بخش دوم گفت‌وگو با مرتضي بانك، رئیس هیأت اجرایی حزب اعتدال و توسعه را در ادامه مي‌خوانيد: (این بخش تحزب و تداوم ائتلاف 92)
با توجه به نگاه شما به احزاب و نقش ذاتی احزاب به عنوان واسط میان دولت و جامعه مدنی، راهبرد و برنامه حزب برای تحقق ارتباط بهتر بین جامعه مدنی و دولت چیست؟
همانطور که اشاره کردید تشکل‌ها و احزاب علاوه بر اینکه مهم‌ترین پل ارتباطی میان مردم و قدرت هستند، در شکل گیری قدرت هم حضور جدی دارند.راهبرد ما هم برای تحقق این امر کارِ حزبی جدی است که مجموعه الزاماتی را با خود به همراه دارد. همانطور که می‌دانید در کشور ما احزاب تاکنون نتوانسته‌اند اثر گذاری لازم را داشته باشند. از سوی دیگر مردم هم اعتماد درستی به احزاب برای دولت سازی و حضور در قدرت ندارند.
با توجه به این موارد اساسی‌ترین مسئله بحث فرهنگی است. ما اگر قائل به دمکراسی هستیم باید حضور مردم را تقویت کنیم و اگر می‌خواهیم حضور مردم را تقویت کنیم باید آن را در چهارچوب احزاب سامان دهیم و این سامان دهی به بحث فرهنگی و گسترش فرهنگ حزبی در ایران باز می‌گردد.
این مهم‌ترین چالش امروز ما در ایران است چون مردم با اینکه به دمکراسی و کار سیاسی علاقه دارند، نسبت به تحزب مردد هستند. پس با توجه به این چالش‌ها من مهم‌ترین ماموریت‌های حزب اعتدال و توسعه را اعتماد سازی مردم نسبت به احزاب و گسترش فرهنگ تحزب می‌دانم.
ما باید توجه کنیم مهم‌ترین عامل گسترش فرهنگ تحزب صداقت احزاب و شفافیت امور آن‌ها است، این که مردم بدانند احزاب چه می‌کنند، چه می‌خواهند و چه راهکاری را برای رسیدن به اهداف خود دارند. در نتیجه به نظر می‌رسد احزاب باید برنامه‌هایی روشن برای ارائه به اعضا، طرفداران و مردم داشته باشند. اگر این اتفاق بیافتد بخشی از فرهنگ سازی اتفاق می‌افتد، به خصوص اگر احزاب و مدیرانش نسبت به برنامه‌ها خود و تغییر آن‌ها در صورت نتیجه نگرفتن متعهد باشند.
معیارهای دقیق‌تر این کار حزبی چیست؟
کار حزبی دقیق این است که حزب بتواند از ابتدا تا انتها اصول خود، مرامنامه و اساسنامه خود را تدوین و ارائه کند و کادرهایی قوی جذب و تربیت کند. حزب به عناصر موثر در حوزه‌ها متفاوت و تبلیغات و اثرگذاری نیازمند است تا بتواند با مخاطبان خود ارتباط بر قرار کند.
حزب باید بتواند در لحظه به موضوعات اجتماعی مواضعی دقیق و شفاف اتخاذ کند؛ ما می‌دانیم مردم نمی‌تواند در یک فضای خاکستری به مجموعه اعتماد کنند. حزب یک مجمومه فرهنگی قوی و بزرگ است و ما نیز در اعتدال و توسعه باید اینگونه باشیم که تاکنون کارهای بسیاری شده و کارهای دیگر باید بشود.
با توجه به صحبت‌های شما شفافیت و کادرسازی از کلید اساسی برای ارتباط بین احزاب و جامعه است. برنامه حزب برای کادر سازی از اعضا، به خصوص در حوزه زنان و جوانان، چیست؟
احزاب مخاطبین مختلفی در اقشار مختلف جامعه دارد که ضرورت دارد برای اثر گذاری با تمام این اقشار در ارتباط باشد، اما همانطور که اشاره کردید برخی حوزه‌ها مانند دانش آموزان، دانشجویان و زنان خاص هستند. حوزه زنان نیز حوزه‌ای است که به دلیل فقدان حضور زنان در جامعه به شکل جدی مورد توجه احزاب بوده است.
جوانان به دلیل قدرت ریسک و نیرویی که دارند قوه محرکه احزاب هستند و بسیاری از نشدنی‌ها را شدنی می‌کنند و آینده را می‌سازد. به همین دلیل یکی از بخش‌های مهم و اثرگذار ما در حزب زنان و جوانان هستند که به شکل سازمان دیده شده‌اند تا با حفظ اصول و چهارچوب‌های اساسی حزب بتواند برنامه ریزی و عمل مستقلی داشته باشد.
شاید بتوان گفت برای اولین بار در سپهر سیاسی ایران در سال 92 و بعد در سال 94 مکانیزمی شکل گرفت که چکیده اندیشه حزب اعتدال و توسعه بود. نظر شما درباره این مکانیزم و دورنمایی که برای انتخابات 96 و همکاری با شورای عالی اصلاح‌طلبان متصور هستید، چیست؟
در سال 92 در یک فرآیند اخلاق‌مدارانه ارزشمند همکاری هدفمندی بین گروه‌های مختلف داشتیم که علت‌های بسیاری داشت و باعث جلب اعتماد مردم شد. مشابه همین اتفاق در سال 94 افتاد و مردم بر اساس اعتماد به یک جریان به لیستی رای دادند که بسیاری از افراد آن را نمی‌شناختند.
ما معتقدیم جریان که در سال 92 آغاز شد و در 94 امتداد داشت، همچمان در 96 کار ساز است و ما به عنوان حزب اعتدال و توسعه دست خود را به سوی تمام دوستانم در این جریان دراز می‌کنیم تا در یک چهارچوب کلی و در راستای منافع مردم همکاری کنیم.
من معتقدم دوستان دیگر ما هم در این جریان علاقمند هستند و ما باید تلاش کنیم این ارتباط اخلاق مدارانه سیاسی به شکل کامل‌تری شکل بگیرد، به خصوص وقتی حس می‌شود رقیبی وجود ندارد و طرف مقابل در تلاش برای تخریب دولت به هر شکلی است. ما شاهد هستیم انگ می‌زنند، پرونده می‌سازند و نقص‌های کوچک را بزرگ می‌کنند.
این جریان در تلاش است تا همسویی دوباره شکل نگیرد، در همین جهت ما معتقدیم باید انسجام را به شکل قوی‌تر و ساختاری‌تری داشته باشیم و مشکلات کوچک را در یک روند طولانی را بزرگ نکنیم. در مجموع من با قاطعیت اعلام می‌کنم هماهنگی و همسویی که سال 92 و 94 وجود داشته همچنان برای سال 96 وجود خواهد داشت.
*اعتدال و توسعه