رویداد۲۴ | امیرحسین جعفری: ماجرا از آنجا شروع شد که کارخانه سنگ شکن و معدن کاوی در اطراف کوه رحمت شروع به کار کرد. در آغاز مدیران میراث اقدام به تکذیب فعالیت های معدنی در آن منطقه گرفتند اما پس از چندی با انتشار فیلم های آن محدوده، مشخص شد که حریم منطقه پارسه شکسته شده است. روند تعرض به حریم پارسه به اینجا ختم نشد و چندی قبل در اطراف تخت جمشید هم شاهد ساخت و سازهایی با توجیه گردشگری بودیم. نخستین ادعا این بود که مجموعه نیاز به سرویس بهداشتی بیشتری دارد و ساخت و ساز ها از آن بابت است. پس از چندی مشخص شد که مسئله فقط سرویس بهداشتی نیست و شرکتی در حال ساخت و ساز یک کافه در آن محدوده است. نوع مصالح و قرارگیری محیطی این ساخت و سازها نیز مورد اعتراض فعالان گردشگری و میراث فرهنگی قرار گرفت. اگرچه این اولین برخورد غیرقانونی با تخت جمشید نیست و طی سالهای اخیر اخباری مبنی بر قطع بودجه تخت جمشید تا عدم مرمت صحیح این سایت به گوش رسیده است
نکته قابل توجه اینکه پس از پیگیریهای متعدد خبرنگار رویداد۲۴، علیرضا عسکری چاوردی، مسئول پایگاه تخت جمشید هیچ پاسخی نسبت به ابهامات پیشآمده درباره نقض حریم تخت جمشید به خبرنگار این رسانه نداد.
فاطمه علی اصغر، خبرنگار میراث فرهنگی، معتقد است که حریم تخت جمشید نقض شده و هیچ شفافسازی هم در این زمینه انجام نمیشود. او میگوید: «حریم، محدودهای است که طبق قانون نباید هیچ ساختوسازی در آنجا انجام شود. هیچ کاوشی خارج از اصول و ساختوسازی که منظر را بهم بزند، نباید در اطراف آثار تاریخی انجام شود. تصاویری اخیراً از اطراف تختجمشید منتشر شده که در حریم درجه یک آن، فعالیتهایی در حال انجام است. گویا اخیراً ساخت وسازی در محدوده جنگلی اطراف تخت جمشید در حال انجام است. سؤال پیش آمده که چرا داخل حریم دخل و تصرف میشود؟ گویا یک شرکت گردشگری در حال ساخت و ساز است و میخواهد محوطه را برای کار خود آماده کند. امروز رئیس پایگاه تخت جمشید گفت که نمیگذاریم حریم آسیب ببیند و آنجا فقط سرویس بهداشتی در حال ساخت است. منتهی در محدودههای تاریخی، شرکتهای گردشگری اقداماتی انجام میدهند، شورای فنی هم در این زمینه اظهارنظرهایی میکند؛ بعید است محدودهای مثل تخت جمشید بدون درنظر گرفتن یک سری از اصول مورد ساخت و ساز قرار بگیرد.»
بیشتر بخوانید:
ببینید| گزارش خبرگزاری فرانسه از قارچهایی که تخت جمشید را فرسایش میدهند
شکایت میراث جهانی تخت جمشید از شهرداری بخاطر تخریب کوه رحمت
فرونشست به نزدیکی تخت جمشید رسیده است | باغات قصرالدشت از ۳هزار هکتار به یک هزار هکتار رسیده است
نگرانی فعالان میراث فرهنگی
او معتقد است که نگرانی فعالان میراث فرهنگی بیشتر به جهت عدم اعتماد به گفتههای مسئولین و نگرانی بابت اقدامات غیراصولی در نزدیکی محیطهای تاریخی است. او میگوید: «یکی از نگرانیهای مهم این است که زیرسایه قانون و بدون توجه شورای فنی یک سری اقدامات انجام شود. آیا شوراهای فنی تمام این مسائل را درنظر گرفتهاند؟ آیا در حریم درجه یک جای درستی است که سرویس بهداشتی ساخته شود؟ متخصصانی که از این قضیه دفاع میکنند، باید اصول اولیه خودشان را برای چنین کاری اعلام کنند. چرا ساخت و سازهای محدودههای مهم با شفافسازی انجام نمیشود؟ چرا تمام اظهار نظرها متناقض است؟ مردم امروز اعتمادی به این اظهارنظرها ندارند. شاید تخت جمشید به سرویس بهداشتی هم نیاز داشته باشد اما چرا برای مردم مشخصاً توضیح نمیدهند؟ آن شرکتی که مشغول این فعالیت است چرا شفافسازی نمیکند؟»
او معتقد است که در کوه رحمت نیز فجایعی رخ داد اما مدیران میراث آن را تکذیب میکردند. او میگوید: «چندی پش در کوه رحمت هم ساخت و ساز شد و مدیر میراث رسما آن را تکذیب کرد. علناً گفتند هیچ کاری در کوه رحمت انجام نمیشود اما فیلمهای مشخصی بیرون آمد که نشان میداد در کوه رحمت فعالیتهای عمرانی در دست اجراست. چرا مردم را جدی نمیگیرند؟ مردم به موضوعات میراث فرهنگی حساس هستند. اگر میراث به حق و به درستی کاری میکند، چرا به مردم نمیگوید؟ کوه رحمت از بیرون در حال تکهتکه شدن است.»
علی اصغر درباره اعتبار مبهم تخت جمشید میگوید: «تخت جمشید اعتبار سالانه دارد اما مدتی است که گفتند اعتبار آن کم شده که البته استانداری تکذیب کرد. در نهایت هم مشخص نشد چه اتفاقی افتاده است. هنوز مشخص نیست تخت جمشید اعتبار دارد یا خیر! یک نامه مشخص و کوتاه هم در این زمینه وجود ندارد. درآمد گردشگری تخت جمشید به خزانه واریز میشود اما از خزانه چیزی به تخت جمشید نمیدهند. تخت جمشید یک مجموعه پر از اختلاف شده است.»
این فعال میراث فرهنگی معتقد است که تخت جمشید مشکلات مهمی از جمله فرونشست، گلسنگ و فقدان مرمت دارد. او میگوید: «تخت جمشید مشکلات زیادی دارد. اول مشکل فرونشست که آن را تکذیب میکنند در حالیکه در نقش رستم نمونه آن را دیدیم. یک فیلم هم منتشر شد که عدهای گفتند در حال چاه کندن در اطراف تخت جمشید هستند اما چه کسی به اینها مجوز داده است؟ مگر میشود اطراف یک سایت به این مهمی چاه بزنند؟ ضرغامی وقتی وزیر بود، به پاسارگاد و تخت جمشید رفت، یکسری از کشاورزها گفتند به ما مجوز چاه بدهید. قبل از آن هرگونه حفر چاه در نزدیک تخت جمشید غیرقانونی بود. ضرغامی یک سری مجوز حفر چاه داد. دومین مشکل گلسنگها هستند که خطر جدی برای تخت جمشیداند. سومین مشکل کند شدن روند مرمت است. خیلی از بخشهای تحت جمشید به علت اینکه محدوده وسیعی است، آمادهسازی برگزاری اجراهای مختلف را ندارد. با این تفاسیر در تخت جمشید کنسرت برگزار کردند. اگرچه تمام کارشناسان نسبت به عدم آسیب کنسرت به بنا قانع نشدند. از طرفی اصلاً مشخص نیست چقدر از درآمد آن به تخت جمشید برمیگردد.»
علی اصغر میگوید هنوز مدیران رئیسی در تخت جمشید و استان فارس هستند و از دولت پزشکیان هنوز کسی در این زمینه منصوب نشده است. او میگوید: «اینکه مشکل با تخت جمشید چیست، هنوز مبهم است. تخت جمشید شاخصترین اثر تاریخی ماست و بیشترین گردشگر ایران به تخت جمشید میآید. در نتیجه تخت جمشید هم آورده مادی و هم تمدنی دارد. ما باشکوهتر از تخت جمشید نداریم. مدیر پایگاه قرار بود یک سری کارهای متفاوتی انجام دهد اما شاهد این هستیم که خیلی از برنامهها خوب پیش نمیرود و اختلافاتی نزد کارشناسان است. هنوز مدیران دولت رئیسی در تخت جمشید و میراث فرهنگی منصوب هستند. به طور کلی پارس پاسارگاد به عنوان یک پایگاه جهانی مهم، هنوز توسط مدیران دولت قبل اداره میشود.»
تخت جمشید با مدیریت دولتمردان رئیسی درگیر شکست حریم و حفر چاه و قطع بودجه و هزاران مشکلی شده است که آبروی ایران را به خطر انداخته است. وزارت میراث فرهنگی اینبار برای ایران، باید به داد تخت جمشیدی برسد که این روزها ساخت و سازهای مبهم در اطراف آن، حریماش را نقض کرده و آیندهاش را به خطر انداخته است.