رویداد۲۴ | امیرحسین جعفری: مذاکرات آتش بس غزه زمانی آغاز شده که همه منتظر پاسخ ایران به ترور هنیه در تهران بودند؛ در این بین برخی مدعیاند که با آتش بس، پاسخ ایران هم منتفی خواهد شد، اما برخی معتقدند که مذاکرات به نتیجه نمیرسد و حتی در صورت به نتیجه رسیدن مذاکرات هم پاسخ ایران قطعی است.
حسن بهشتیپور، کارشناس سیاست خارجی، معتقد است که مذاکرات صلح به علت عدم تمایل نتانیاهو شانس کمی برای پیروزی دارد؛ او در اینباره به رویداد۲۴ میگوید: «مشخص نیست مذاکرات صلح به نتیجه برسد. مهمترین مانع به نتیجه نرسیدن مذاکرات شخص نتانیاهو است. ادامه دولت نتانیاهو مستلزم بحران است و او باید این بحران را تا انتخابات ریاست جمهوری ادامه دهد. او تصور میکند که با پیروزی ترامپ میتواند جایگاه خود را حفظ کند.»
این کارشناس سیاستخارجی معتقد است احتمال کمی برای به نتیجه رسیدن مذاکرات غزه و اسراییل وجود دارد.
او معتقد است که پاسخ ایران چندان هم تحت تأثیر مذاکرات آتش بس قرار نمیگیرد و متفاوت با پاسخ موشکی فروردین ماه خواهد بود.
بهشتیپور میگوید: «بلاموضوع شدن پاسخ ایران با آتش بس غزه در ابهام است، چون پاسخ ایران در ابهام است. شکل پاسخدهی ایران هنوز مشخص نیست و آمادگیهای لازم برای مقابله هم محل سؤال است. اسراییل انتظار پاسخی مثل فروردین خواهد داشت، اما احتمالا ایران به دنبال پاسخ اثرگذارتری است.»
این کارشناس سیاست خارجی می گوید بین به نتیجه رسیدن مذاکرات و پشیمان شدن ایران از پاسخ ارتباطی نمیتوان برقرار کرد. در رسانهها مطرح میشود که اگر مذاکرات آتش بس به نتیجه برسد پاسخ ایران منتفی است، اما این مسأله هم مبهم است.
بهشتی پور درباره نحوه پاسخ ایران به اسراییل میگوید: «اگر ایران موفق شود اقدام مؤثری انجام دهد و این اقدام نظامی هم نباشد و به پشیمانی طرف کمک کند، معادلات تغییر میکند.»
او میگوید: اگر ایران بخواهد وارد اقدام نظامی مانند اقدام فروردین ماه شود، طبیعتا طرفهای مقابل هم اقدام متقابلی انجام میدهد. منتهی این که آیا مذاکرات بعد از عملیات متوقف خواهد شد یا خیر، بیشتر جنبه رسانهای دارد. رسانهها علاقهمند هستند این مسأله را بزرگ کنند. اگر این اقدامات باعث گسترش جنگ شود اصلاً مذاکرهای بعد از آن شکل نمیگیرد. اگر پاسخ محدود باشد، شاید مذاکرات هم زودتر به نتیجه برسد. باید تحولات را در هفته پیش رو بررسی کنیم. ایران میخواهد که پاسخاش در ابهام باشد تا طرف مقابل توانایی لازم برای پاسخ را نداشته باشد.»
بیشتر بخوانید:
نشریه اکسیوس: بایدن میگوید در صورت توافق با غزه، ایران به اسرائیل حمله نمیکند
این کارشناس سیاست خارجی معتقد است که مذاکرات ایران با غرب هم تا زمان مشخص شدن تیم وزارت خارجه به طور جدی آغاز نخواهد شد.
او میگوید: «مذاکرات ایران از زمانی شروع میشود که وزیرخارجه و تیم او شروع به کار کنند. تا چهارشنبه این روند طول میکشد و بعد از آن ایران میتواند دیپلماسی فعالی را در پیش بگیرد تا بتواند سیاستهای ایران در منطقه و غرب تبیین شود. باید توضیح دقیقتری از سیاستها و اهداف ایران در منطقه و گفتگو با غرب مطرح شود. نگاه ایران به صلح و ثبات باید تعریف شود. تیم وزارت خارجه که تشکیل شد و از حالت بلاتکلیفی و انتقالی عبور کرد، ابتکارات خارجی شکل میگیرد. دیپلماسی فعال هیچ تعارضی با میدان ندارد و هماهنگ با هم پیش میروند.»
بهشتیپور معتقد است که در دوره پزشکیان هماهنگی میان میدان و وزارت خارجه بیشتر خواهد شد. او میگوید: «در این دوره انتظار اینگونه است که هماهنگی بیشتری بین میدان و وزارت خارجه شکل بگیرد. هماهنگی میدان و وزارت خارجه، به نفع مردم است. در این بین امیدواریم رسانهها انتظار عملیات نظامی و تنش را به وجود نیاورند. آنچه مهم است، پاسخی بازدارنده و عمیق است.»
رویکرد سیاست خارجی ایران در دولت پزشکیان به باور کارشناسان سیاسی، همراهی با میدان است. اما این همراه به معنای تسلط یکی بر دیگری نیست بلکه میدان و وزارت خارجه هر دو در قالب کاری خودشان به وظایفشان جهت حفظ منافع ملی عمل کنند. پاسخ ایران به اسراییل و مذاکرات صلح غزه نیز در این بین پیش روی پزشکیان قرار داد که هر یک در جای خود میتواند سرنوشت منطقه را تغییر دهد.