رویداد۲۴ | هدی کاشانیان: دندان‌های عقل، آخرین و بزرگترین دندان‌های در دهان ما هستند. این دندان‌ها ممکن است در هر سنی رشد کنند، اما به طور معمول در دوران نوجوانی ظاهر می‌شوند. این دندان‌ها به صورت کامل و صاف رشد نمی‌کنند و در اکثر موارد به صورت خزیده و کج به دیده می‌آیند. این شرایط می‌توانند باعث فشردگی دندان‌ها، درد و آسیب به دندان‌های دیگر شوند. به همین دلیل، دندانپزشک توصیه می‌کند که دندان عقل خود را بکشید، زیرا این دندان تأثیر مستقیمی بر سلامت دهان و دندان‌های شما دارد. بعد از کشیدن دندان عقل، حتی اگر بدون جراحی انجام شده باشد، رعایت مراقبت‌های پس از آن اهمیت دارد تا از بروز عفونت، درد و دیگر مشکلات جلوگیری شود.
بلافاصله بعد از کشیدن دندان، گاز استریل روی محل دندان قرار داده می‌شود. برای کنترل خونریزی، گاز را به مدت ۳۰ تا ۴۵ دقیقه در محل نگه دارید و به آرامی فشار دهید. پس از گذشت ۳۰ تا ۴۵ دقیقه باید گاز را بردارید و در صورت خونریزی آن را با گاز جدید و تمیز جایگزین کنید. مطمئن شوید که گاز مستقیم روی محل کشیدن دندان قرار دارد. گاز استریل را یک ساعت دیگر در جای خود نگه دارید. در این زمان باید به طور کامل خونریزی متوقف شده باشد. اگر نه، این روند را دوباره تکرار کنید یا اگر نگران خونریزی هستید با دندانپزشک خود صحبت کنید.
حداقل تا ۲۴ ساعت بعد از کشیدن دندان، از شستشوی دهان، استفاده از نی، یا هر گونه عمل مکشی خودداری کنید. این کار‌ها می‌توانند لخته خون را از محل خارج کنند و باعث تأخیر در بهبود شوند. سعی کنید تا پایان روز جراحی خود از آبکشی و تف کردن خودداری کنید. این باعث ایجاد اختلال در لخته خونی می‌شود که در حال شکل گیری است. بزاق را می‌توان قورت داد، حتی اگر کمی رنگو و طعم خون داشته باشد.
اگر دندانپزشک دارو‌هایی مثل مسکن‌ها یا آنتی‌بیوتیک‌ها تجویز کرده است، آن‌ها را طبق دستور مصرف کنید. اگر درد شدید دارید، از مسکن استفاده کنید. در مورد دارو‌های ضد درد با دندانپزشک خود صحبت کنید و مطمئن شوید که هرگز از دوز توصیه شده روزانه تجاوز نمی‌کنید. این دو کار باعث می‌شود دوران نقاهت کم شده و زودتر بهبودی حاصل شود.
معمولاً دندانپزشکان توصیه می‌کنند که بیماران ۲۴ تا ۴۸ ساعت بعد از کشیدن دندان عقل، غذا‌های مایع و نرم میل کنند. همچنین مصرف غذا‌های سرد مانند آب میوه و بستنی یخی به کاهش التهاب و درد لثه کمک خواهد کرد. مصرف غذا‌های مقوی مانند سوپ مرغ، تخم مرغ، سوپ قلم و انواع آب میوه‌های طبیعی نیز برای بیمار مفید است.
بهتر است از کمپرس سرد (مانند کیسه یخ) بر روی صورت خود استفاده کنید. اما توجه داشته باشید که کیسه یخ را ابتدا با پارچهای بپوشانید تا پوستتان بر اثر سرمای شدید آن آسیب نبیند. در صورت وجود تورم، می‌توانید در چند ساعت اول بعد از کشیدن دندان، هر ۲۰ دقیقه یخ روی گونه خود بگذارید.
فعالیت‌های شدید می‌تواند باعث افزایش خونریزی شود. به همین دلیل توصیه می‌شود که تا ۲۴ ساعت پس از جراحی از ورزش و فعالیت‌های سنگین خودداری کنید. همچنین فعالیت‌های فیزیکی سنگین، خم شدن، یا بلند کردن اجسام سنگین می‌تواند باعث افزایش خونریزی شود. به همین دلیل بهتر است تا چند روز از این کار‌ها خودداری کنید.
از روز دوم بعد از کشیدن دندان، می‌توانید با آب نمک گرم دهان خود را شستشو دهید. اما همچنان باید از مسواک زدن ناحیه نزدیک به دندان کشیده شده تا زمان بهبود کامل خودداری کنید. البته باید مراقب بود که به محل زخم فشار وارد نشود.
اگر علائمی مانند خونریزی شدید، درد غیرقابل تحمل، تورم بیش از حد، یا تب را تجربه کردید، فوراً با دندانپزشک خود تماس بگیرید. رعایت این نکات به شما کمک می‌کند تا فرآیند بهبود را به خوبی طی کنید و از بروز مشکلات جلوگیری کنید.
دندان‌های عقل آخرین دندان‌های آسیاب در انتهای هر دو قوس فکی بالا و پایین هستند که معمولاً بین سنین ۱۷ تا ۲۵ سالگی رشد می‌کنند. اما به دلیل کمبود فضا در فک، این دندان‌ها به طور کامل یا صحیح بیرون نمی‌زنند و نهفته باقی می‌مانند. عواملی که منجر به کشیدن دندان عقل می‌شوند عبارتند از:
• عفونت: دندان عقل نهفته به راحتی دچار پوسیدگی و عفونت می‌شود، زیرا تمیز کردن آن دشوار است.
• درد: فشار ناشی از دندان عقل نهفته روی دندان‌های دیگر یا بافت لثه باعث ایجاد درد و ناراحتی می‌شود.
• آسیب به دندان‌های مجاور: دندان عقل نهفته می‌تواند به ریشه دندان‌های مجاور آسیب برساند.
• کیسه پری‌اپیکال: تشکیل کیسه عفونی در اطراف ریشه دندان عقل نهفته.
• فشار روی عصب: دندان عقل نهفته ممکن است روی عصب فک فشار وارد کند و باعث بی حسی یا درد در نواحی صورت شود.
• مشکلات ارتودنسی: برای جلوگیری از اختلال در روند درمان ارتودنسی، گاهی کشیدن دندان عقل ضروری است.
روش کشیدن دندان عقل به موقعیت و وضعیت آن بستگی دارد. به طور کلی، دو نوع روش برای کشیدن دندان عقل وجود دارد:
• کشیدن ساده: اگر دندان عقل به طور کامل یا نسبتاً بیرون زده باشد، با بی‌حسی موضعی کشیده می‌شود.
• کشیدن جراحی: کشیدن دندان عقل نهفته یا نیمه‌نهفته نیازمند جراحی کوچک و بیهوشی است. در این روش، جراح برش کوچکی روی لثه ایجاد می‌کند، استخوان اطراف دندان را برمی‌دارد و سپس دندان را خارج می‌کند.