رویداد۲۴ | امیرحسین جعفری: اول شنیده شد که دولت طرحی برای افزایش صد‌ٔدرصدی تعرفه خودرو‌های وارداتی تهیه کرده است. گفته شده هدف دولت از این طرح جبران بخشی از کسری بودجه از طریق افزایش تعرفه است. از سوی دیگر عده‌ای معتقدند بودند این طرح بیشتر می‌تواند کار رقبای دولت برای سیاه نمایی باشد؛ زیرا چنین اقدامی تنها باعث تنش جدی در بازار خواهد شد. به نظر این گروه، رساندن قیمت خودرو خارجی به چند برابر قیمت واقعی‌اش، خریداران را با ناامیدی و قفل شدن بازار مواجه می‌کند.
پس از ارائه لایحه توسط دولت مشخص شد واقعا دولت به دنبال تامین بخشی از کسری بودجه از طریق افزایش تعرفه است.
علیرضا محمدزاده، کارشناس خودرو، معتقد است که با افزایش صد‌درصدی تعرفه خودرو، بازار کشش لازم برای پذیرش آن راندارد. او می‌گوید: «این مسأله هنوز در حد طرح است و بخشی از آن اخبار توسط افرادخاص منتشر می‌کنند که نمی‌توان برای حرف آن‌ها سندیت قائل شد. اگر فرض را براین بگذاریم که دولت خواهان تعرفه ۱۰۰درصد باشد، همین الان در بازار تقاضایی برای خودرو خارجی با یک قیمت مشخص داریم. مثلاً تویوتا کرولا را با ۳میلیارد در بازار می‌خرید، شما فرض کنید این خودرو با تعرفه ۱۰۰درصد وارد شود، طبیعتا قیمت خودرو خیلی رشد می‌کند. مسأله اینجاست که آیا بازار کشش این قیمت‌ها را دارد؟ پولدار‌های تهران حاضر هستند برای یک خودرو که قیمت آن در بازار جهان ۲میلیارد است، ۱۰ میلیارد پول بدهند؟ همین الان هم که خیلی از مردم می‌گویند ماشین چینی نخرید، خیلی از وقت‌ها ناچار به قیاس ماشین چینی و اروپایی می‌شوند. مردم می‌گویند یک ژاپنی معمولی با قیمت ۴ میلیارد بخریم یا یک چینی با قیمت ۲ میلیارد؟»
او معتقد است که افزایش تعرفه تا ۱۰۰ درصد برای دلال‌های بازار هم صرفه اقتصادی ندارد. او می‌گوید: «من بعید می‌دانم دولت بتواند چنین طرحی را ایجاد کند. در آن صورت تمام شرکت‌ها باید تعطیل کنند. دلال‌ها هم دیگر نمی‌توانند درست کار کنند. دلال‌ها راه را بلد هستند و از طریق عواملی که دارند، خودرو وارد می‌کنند اما دیگر برای دلال هم صرفه اقتصادی ندارد. گران کردن میلیاردی خودرو‌ها، چه واکنشی توسط جامعه خواهد داشت؟ بازار اصلاً تحمل این تعرفه را ندارد. پولدارترین آدم هم نگاه می‌کند که چرا باید این همه پول بدهد؟»
زمان قرعه‌کشی خودرو‌های وارداتی مشخص شد + جزئیات
۳ خودروی وارداتی جدید را بشناسید + جزئیات
محمدزاده معتقد است که افزایش تعرفه باعث گرانی خودرو‌های ایرانی هم خواهد شد و سیاه نمایی در بازار خودرو که خواست جناح رقیب دولت است، اتفاق می‌افتد. او می‌گوید: «وقتی شما تعرفه را ۱۰۰درصد گران می‌کنید، خودروساز ایرانی هم خواستار افزایش قیمت می‌شود. من تصور می‌کنم دولت فعلی رویه چنین تعرفه‌ای ندارد؛ یک عده می‌خواستند با گربه‌رقصانی شرایط را در بازار خودرو سیاه نشان دهند. کاملاً هم مشخص است کدام جناح این کار را می‌کرد. در گذشته هم که این اتفاق افتاد، بازار سکته کرد و چندین ماه بازار متوقف ماند. این نکته را باید درنظر بگیرید که در گذشته وقتی تعرفه‌ها زیاد شد، شرایط مالی مردم خیلی خوب بود اما الان اقتصاد دروضعیت بسیار بد قرار دارد. ممکن است یک کارخانه‌دار بخواهد ماشین ۵ میلیاردی بخرد اما این‌ها چند نفر هستند؟ از طرفی ماشین ۵ میلیاردی در سامانه، چقدر قرار است در بازار به فروش برسد؟»
مسیح فرزانه، کارشناس خودرو، معتقد است که دولت تعریف درستی از خودرو لوکس ندارد. او می‌گوید: «همین الان که از واردات خودرو‌های نو صحبت می‌کنیم، برای مردم سؤال است که چرا خودرو‌های وارد شده در کشور‌های مبدا اقتصادی هستند امادر ایران لوکس تعریف می‌شوند؟ خودرو میان رده لوکس یعنی بالای ۵۰ هزار دلار و خودروی بالای ۱۰۰ هزار دلار هم لوکس تعریف می‌شود. تویوتا کرولا ۲۰ هزار دلاری با هر عوارض و قیمت دلاری نباید اینقدر باشد. ما در خاورمیانه یکی از بالاترین تعرفه‌ها را داریم. نزدیک ۱۵ نهاد و اورگان بابت شماره‌گذاری، ترخیص، گرفتن مجوزات و... مالیات می‌گیرند.»
او افزود: «خودرو وارداتی با این شرایط یک گوشت قربانی است و هر نهادی یک سهمی از آن برمی دارد. مصرف‌کننده نیز از دید دولت، خزانه بانک مرکزی است و باید با همین قیمت‌ها خرید کند؛ با عوارض تعرفه و مالیات و... اگر قرار باشد کسری بودجه از جیب مصرف‌کننده تأمین شود، حاصل آن رکود بازار است.»
فرزانه معتقد است که با طرح تعرفه ۱۰۰درصدی، بازار بیشتر از الان درگیر رکود تورمی می‌شود. او می‌گوید: «در شرایطی که بازار درگیر رکود تورمی است، وضعیت بازار با این طرح سخت‌تر می‌شود. درآمد‌ها در سطح جامعه با تورم فاصله زیادی دارد. من به تورمی که نهاد‌ها اعلام می‌کنند کاری ندارم، تورم سفره مردم آمار‌های سختی را نشان می‌دهد. البته اگر این طرح تصویب شود اصلاً چیز عجیبی نیست اما با این روش کسری بودجه جبران نمی‌شود. اصلاً چنین توانی در سطح اقتصادی مردم وجود ندارد که به تعرفه ۱۰۰درصدی تن دهد.»
او معتقد است که بازار خودرو درگیر ناامیدی است و تعداد خریداران خودرو کاهش بسیار چشمگیری داشته است. او می‌گوید: «همین الان شرایط بازار خودرو به صورت هفتگی شدید می‌شود. هفته گذشته بازار زنده‌تر بود، البته که تحولات منطقه‌ای روی آن اثر گذاشته است. دولت برنامه‌ریزی اقتصادی درستی نیز درباره خودرو ندارد. در بازار تعداد خیلی کمی خریدار و حجم بسیار زیادی فروشنده داریم. اگر قرار باشد عوارض را بیشتر کنیم، وضعیت بدتر می‌شود. از ابتدا امسال دولت گفت که ۶۰۰هزار دستگاه خودرو لوکس یعنی بالا ۳.۵ میلیارد تومان را شناسایی کردیم. الان ۸ ماه گذشته و دولت ۲.۵ همت مالیات گرفته است. این نشان می‌دهد که قشر متمول هم توان و انگیزه پرداخت مالیات اینچنینی را ندارد. طرح دولت تبعات بسیار بدی بر بازار دارد. در بازار خودرو کسی امیدی به رونق بازار ندارد. خیلی از نمایشگاه‌ها حتی نمی‌توانند چراغ مغازه خود را روشن نگه دارند. بازار خودرو توان و کشش این مسأله را ندارد.»