رویداد۲۴|امیرحسین جعفری: واردات طلا، پلاتین و نقره تا پایان فروردین ۱۴۰۴ از پرداخت عوارض گمرکی و هر گونه مالیات از قبیل مالیات عملکرد و ارزش افزوده معاف شدند. پیش از این هم دولت سیزدهم هم تصویب کرده بود که ورود فلزات گران‌بها از جمله طلا، نقره و پلاتین از سوی مسافران و سرمایه‌گذاران خارجی بدون ثبت سفارش و با اظهار به گمرک امکان‌پذیر شود. مجوزهای صادره موجب افزایش واردات شمش طلا به کشور شد به طوریکه در ۵ ماهه سال جاری واردات شمش طلای استاندارد با ثبت رکورد ۳۰ تن و ۶۳۳ کیلوگرم به یک میلیارد و ۶۰۰میلیون دلار رسید و رکورد قابل توجهی زد.
بیشتر بخوانید: با رای دیوان عدالت اداری: انواع شمش طلا معاف از مالیات شدند
حذف مالیات واردات طلا، انگیزه برای واردات را بیشتر می‌کند اما به گفته کارشناسان بازار، نحوه کار بازار طلا آنگونه نیست که افزایش عرضه و واردات، سبب کاهش قیمت طلا شود. قیمت جهانی طلا در این بین، حرف اول را می‌زند و رفع موانع وارداتی، تنها تأثیری زیر ده درصد دارد. اگرچه تجار طلا از این اقدام سود قابل توجهی خواهند برد و می‌توانند با انگیزه بیشتری نسبت به صادرات کالا‌های خود اقدام کنند.
آیت محمدولی، رئیس سابق اتحادیه طلا و جواهر تهران، معتقد است که حذف مالیات بر واردات طلا، باعث افزایش انگیزه در صادرات نیز می‌شود، زیرا تجار در صورتی‌که برای صادرات و واردات به صورت جداگانه مالیات پرداخت کنند، انگیزه کافی برای این کار را از دست می‌دهند. او می‌گوید: «در بحث واردات و صادرات منظور شمش و مواد اولیه است. اگر عوارض گمرکی و مالیات از روی این کالا‌ها برداشته شود، بر روی قیمت و صادرات ما اثرگذار است. طلا‌های ساخته شده ما نیز در این صورت راحت‌تر صادر می‌شوند. وقتی نتوانستیم به درستی در حوزه واردات کار کنیم و در بخش صادرات هم نتوانستیم کار واقعی را انجام دهیم، طبیعتا باعث رکود بازار می‌شود. حالا با اصلاح این روند و حذف مالیات واردات طلا، بازار رونق پیدا می‌کند.»
شمش‌هایی که جوابگو نیستند
او معتقد است که واردات شمش در هر حال باید انجام شود چون میزان تولید کشور با نیاز داخل هماهنگ نیست. او می‌گوید: «شمش داخلی ما جوابگوی نیاز بازار نیست. معادن ما آنطور که شاید و باید کافی نیست و ناچار به واردات طلا هستیم. صادرات طلای ما تا الان به دلیل مشکلات به حداقل‌ترین حالت خود رسیده و به چشم نمی‌آید. وقتی یک تاجر، طلا صادر می‌کند، در مقابل می‌خواهد شمش وارد کند، اگر بخواهند از تاجر مالیات بگیرند که دیگر انگیزه کار ندارد. با حذف مالیات بر واردات، انگیزه صادرات هم شکل می‌گیرد. »
اثر5 درصدی بر قیمت طلا
محمدولی معتقد است که قیمت طلا بر پایه قیمت جهانی است و حذف مالیات طلا تنها می‌تواند تأثیر ۵ درصدی بر قیمت آن داشته باشد. او می‌گوید: «قیمت طلا بستگی به بازار انس جهانی دارد. حذف مالیات می‌تواند بر قیمت تا ۵ درصد اثرگذار باشد. قیمت طلا جهانی است و با واردات طلا قیمت ارزان نمی‌شود. اختلاف قیمت داخلی در حد ۵درصد را می‌توان با واردات پوشش داد اما در حدی نیست که بازار را تا پانصد هزار تومان کاهش دهد.»
سکه و بانک مرکزی
محمدولی معتقد است که این اتفاق بیشتر بر روی طلا اثرگذار بوده و حباب سکه باید از طریق سیاست‌های بانک مرکزی کنترل شود. او می‌گوید: «بانک مرکزی اگر سکه مورد نیاز بازار را توزیع کند، مشکل حل می‌شود. الان نیاز بازار سکه‌های با وزن پایین است. حباب زمانی به وجود می‌آید که نیاز بازار تأمین نشود و مردم وزن ربع و نیم می‌خواهند، بانک مرکزی سکه تمام عرضه می‌کند؛ در این شرایط حباب شکل می‌گیرد.»
چالش‌های سیاست‌گذاری در حوزه طلا، باعث شده از دولت احمدی نژاد به این سو، وضعیت صادرات طلا دچار بحران‌های جدی شود. برخی تجار این حوزه با مسدود شدن حساب‌هایشان مواجه شدند و برخی نیز انگیزه کافی برای فعالیت در این زمینه را از دست دادند. حالا با حذف مالیات واردات طلا، انگیزه‌ای نسبی در این بازار شکل می‌گیرد. اگرچه مصرف‌کننده نهایی آنچنان که باید و شاید در این بین منتفع نمی‌شود و تنها برخی نوسانات نسبی بازار کنترل خواهد شد.