رویداد۲۴ | به نقل از هم‌میهن، از نهاد ریاست‌جمهوری به سمت دانشگاه آزاد حرکت می‌کنند، بعد مسیرشان را عوض می‌کنند به سمت وزارت علوم، آنجا مقابل ساختمان‌های بزرگ و سفید وزارت بهداشت می‌ایستند و اعتراض‌شان را با پلاکارد‌ها و بنر‌هایی که از قبل تهیه کرده‌اند، نشان می‌دهند. گاهی صدایشان بالا هم می‌رود، از آنها می‌خواهند نه فیلمی تهیه و نه عکسی گرفته شود.
در سکوت بمانند تا کارشان پیگیری شود. کارشان، اما زمین مانده؟ آنها پذیرفته‌شده‌های رشته‌های پزشکی دانشگاه آزاد هستند که از ۲۰ مهرماه که نتایج انتخاب رشته‌شان آمده، بلاتکلیف‌اند. شهریه‌های ۳۲ میلیون تومانی به ۹۰ و حتی به ۱۱۲ تا ۱۳۵ میلیون تومان رسیده و ۲۰۰ درصد افزایش داشته است. پذیرفته‌شده‌ها در شوک به‌سر می‌برند، خانواده‌هایشان مستأصل مانده‌اند. بعضی نه خانه دارند، نه زمینی برای فروش. مستاجرند و تنها دارایی‌شان یک ماشین است.
آنها که خانه دارند و زمین، می‌گویند باید بفروشیم تا فرزندمان پزشکی بخواند. تجمعات آنها ۵۰ تا ۲۰۰ نفره است، بسیاری از این افراد از شهر‌های دور و نزدیک می‌آیند و امکان حضور گسترده ندارند؛ آنها از شیراز، سنندج، شهرکرد، اردبیل، قم، مشهد، اصفهان و... می‌آیند.
ماجرا چیست؟
۲۰ مهرماه، نتایج انتخاب رشته شرکت‌کنندگان در کنکور منتشر شد، آنهایی که متقاضی تحصیل در رشته‌های پزشکی، داروسازی، دندانپزشکی و دامپزشکی دانشگاه آزاد بودند، برای ثبت‌نام اقدام کردند که متوجه شدند شهریه اعلامی با آنچه پیش از این به آنها اطلاع داده شده بود متفاوت است؛ آنطور که آنها متوجه شدند شهریه دانشجویان در رشته‌های پرمتقاضی مانند دندانپزشکی، داروسازی و پزشکی ۳ برابر شده و به ۹۰ میلیون تومان رسیده. البته این تمام ماجرا نیست، میزان پرداخت نهایی آن بین ۱۱۲ میلیون تا ۱۳۵ میلیون است؛ برخی دانشگاه‌ها نصف، ۲۵ درصد یا ۱۰ درصد شهریه ترم بعد را هم در ابتدای ترم اول دریافت می‌کنند.
انتخاب رشته چهار رشته پزشکی، دامپزشکی، داروسازی و دندانپزشکی و تمام رشته‌های دانشگاه سراسری با سازمان سنجش است، سایر رشته‌ها، اما از طریق خود دانشگاه آزاد انتخاب رشته می‌کنند و این دانشگاه دفترچه جداگانه‌ای برای انتخاب رشته دارد. پذیرفته‌شدگان در کنکور، قبل از انتخاب رشته، برای ثبت‌نام درباره شهریه‌ها پرس‌وجو کرده و با دانشکده‌های زیادی تماس گرفته بودند، آنها شهریه‌های سال قبل و میزان افزایش آن را چک کرده و متوجه شده بودند که میزان افزایش شهریه رشته‌های پزشکی برای سال تحصیلی جدید، ۱۵ تا ۲۰ درصد است.
یعنی درنهایت شهریه‌شان از ۳۲ میلیون تومان در سال گذشته به ۳۵ تا ۴۰ میلیون تومان می‌رسد. آنها با این تصور اقدام به انتخاب رشته کردند، اما زمانی‌که نتایج انتخاب رشته آمد و برای ثبت‌نام اقدام کردند، با اطلاعیه‌ای مواجه شدند که میزان شهریه رشته‌های پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی را ۹۰ میلیون تومان برای هر ترم یعنی سالانه ۱۸۰ میلیون تومان – برای سال اول – اعلام کرده بود. با اینکه به آنها گفته بودند شهریه نهایی همین ۹۰ میلیون تومان است، اما وقتی متقاضیان برای ثبت‌نام اقدام کرده بودند، گفته بودند که شهریه متغیر هم به آن اضافه می‌شود که بر این اساس شهریه نهایی بین ۱۱۲ تا ۱۳۵ میلیون تومان می‌شود.
متقاضیان این رشته‌ها می‌گویند که در ترم‌های بالاتر، این شهریه به ۴۵۰ میلیون تومان هم می‌رسد، تا پایان تحصیل‌شان هم باید سه میلیارد تومان به دانشگاه آزاد پرداخت کنند. شهریه آنها بیش از ۲۰۰ درصد بالا رفته است.
دانشگاه آزاد تاکید می‌کند که شهریه دانشگاه در کمیته شهریه بررسی می‌شود و به تصویب هیئت امنا و بعد از آن وزارت بهداشت و علوم یا شورای عالی انقلاب فرهنگی می‌رسد. دانشگاه آزاد اعلام کرده که این پذیرفته‌شده‌ها می‌توانند از کارنامه سبز سازمان سنجش استفاده کنند. کارنامه سبز یا کارنامه نهایی، کارنامه محرمانه‌ای است که برای داوطلبان آزمون سراسری که براساس نتایج کنکور مجاز به انتخاب رشته کنکور شده‌اند و در زمان مقرر نسبت به انتخاب رشته اقدام کرده‌اند صادر می‌شود.
اما این کارنامه سه سال است که دیگر توسط سازمان سنجش ارائه نمی‌شود. یکی از پذیرفته شده‌های معترض پزشکی آزاد، اما می‌گوید که دانشگاه‌های سراسری آنقدر پذیرش کرده‌اند که دیگر صندلی خالی ندارند. دانشگاه مقصد باید اجازه استفاده از کارنامه سبز را بدهد که نمی‌دهد. آنها هیچ برنامه‌ای نمی‌توانند داشته باشند، نه کارنامه سبز بگیرند، نه انصراف دهند.
در میان معترضان افراد با رتبه‌های ۳۰۰ و ۷۰۰ منطقه یک هم حضور دارند که می‌گویند برای اینکه در شهر خودشان درس بخوانند شهر‌های دیگر را انتخاب نکرده‌اند، اما حالا دچار دردسر بزرگی شده‌اند، نمی‌توانند انصراف دهند، چون در این صورت سال آینده از شرکت در کنکور محروم می‌شوند و پسران هم باید به سربازی بروند.
تنها واکنش وزیر علوم به این اعتراض‌ها، صبح روز گذشته در حاشیه نشست هیئت‌دولت بود. او به گفتن این جمله بسنده کرد که اعتراضات مربوط به شهریه‌های علوم پزشکی را از باب وظیفه عمومی به رئیس دانشگاه آزاد منتقل کردیم. در ادامه هم خطاب به خبرنگاران تاکید کرد که توضیحات را از رئیس دانشگاه آزاد بپرسید و این موضوع به وزارت علوم ارتباطی ندارد. وزارت بهداشت مسئول است.
پیش از این حسین سیمایی صراف گفته بود که در موسسه‌های غیردولتی این تصمیمات در اختیار خود آنهاست. در عین حال وزارت علوم، نظارت کلی بر دانشگاه‌های غیرانتفاعی دارد. تنها توضیح دانشگاه آزاد، افزایش هزینه‌های تمام‌شده و جبران آن از طریق شهریه‌ها بود.
پیگیری دانشجویان از نمایندگان مجلس به نامه رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس به رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در بیست‌ونهم مهرماه ختم شد. او در این نامه خواستار انجام اقدامات لازم برای اصلاح شهریه در رشته‌های پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی شد. علیرضا منادی در این نامه همچنین نوشت: «این افزایش شهریه خلاف رویه سال‌های قبل بوده و فشار اقتصادی زیادی به پذیرفته‌شدگان و خانواده‌های آنها تحمیل می‌کند.
باتوجه به اینکه این افزایش از قبل به این افراد اطلاع داده نشده بود و مطابق پیش‌بینی داوطلبان نبوده است، تعدادی از دانشجویان توان پرداخت آن را ندارند. از سوی دیگر نه‌تن‌ها قادر به تغییر رشته یا دانشگاه نیستند بلکه مطابق مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در صورت انصراف از شرکت در کنکور سراسری در سال بعد نیز محروم خواهند شد.»
تیرماه امسال محسن نفر، معاون علوم پزشکی دانشگاه آزاد در نامه‌ای خواستار درج افزایش شهریه‌ها در آزمون سراسری ۱۴۰۳ شده بود، اما این اتفاق نیفتاد. در این نامه صراحتاً اعلام شده بود با تایید هیئت‌امنای مرکزی دانشگاه آزاد از این پس شهریه دانشجویان، پزشکی، داروسازی و دندانپزشکی به‌صورت سالانه و در سال اول ۱۸۰ میلیون تومان خواهد بود.
خانم «ر» به‌تازگی در رشته پزشکی مشهد پذیرفته شده است، پزشکی دانشگاه آزاد انتخاب سیزدهمش بوده، چون متاهل است تلاشش این بوده که در شهر خودش پذیرفته شود، به همین دلیل این دانشگاه را انتخاب کرده و حالا پشیمان است. او به‌صورت غیرحضوری ثبت‌نام کرده، نه پولی داده، نه مدرکی. ثبت‌نام‌ها از ۲۴ مهرماه شروع شده و از دوشنبه این هفته، کلاس‌ها برگزار شدند، اما وقتی پذیرفته‌شده‌ها، نسبت به شهریه‌ها اعتراض کردند، دانشگاه برپایی کلاس‌ها را به تعویق انداخت.
به آنها گفتند که از شنبه کلاس‌ها شروع می‌شود و ثبت‌نام‌های غیرحضوری را هم تمدید کردند. با این حال خیلی از پذیرفته‌شده‌ها، ثبت‌نام نکرده‌اند. او از جزئیات اعتراض‌ها نسبت به افزایش شهریه باخبر است و در تمام تجمعات شرکت کرده. او می‌گوید، قرار بود این میزان شهریه در دفترچه انتخاب رشته نوشته شود و حتی بندی به آن اضافه شده بود که میزان افزایش شهریه به دانشجویان اعلام شود. اما این اتفاق نیفتاد.
سخنگوی دانشگاه آزاد، در اعتراض به اینکه چرا میزان شهریه در دفترچه دانشگاه آزاد نوشته نشده بود، این توضیح را داده بود: «در دفترچه سنجش دانشگاه‌های دولتی و نه در دفترچه دانشگاه آزاد، شهریه‌ها را نمی‌نویسند؛ نه‌تن‌ها امسال بلکه هیچ سالی شهریه‌ها نوشته نشده است، ضمن اینکه ما مرکز سنجش هستیم، مرجع اعلام شهریه نیستیم.»
پذیرفته‌شدگان در رشته‌های پزشکی می‌گویند که این مصوبه در ۲۱ مهرماه منتشر شده است، یعنی درست بعد از اعلام نتایج انتخاب رشته. تا قبل از آن هیچ‌کس حتی واحد‌های دانشگاه آزاد هم از میزان افزایش این شهریه‌ها با خبر نبود. از همان زمان بود که اعتراضات شروع شد، آنها می‌گویند که اگر از میزان شهریه باخبر بودند، اقدام به انتخاب رشته در این رشته‌ها نمی‌کردند و مناطق دیگری را می‌زدند: «خیلی‌ها توانایی پرداخت این شهریه را ندارند.» این را خانم «ر» می‌گوید.