رویداد۲۴| عرفان پوریا: با وجود همه مسائل و مشکلات، فدراسیون فوتبال ایران در حال حاضر بدون متولی در حال اداره شدن است و افرادی در حال نقشه کشیدن برای به دست آوردن صندلی ریاست فدراسیون فوتبال از دل این آشوب هستند.
ابتدای شهریور مهدی تاج لگن خود را جراحی کرد. اینکه چرا او این زمان خاص را برای جراحی در نظر گرفت جای سوال دارد. طبق اطلاعات به دست آمده توسط خبرنگار رویداد۲۴، وضعیت لگن او به گونه‌ای بوده که حتما باید جراحی می‌شده اما دکترها به او گفته بودند زمان عمل بسته به درخواست خود بیمار می‌توانسته از یک سال پیش تا یک سال آینده باشد. برخی ناظران معتقدند انتخاب این زمان خاص بی‌ارتباط به اتفاقات پیش‌روی فدراسیون نیست. تاج ۴۸ ساعت بعد از عمل به خانه منتقل شده و از همان زمان در دسترس نیست. آنطور که منابع خبری اطلاع دادند احتمال زیادی وجود دارد که رئیس فدراسیون فوتبال همانطور که بار قبل به خاطر بیماری قلبی استعفا داد این بار هم به خاطر مشکل جسمانی کناره‌گیری خود را اعلام کند. مخصوصا به این دلیل که دوران نقاهت او حداقل دو ماه به طول می‌کشد و تنها ۵ ماه تا پایان دوران ریاست پرحرف و حدیث او بر فدراسیون فوتبال باقی مانده است.
بیشتر بخوانید:
بازگشت گشت ارشاد به فوتبال/ تتوی عجیب آرمین سهرابیان چگونه خاطرات دهه هفتاد و هشتاد را زنده کرد؟
طبق قانون در صورت نبود رئیس، وظایف او به نایب رئیس اول فدراسیون می‌رسد. مهدی محمدنبی در حال حاضر نایب رئیس نخست فدراسیون است اما شرایط جسمانی او اگر بدتر از مهدی تاج نباشد بهتر هم نیست. نبی که همراه با تیم ملی برای شرکت در بازی دوم خود در انتخابی جام جهانی راهی امارات شده بود در این کشور دچار مشکل قلبی شد. منابع آگاه به خبرنگار رویداد۲۴ گفته‌اند این مشکل قلبی ابتدا یک گرفتگی رگ بوده اما هنگامی که پزشکان مشغول بالون زدن برای حل مشکل او بودند دچار سکته قلبی شده است. افراد نزدیک به فدراسیون می‌گویند نبی که چندی پیش بابت پرونده فساد فوتبال به کرمان احضار و بازجویی شده بود هم‌اکنون در خواب مصنوعی قرار دارد. گفته می‌شود او باید عمل قلب باز انجام دهد. ضمن آرزوی سلامتی برای ایشان، اما با توجه به شرایط رخ داده به نظر می‌رسد که نایب نخست فدراسیون هم عملا از دسترس خارج است.
طبق قانون در صورت در دسترس نبودن رئیس فدراسیون و نایب نخست او مسوولیت به نایب دوم فدراسیون می‌رسد. در حال حاضر منصور قنبرزاده نایب رئیس دوم فدراسیون است که گرچه مشکل جسمانی ندارد اما با مشکل دیگری روبرو است؛ ۶ مرداد امسال خبرگزاری تابناک نوشت یکی از نواب مهدی تاج با حکم محرومیت از سوی کمیته اخلاق مواجه شده است. دلیل این حکم ارائه سندی است که با فتوشاپ جهت شرکت در انتخابات فدراسیون فوتبال درست شده بود. طی یک ماه گذشته برخی دیگر از رسانه‌ها نیز این خبر را پوشش دادند، خبری که تا به امروز از سوی هیچ کدام از مقامات فدراسیون تکذیب نشده است. در این بین برخی منابع غیر رسمی می‌گویند این حکم متوجه نایب رئیس دوم فدراسیون فوتبال است و گرچه هنوز در استیناف تایید نشده ولی جلوی فعالیت این شخص را گرفته است.
تابناک در گزارش خود آورده بود که این حکم «دو ماه است در کمیته استیناف معطل مانده است و مشخص نیست با چه نیتی بررسی نمی‌شود». به این ترتیب در صورت صحت این موضوع که با گذشت بیش از یک ماه از رسانه‌ای شدن آن تکذیب نشده، نایب رئیس دوم هم عملا نمیتواند امور فدراسیون فوتبال را در دست بگیرد.
در صورت نبود رئیس و نواب اول و دوم فدراسیون، اداره امور فوتبال به نایب رئیس سوم فدراسیون فوتبال یا همان نایب رئیس زنان می‌رسد. بعد از اینکه شهره موسوی نایب رئیس قبلی زنان فدراسیون فوتبال به جرم کلاهبرداری در پرونده رمزارز کینگ مانی به زندان افتاد، این پست خالی مانده است. مهدی تاج ابتدا مریم منظمی را به عنوان سرپرست در این سمت قرار دارد اما مجمع فدراسیون فوتبال به منظمی رای نداد. این یعنی فدراسیون فوتبال در حال حاضر نایب رئیس زنان ندارد. بنابراین با توجه به نبود تاج، مسائلی که نبی و قنبرزاده با آنها طرف هستند و عدم وجود نایب رئیس زنان می‌توان گفت فدراسیون فوتبال «بی‌صاحب» شده و در حال حاضر بدون متولی اداره می‌شود.
به این ترتیب سناریوهایی که پیش روی فدراسیون فوتبال وجود دارد در این سه دسته کلی قرار می‌گیرد: یا شخصی از اعضای هئیت رئیسه فدراسیون سرپرستی را برعهده می‌گیرد تا انتخابات برگزار شود، یا مجمع فوق‌العاده تشکیل و رای به بازگرداندن رئیس تعیین‌تکلیف‌نشده فدراسیون می‌دهد تا او انتخابات را در اسفند برگزار کند، یا فرد دیگری را به عنوان سرپرست معرفی کرده تا او مقدمات برگزاری انتخابات زودهنگام را فراهم آورد. در ادامه به بررسی هر کدام از این مراحل و بازیگران اصلی آن اشاره می‌کنیم.
منابع آگاه به خبرنگار رویداد۲۴ می‌گویند منصور قنبرزاده بدون توضیحی پیرامون شائبه‌ای که اطرافش شکل گرفته این روزها با جدیت مشغول آماده‌سازی خود برای نشستن در جایگاه سرپرستی فدراسیون است.
منصور قنبرزاده تلاش زیادی دارد در روزهایی که تاج و نبی حضور ندارند به آرزوی دیرینه خود یعنی نشستن روی صندلی ریاست فدراسیون برسد. با این حال همانطور که گفته شد او با مشکلاتی مواجه است و باید در این زمینه شفاف‌سازی کند.
منابع آگاه می‌گویند پلن دوم قنبرزاده نشاندن یکی از اعضای هیئت رئیسه نزدیک به خودش روی صندلی سرپرستی فدراسیون است. او قصد دارد بتواند از این طریق شرایط مجمع را در انتخابات زودهنگام به نفع خود رقم بزند. اما مشکلی که با آن مواجه هستند وضعیت نابسامان هیئت رئیسه است.
طبق قانون برای هر مصوبه‌ای در فدراسیون فوتبال وجود دو سوم اعضای هیئت رئیسه اجباری است. در حال حاضر اعضای هیئت رئیسه فدراسیون فوتبال ۱۱ نفر هستند و این یعنی جلسات با حضور حداقل ۸ نفر رسمیت پیدا می‌کند. اما با وجود غیب تاج، نبی، نبود نایب رئیس زنان، تعلیق خداداد افشاریان به دلیل درگیری با پرونده فساد و مساله‌ای که منصور قنبرزاده با آن مواجه است عملا حداقل 4 یا حداکثر ۵ نفر از اعضای هئیت رئیسه با مشکل روبرو هستند. تازه می‌توان به اینها میرشاد ماجدی را هم اضافه کرد که چندی پیش به خاطر پرونده فساد فوتبال به کرمان احضار شده بود. به این ترتیب عملا هیئت رئیسه فدراسیون فوتبال با مشکل مشروعیت مواجه شده و هیچ مصوبه‌ای را نمیتواند به امضا برساند. اهمیت این موضوع در این است که هیئت رئیسه نمیتواند سرپرستی برای فدراسیون فوتبال در صورت نبود رئیس و نواب رئیس انتخاب کند. هیئت رئیسه همچنین نمیتواند در روند برگزاری مجمع نیز دخالتی داشته باشد.
ممبینی بازی خودش را می‌کند!
همانطور که گفته شد بعد عبور از گزینه «هیئت رئیسه» همه چیز به مجمع فدراسیون فوتبال ختم می‌شود. اینجا یکی دیگر از بازیگران اصلی بازی تاج و تخت فدراسیون وارد می‌شود: هدایت ممبینی دبیرکل فدراسیون که این روزها آرزوهای بزرگی در سر می‌پرواند. او طی شرایط خاصی می‌تواند مدیریت فدراسیون را برعهده بگیرد و درخواست مجمع فوق‌العاده را بدهد. اگر او موفق به انجام این کار شود احتمالا برای موفقیت گزینه نزدیک به خود تلاش خواهد کرد.
طبق قانون دبیر کل فدراسیون این توانایی را دارد که در روزهایی که فدراسیون بدون متولی است و هیئت رئیسه دچار مشکل، درخواست برگزاری مجمع را صادر کند و گویا اتفاقا می‌خواهد از به حد نصاب نرسیدن هیئت رئیسه کمال استفاده را ببرد. با این حال منابع خبری می‌گویند پای دبیر کل فدراسیون به نوعی در پرونده‌های اخیری که باز شده گیر است و از آنجایی که افکار عمومی به شدت روی این موارد حساس است برگزاری مجمع توسط دبیرکل ایده درستی نیست. بنابراین معاون دبیر کل باید درخواست برگزاری مجمع را بدهد و با هماهنگی صورت گرفته مجمع فوق‌العاده طی ۲۱ روز برگزار شود. دستور جلسه این مجمع باید موارد زیر باشد: تعیین تکلیف رئیس عزل موقت شده فدراسیون، انتخاب سرپرست و برگزاری انتخابات زودهنگام.
خرداد ۱۴۰۱ شهاب‌الدین عزیزی خادم که در اسفند ماه سال ۱۴۰۰ با رای اعضای هیئت رئیسه به صورت موقت از سمت خود عزل شده بود اجازه حضور در مجمع را پیدا نکرد و به این ترتیب بدون تعیین تکلیف باقی ماند. بهانه اعضای هیئت رئیسه برای جلوگیری از ورود عزیزی خادم به مجمع حکم دو سال محرومیتی بود که کمیته اخلاق برای او صادر کرده بود. با این حال حقوقدان‌ها نظر متفاوتی نسبت به اعضای هیئت رئیسه داشتند.
عبدالرحمن شاه‌حسینی رئیس سابق کمیته انضباطی با اشاره به اینکه ریاست مهدی تاج ابهام قانونی دارد به دیده‌بان ایران گفته است: «طبق اساسنامه وقتی عزل موقت اتخاذ می‌شود مجمع بلافاصله جلسه فوری تشکیل می‌دهد و تصمیم هیئت رئیسه در مجمع به رأی گذاشته می‌شود. در مورد عزیزی خادم اجازه ندادند به مجمع برود و از خود دفاع کند. اینجا اشتباه فاحش رخ داد. باید به آقای عزیزی خادم اجازه می‌دادند برود در مجمع. چرا؟ چون تصمیم هیئت رئیسه عقیم مانده بود. در اساسنامه گفته شده رأی هیئت رئیسه زمانی قطعی می‌شود که مجمع تأیید کند.»
بنابراین مجمع فدراسیون فوتبال می‌تواند رئیس تعیین تکلیف نشده را در سمت خود ابقا کند تا او طی سه، چهار ماه آینده پروسه انتخابات را کلید بزند. این می‌تواند دستور نخست جلسه مجمع فوق‌العاده باشد.
مجمع همچنین مختار است رای به عزل قطعی عزیزی خادم بدهد و به این ترتیب باید طبق دستور دوم جلسه سرپرست دیگری را برای فدراسیون برگزیند. این سرپرست نیز موظف است برگزاری انتخابات را در اسرع وقت، طبق قانون طی ۷۰ روز، پس از برگزاری جلسه در دستور کار قرار دهد.
از آنجایی که قوانین اساسنامه در این زمینه صراحت دارد هیچ حالت دیگری غیر از حالت‌های گفته شده وجود ندارد.
یک متغیر بسیار مهم در تعیین آینده فدراسیون فوتبال نقش دارد: رای دادگاه کرمان در مورد پرونده فساد در فوتبال. ۲۶ مرداد رئیس کل دادگستری کرمان وعده داد طی ۲۰ روز آینده کیفرخواست متهمین صادر می‌شود. متهمین شامل برخی مدیران فعلی و سابق فدراسیون می‌شود. با وجود عبور از موعد مقرر طبق شنیده‌ها از منابع آگاه کیفرخواست طی روزهای آتی صادر می‌شود. اگر این کیفرخواست سنگین باشد می‌تواند نسخه فدراسیون فعلی فوتبال و مدیرانش را یکجا بپیچد و در این صورت شاید حتی نهادهای حاکمیتی ورود کنند. در غیر این صورت باید دید چه مدیرانی با اتهام روبرو می‌شوند و از فوتبال کنار خواهند می‌روند تا به پرونده‌هاشان رسیدگی شود.
فوتبال ایران دیگر تاب این همه نابسامانی را ندارد. در این شرایط بد نیست احمد دنیامالی وزیر جدید ورزش هم وسط بیاید. فدراسیون فوتبال دیگر یک نهاد غیردولتی است و وزارت ورزش هم نقشی در مجمع فدراسیون ندارد اما همچنان می‌تواند به عنوان متولی اول ورزش به موضوعات مختلف از طرق گوناگون ورود کند. دنیامالی می‌تواند و اتفاقا باید از اداره کل‌های ورزش و جوانان در استان‌های مختلف بخواهد که آنها به روسای هیئت‌ها که عضو مجمع هستند بگویند درخواست برگزاری مجمع فوق‌العاده را بدهند. مجمع در صورت درخواست ۵ نفر از اعضا برگزار می‌شود. در این صورت فدراسیون در شرایطی که تیم ملی در کوران انتخابی جام جهانی است و تیم‌های باشگاهی و ملی‌مان شرایط بدی را تجربه می‌کنند و اعتماد عمومی به فوتبال ملی به پایین‌ترین سطح خود رسیده از این بلاتکلیفی رها خواهد شد.