رویداد۲۴| کشور‌های عضو شورای همکاری خلیج‌فارس و اتحادیه اروپا در بیانیه اخیر خود ادعا‌هایی را درباره جزایر سه‌گانه ایران طرح کردند که با واکنش و پاسخ قاطع ایران مواجه شد.
اهمیت این بیانیه و همصدایی اتحادیه اروپا با کشور‌های عضو شورای همکاری خلیج فارس، اما در چیست؟
عبدالرضا فرجی‌راد، تحلیلگر مسائل بین‌المللی در یادداشتی که روزنامه اعتماد منتشر کرده، به چند مورد در این زمینه اشاره می‌کند.
۱. اماراتی‌ها پیش از این نیز در باب حاکمیت ایران بر این سه جزیره ایرانی اشاراتی داشتند. اینکه این بیانیه‌ها در فاصله‌های کوتاه‌تری و با لحن تندتری صادر می‌شود و بر تعلق جزایر سه‌گانه به امارات تاکید دارد به این موضوع بر می‌گردد که در وهله اول منطقه در شرایط ملتهبی به‌سر می‌برد و کشور‌های عضو شورای همکاری خلیج‌فارس و به ویژه امارات و عربستان تصور می‌کنند که در این شرایط ایران در موقعیتی نیست که قصد داشته باشد در واکنش به تکرار این ادعا برخورد ویژه‌ای داشته باشد.
۲. حساسیت‌های اروپا اکنون به دلیل مناسبات نظامی ایران و روسیه بیش از هر زمان دیگری تشدید شده است. هدف از صدور بیانیه مشترک میان کشور‌های شورای همکاری خلیج‌فارس و اروپا نشان دادن چراغ قرمز اروپایی‌ها به ایران است. شاهد هستیم که در این زمینه تحریم‌های جدید و مهمی را اعمال کرده و در منطقه نیز با رقبای جمهوری اسلامی ایران وارد همکاری شدند و تلاش دارند تا منافع ایران را در موقعیت ویژه‌ای که اکنون خاورمیانه درآن قرار دارد به خطر بیندازند. از همین رو می‌توان پیش‌بینی کرد که اروپایی‌ها با هدف تشدید فشار‌ها به ایران دست به اقدامات دیگری نیز خواهند زد.
۳. اقدامات اخیر اتحادیه اروپا نشان‌دهنده این موضوع است که همکاری‌های نظامی تهران و مسکو در شرایط کنونی به مراتب از مسائل مرتبط با برنامه هسته‌ای و همکاری تهران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اهمیت بیشتری دارد. به واسطه آنکه رهبران اروپا معتقدند که روسیه امنیت این قاره و مسائل هویتی اروپا را به خطر انداخته و طبیعتا ایران نیز در این تهدیدی که روسیه متوجه آنها کرده است همکاری دارد و این کشور را همراهی می‌کند. طبیعی است که اتحادیه اروپا دست به اقدامات متقابلی خواهد زد که احتمالا منافع ملی ایران را به خطر بیندازد. به عبارتی دیگر اروپایی‌ها پایان همکاری نظامی تهران و مسکو و به ادعای آنها پایان همراهی ایران با روسیه در جنگ اوکراین را به نوعی پیش‌شرط ازسرگیری گفتگو‌های خود با ایران در نظر گرفته‌اند.
فروش مواضع ؟!
روزنامه هم‌میهن نیز در سرمقاله امروز خود به رویکرد اخیر اتحادیه اروپا پرداخته و نوشته: «نکته مهم این موضع‌گیری بی‌شخصیتی دیپلماتیک این اتحادیه است.»
این روزنامه اصلاح‌طلب نوشته: «این نشانه قدرت اتحادیه اروپا نیست که در برابر جنایات اسرائیل ذلیل و حامی باشد و همزمان مواضع سیاست خارجی خود را به حراج بگذارد. این نشانه ضعف است و نه قدرت. پیش از شکل‌گیری اتحادیه اروپا غیرممکن بود که کشور‌های آن اتحادیه چنین مواضع ضدحقایق را اتخاذ کنند. حال چه اتفاقی افتاده است که به‌جای قدرتمندتر شدن ضعیف شده‌اند؟ به حراج گذاشتن اصول سیاست خارجی یکی از علل ناامنی و بی‌ثباتی در جهان است.»
در ادامه این سرمقاله آمده است: «از حدود سال۲۰۱۴ اتحادیه اروپا و ایالات متحده با بی‌مسئولیتی هرچه تمام‌تر در امور داخلی اوکراین دخالت کردند تا سرانجام شعله حساسیت روسیه نسبت به امنیت ملی خود را شعله‌ور کردند و یکی از عوامل برافروختن آتش جنگ اوکراین شدند و حالا با یک جنگ فرسایشی مواجه شده‌اند که معلوم نیست سرنوشت آن چه خواهد شد؟
این اتحادیه به‌جای حل مسئله اوکراین دوباره دارد مشکلات خود را به جا‌های دیگر سرریز می‌کند. دقیقاً همان کاری که پس از جنگ جهانی اول به‌ویژه پس از جنگ جهانی دوم در مورد فلسطین انجام دادند و با انتقال یهودیان به آنجا نطفه بحرانی را کاشتند که معلوم نیست کی به پایان خواهد رسید. تجربه فلسطین و اکنون اوکراین به آن اندازه آموزنده است که از این نوع دخالت‌ها و تحریک‌های منطقه‌ای به‌ویژه در خارج از اروپا پرهیز کنند.»
روزنامه هم میهن همچنین به کشور‌های منطقه تذکر داده که از تجربه اوکراین درس بگیرند و نوشته: «اروپا می‌تواند مواضع خود را به شما بفروشد، ولی هنگام ضرورت جاخالی خواهد داد. چرا؟ به همین دلایلی که امروز مواضع خود را به حراج گذاشته است. بنابراین، این اشتباه را نکنید که مسائل منطقه‌ای خود را نزد بیگانگان ببرید.»
یادداشت‌نویس هم‌میهن همچنین تاکید کرده: «ایرانیان از هر دسته و جناحی که باشند، امروز دو نکته و اصل سیاست خارجی بیش از گذشته مورد توجه‌شان قرار گرفته است.
اول اینکه کشور‌های دیگر حتی اگر بلوک به‌ظاهر بزرگی مثل اتحادیه اروپا هم باشند در صورت نیاز، مواضع خود را فروخته و به حراج می‌گذارند. دوم اینکه، هیچ کشوری قرار نیست خیر ما را بخواهد؛ چه هند و روسیه و چین باشد و چه اروپا و آمریکا، و در این میان از همه بدتر اسرائیل است».
خواب ترامپ
روزنامه جمهوری اسلامی نیز در سرمقاله امروز به موضع‌گیری اخیر اتحادیه اروپا پرداخته است. همچنین از خوابی که احتمالی آمریکایی‌ها برای جزایر سه‌گانه دیده‌اند، می‌گوید و به دستگاه دیپلماسی توصیه می‌کند که با توجه ویژه، این خواب را آشفته کند.
روزنامه جمهوری اسلامی نوشته: «رئیس جمهور چین و وزیر خارجه روسیه که طی یکسال گذشته چند بار با سران کشور‌های عضو شورای همکاری خلیج فارس درباره جزایر سه‌گانه ایرانی خلیج فارس همنوائی کردند، با این صراحت اعلام نظر ضدایرانی نکرده بودند. لحن آمریکا و اتحادیه اروپا تندتر و صریح‌تر است و آنچه در بیانیه اتحادیه اروپا آمده، نهایت وقاحت و نادیده گرفتن قوانین بین‌المللی را نشان می‌دهد. اینکه با صراحت اعلام شود این جزایر متعلق به امارات است و ایران آنها را اشغال کرده، نوعی پیشرفت در طرح توطئه‌ایست که برنامه‌ریزان در نظر دارند و با سرعت قابل ملاحظه‌ای نیز توطئه خود را به پیش می‌برند. به نظر می‌رسد دلارهای نفتی امارات و امتیاز دادن‌های سایر شیخ‌نشین‌های جنوب خلیج فارس، برای جلب نظر اعضای اتحادیه اروپا کارساز بوده است، البته بهانه‌هائی مانند جنگ اوکراین هم دخیل هستند.»
این روزنامه همچنین نوشته: «در واقع این یک بازی سیاسی است که قدرت‌های غربی آن را به راه انداخته‌اند و در شرایط حساس کنونی نیز برای به فراموشی سپردن اشغالگری اسرائیل و سرپوش گذاشتن بر جنایات رژیم صهیونیستی در غزه و لبنان از آن بهره‌برداری می‌کنند.
نکته بسیار مهمی که در کنار این واقعیت‌ها باید مورد توجه باشد اینست که جمهوری اسلامی ایران در انجام اقداماتی که تکلیف موضوع جزایر سه‌گانه و خود جزایر را یکسره کند، باید همت بیشتری نماید. در مورد خود جزایر، اجرای طرح‌های عمرانی، تفریحی و حتی امنیتی از ضروریات است. در مورد یکسره شدن تکلیف جزایر باید کار‌های حقوقی و دیپلماسی مستمر در سطح سازمان ملل با قوت و قدرت ادامه پیدا کند بطوری که هیچیک از دولت‌ها اعم از اردوگاه شرق و اردوگاه غرب نتوانند مرتکب چنین تخلفاتی شوند.»
روزنامه جمهوری اسلامی با اشاره به اینکه «مسئولان سیاست خارجی کشورمان باید ضمن انجام وظایف خود برای خنثی کردن توطئه مشترک شیوخ و حامیانشان، اجازه ندهند موضوع جنایات رژیم صهیونیستی تحت‌الشعاع قرار گیرد» نوشته: «احتمالاً بخشی از توطئه اینست که اگر ترامپ در آمریکا به ریاست جمهوری برسد، درباره جزایر سه‌گانه ایرانی همان کاری را انجام دهد که درباره جولان انجام داد. از دیوانه‌ای مثل ترامپ، چنین کاری بعید نیست. بنابراین، دستگاه دیپلماسی ما باید برای موضوع جزایر حساب ویژه‌ای باز کند تا بتواند خوابی که برای آن دیده‌اند را آشفته نماید.»
سیاست خارجی در حد صفر