رویداد۲۴| طالبان که زیر گوش مملکت باشد از هر سو ضرر میرسد. تبعات سیاسی و امنیتی حضور این گروه تروریستی که البته برخی هم در داخل آن را جنبش اصیل منطقه میخوانند، به جای خود، اما این طور که مشخص است، زیان طالبان در حوزههای اقتصادی و اجتماعی هم برای ما کم نیست.
مثلا اینکه ممنوعیت کشت خشخاش در افغانستان توسط حکومت طالبان سبب افزایش دو برابری قیمت تریاک شده است.
قبل از آنکه بگویید اعتیاد پدیده شومی است و افزایش قیمت تریاک هم در بین این هجم از افزایش قیمت کالاهای اساسی که روزانه تجربه میکنیم، اهمیتی ندارد؛ باید توضیح دهیم که این ماجرا تاثیر قابل توجهی بر بازار ایران گذاشته و متاسفانه نقش چشمگیری هم در افزایش مصرف روانگردانها شده است.
باعث تاسف است، اما سوداگران مواد مخدر همیشه یک قدم از مسئولان مبارزه با مواد مخدر جلوتر هستند. تاثیراتی که بازار مواد مخدر در نتیجه تغییرات اقتصادی اخیر دیده نیز در همین راستا قابل تحلیل است.
موضوع این گزارش البته اینکه چه نهادی مسئول مبارزه با مواد مخدر است و چرا کاری نمیکند و این حرفها نیست.
موضوع این است که «اعتیاد در ایران سالانه بیش از ۱۰ میلیارد دلار به اقتصاد کشور ضربه میزند، که شامل هزینههای مواد، درمان، نگهداری معتادان و هزینههای زندان متخلفان میشود». سایت اقتصاد ۱۰۰ با اشاره به این نکته نوشته که «بازار مواد مخدر بدون توجه به تغییرات در مسئولیتها و برنامهریزیها به راه خود ادامه میدهد. مشکلات اقتصادی مانند تورم و افزایش هزینهها به همراه بیکاری، افسردگی، و طلاق، به گرایش مردم به مصرف مواد اعتیادآور دامن میزند. در عین حال، تغییر قیمت مواد مخدر نیز باعث تغییر الگوی مصرف در افراد کم درآمد میشود».
در این گزارش به نقل از سعید صفاتیان، کارشناس مبارزه با اعتیاد و مدیرکل اسبق درمان ستاد مبارزه با مواد مخدر، آمده است: «تریاک به عنوان مهمترین ماده مخدر در ایران، در پی ممنوعیت کشت آن در افغانستان به شدت افزایش قیمت پیدا کرده و اکنون قیمت یک کیلو تریاک به حدود ۱۸۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان رسیده است.»
او همچنین هشدار میدهد که این افزایش قیمت میتواند منجر به گسترش استفاده از مواد روانگردان شود. بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، مصرف مواد روانگردان در کشورهای همسایه مانند عراق و افغانستان در حال افزایش است و باندهای مواد مخدر ممکن است به دنبال گسترش بازار این مواد در ایران باشند.
صفاتیان افزوده است: «حدود سه میلیون مصرفکننده مواد مخدر در ایران وجود دارد و با احتساب خانوادههای آنها، حدود ۱۲ میلیون نفر با مشکل اعتیاد درگیر هستند. " این کارشناس تأکید میکند که دولت باید هر چه سریعتر به انتخاب یک دبیرکل آگاه و متخصص برای ستاد مبارزه با مواد مخدر اقدام کند تا بتواند مسائل پیچیده اعتیاد را مدیریت کند».
وی هشدار میدهد که در صورت عدم توجه به خطر گسترش مواد روانگردان، کشور ممکن است با فاجعههای اجتماعی و اقتصادی بزرگی مواجه شود. تریاک بهعنوان مادهای نسبتاً درمانپذیر، در مقایسه با مواد روانگردان، که درمانهای مؤثری برای آنها وجود ندارد، خطرناکتر میشود.
با افزایش مصرف مواد روانگردان مانند "کپتاگون"، که اخیراً در برخی کشورهای منطقه مشاهده شده است، ممکن است چهره اعتیاد در ایران تغییر کند و عواقب آن شامل افزایش جرم و جنایت باشد. بیتوجهی به این مسأله، به گفته صفاتیان، میتواند عواقب فاجعهباری به دنبال داشته باشد.