رویداد ۲۴| بازار خودروی ایران از حدودا یک دهه پیش شرایطی نسبتا منحصربهفرد را در قیمت تجربه میکند، به نحوی که قیمت خودروهای دستدوم از نرخ کارخانهای آنها بالاتر است.
روزنامه دنیای اقتصاد درباره علت این وضعیت نوشته: در حال حاضر بسیاری از خودروهای دستدوم در مدل (سال ساخت) متفاوت، قیمتی بالاتر از نرخ کارخانهای (همان قیمتی که به صورت دستوری توسط نهاد تنظیمگر تعیین میشود) دارد. این در حالی است که در دیگر کشورها به طور طبیعی قیمت خودروی دستدوم (مانند هر کالای دستدوم دیگری) از قیمت مدل نوی همان خودرو (یا آن کالا) کمتر است. در دنیا، خودروی کارکرده مانند هر کالای دستدوم دیگری، قیمت پایینتری نسبت به مدل نو دارد و بعید است بتوان بازاری را در جهان پیدا کرد که یک خودروی چندسالساخت از نمونه نوی همان محصول قیمت بیشتری داشته باشد. در بازار خودروی ایران، اما سالهاست این پدیده شگفتآور رخ داده و با توجه به اینکه عوامل ایجاد آن از بین نرفتهاند، این روند کماکان ادامه دارد و خواهد داشت.
این روزنامه در پاسخ به اینکه «چرا چنین پدیده منحصربهفردی در بازار خودروی ایران رخ داده است؟» نوشته: « سه دلیل اصلی مطرح است که شامل قیمتگذاری دستوری، رشد تقاضا در بازار دستدومها و تبدیل خودرو به عنوان کالایی ناجی حفظ ارزش پول، میشود.»
روزنامه دنیای اقتصادی تصریح کرده که «اما به نظر میرسد علتالعلل آن همان قیمتگذاری دستوری است. اگر این سیاست نبود، خودرو اصلا چهره کالای حافظ ارزش پول را به خود نمیگرفت و تولید خودروسازان حتی بیش از تقاضای واقعی بازار بود. اگر قیمتگذاری دستوری حذف و قیمت کارخانهای خودروها در حاشیه بازار و متناسب با عرضه و تقاضا تعیین شود، فاصله قیمت کارخانه و بازار خودروها به حداقل میرسد و دیگر خرید خودرو از کارخانه یا بازار تفاوت چندانی (از منظر اقتصادی) نخواهد داشت.»