادامه داد: در حال حاضر پوشش بیمه تکمیلی حدود 15 تا 16 درصد مردم است. این مبحث یکی از موضوعاتی است که مورد درخواست ماست تا از طریق دریافت پیش پرداخت از خود بیمه شونده، سطح پوشش مالی مردم در حمایت از مخاطرات سلامت از سوی بیمه‌های تکمیلی افزایش یابد.
وی در ادامه صحبت‌هایش درباره جای خالی برخی از قوانین برنامه‌های چهارم و پنجم در برنامه ششم گفت: برخی از قوانین ممکن است به قوانین دائمی تبدیل شده باشند و به همین دلیل در برنامه ششم توسعه نیامده‌اند البته ما هم ممکن است نظراتی داشته باشیم که از طریق نماینده دولت در مجلس، نظراتمان را منتقل خواهیم کرد. در مجموع اکثر مواردی که مفهوم طرح تحول سلامت در آن وجود داشته است چه به لحاظ منابع و چه به لحاظ اهداف و پوشش یا در قوانین دائمی آمده یا در برنامه ششم توسعه.
حریرچی در ادامه درباره اخباری مبنی بر فروش نوزاد در بیمارستان‌ها گفت: در این زمینه اقدامات پیشگیرانه بسیار وسیعی از لحاظ شناسایی نوزاد، تحویل به پدر و مادر و نحوه خروج از بیمارستان و ... در بیمارستان‌ها وجود دارد. اورژانس اجتماعی هم در این زمینه مطرح است. البته فردی که این اظهارات به نقل از وی عنوان شده خرید و فروش توسط پرسنل بیمارستان‌ها را تکذیب کرده است.
معاون کل وزارت بهداشت همچنین درباره مبحث پارازیت‌ها و تاثیر امواج الکترو ماگنتیک بر سلامت گفت: ما باید اظهاراتمان درباره چنین مسائلی مستند باشد و برای آنکه ببنیم این امواج و از جمله امواج ماهواره‌ها مضر هستند یا نه باید کار وسیع و طولانی مدتی انجام شود. همچنین در این مسیر باید از فاکتورهای مخدوش کننده اجتناب شود. برای اثبات تاثیر این امواج در سلامت و همچنین بروز بیماری‌هایی مانند سرطان و ... زمان بسیار طولانی جهت مطالعه نیاز است. ضمن اینکه باید اضافه کرد که اثرات مضر پدیده‌های جدید فقط منحصر به سرطان نیست و ممکن است موارد دیگر را هم شامل شود به این منظور هم باید شواهد کافی وجود داشته باشد. در مجموع در این زمینه مطالعه در ایران در حال انجام است تا بتوانیم پس از انجام مطالعات کافی در زمان مقتضی، نتیجه را اعلام کنیم.