رویداد۲۴ | زینب غبیشاوی: شب گذشته مسعود پزشکیان رئیس جمهور ایران اولین سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل را ایراد کرد و همانطور که در بدو ورود به نیویورک پیام صلح خود را داده بود، این بار نیز ضمن محکوم کردن جنایات اسرائیل، از تلاش جدید ایران برای ورود به عصری نوین مبتنی بر گفتگو و حل مسائل پرده برداری کرد.
اظهارات پزشکیان در روز‌های گذشته در جمع رسانه‌های آمریکایی با مضمونی مشابه، جنجال برانگیز شده بود. رئیس جمهور ایران در پیامی کنایی گفته بود ایران حاضر است به شرطی که اسرائیل سلاحش را زمین بگذارد، سلاح‌هایش را کنار بگذارد. اظهارنظری که با استقبال رسانه‌های آمریکایی و سپس تکذیب وزیرخارجه همراه شد. حشمت الله فلاحت پیشه کارشناس سیاست خارجی و رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی در گفت‌وگو با رویداد۲۴ گفته معقتد است که پزشکیان با اختیارات کامل برای تنش‌زدایی، این سخنان را مطرح کرده است.
بخش‌های مهم گفت‌وگو با فلاحت پیشه درباره اظهارات پزشکیان در حاشیه سازمان ملل و در نشست مجمع عمومی را می‌خوانید؛
*سخنرانی پزشکیان چند ویژگی داشت؛. اولا پیام صلح او به جهان و اینکه ایران در مسائل منطقه‌ای و هسته‌ای حاضر به مذاکره است، یک چراغ سبز به آمریکا بود؛ ضمن اینکه آمریکا را مسئول شکست دیپلماسی دانست.
*تلاش پزشکیان، رفع دغدغه و نگرانی کشور‌های اروپایی و اصلاح مناسبات ایران-اروپا بود. اشاره او به جنگ اوکراین و حمایت ایران از صلح و اینکه تاکید کرد ایران از هیچ کشوری در این جنگ طرفداری نمی‌کند، بخشی از این تلاش بود.
* پزشکیان به نوعی اعلام کرد که ایران از ورود به جنگ با اسرائیل امتناع و از سازوکار جهانی و یا منطقه‌ای استقبال می‌کند. او در پایان هم به گونه‌ای تاکید کرد که ظاهرا ایران خودش را برای همه گزینه‌ها آماده کرده است.
*سخنرانی پزشکیان یک شروع خوب برای پایان دادن به بحران‌ها بود؛ در عین حال با وجود چالش‌های امنیتی و اقتصادی که آمریکا و متحدانش برای ایران ایجاد کرده‌اند، نمی‌توان انتظار داشت که ایران آمادگی‌های مختلف خودش را کنار بگذارد.
بیشتر بخوانید: از حضور بی سابقه نماینده اسرائیل تا تعجب رسانه‌های جهان از لحن جدید ایران | آیا سخنرانی پزشکیان در سازمان ملل اوضاع را تغییر خواهد داد؟
*رئیس جمهور با این سخنرانی نشان که به رغم فضاسازی افراطیون داخلی بعد از جلسه با رسانه های آمریکایی، همچنان بر سر موضع خود برای «بازگشت به دیپلماسی» است. معتقدم آمریکا و کشور‌های غربی پیام پزشکیان را یک پیام صادقانه ارزیابی کنند.
*پزشکیان با شعار تنش‌زدایی از مردم رای گرفته و یکی از مواردی که در دوران ریاست‌جمهوری پیگیری می‌کند، همین تنش زدایی است.
* با وجود سکوت آمریکایی‌ها در برابر موضع پزشکیان، معتقدم حداقل نتیجه پیام صلح و دیپلماسی او، بازگشت آمریکا به گفتگو‌هایی غیرمستقیم و همکاری‌های دیپلماتیک محرمانه با ایران است.
*علت واکنش سرد آمریکا به دیپلماسی جدید ایران، غلبه فضای تبلیغات انتخاباتی در آمریکا است.
*پزشکیان دیپلمات یا سخنور نیست؛ او کسی است که سعی می‌کند آنچه که در دل دارد، صادقانه با مخاطبش در میان بگذارد. چه این مخاطب یک جمع تبلیغاتی انتخاباتی باشد، چه حتی اصحاب رسانه در آمریکا.
*بعد از حضور پزشکیان در مجمع عمومی سازمان ملل، پیام صلح رئیس جمهور شنیده شد. این صرفا یک سخنرانی نبود. این سخنرانی یک سیاستمدار به نمایندگی از خواست ملت ایران برای صلح بود و اگر دنیا واقعا به دنبال صلح و کاهش تنش در منطقه باشند، حتما به شخص پزشکیان بیشتر از سایر چهره‌های سیاسی اعتماد می‌کنند.
*آنچه که پزشکیان درباره اسرائیل و کنار گذاشتن سلاح گفت، دکترین سیاست خارجی ایران نبود بلکه نتیجه فضای خاص جلسه بود. بخشی از این صحبت‌ها رسمی نبود. پیام همان تنش زدایی است و اگر ایران به دنبال سلاح است، دلیلش ناامنی است. شاید پزشکیان باید توضیح می‌داد که ایران در طول ۸ سال جنگ در اوج تحریم‌های تسلیحاتی چگونه جنگ را ادامه داد، در حالی که بلوک‌های شرق و غرب، بیشترین تسلیحات را به عراق می‌دادند.
*معتقدم پزشکیان بدون اختیار کافی برای موضع گیری‌درباره تنش‌زدایی، چنین سخنانی را مطرح نمی‌کرد. او از اختیار لازم برخوردار بود.
*در دنیای خسته از جنگ امروز، چنین موضع گیری آثار عملی خواهد داشت. ایران مناسباتش با آژانس هسته‌ای را احیا می‌کند. در گام بعدی دولت برای خارج کردن کشور از لیست سیاه FATF و تقویت همکاری‌های منطقه‌ای از طریق دیپلماسی تلاش خواهد کرد.