رویداد۲۴ | مهسا زرگری: یکی از سوالات اولیهای که با شنیدن نام هالووین برای بسیاری از افراد پیش میآید این است که چرا این جشن برگزار میشود؟ برای پاسخ به این سوال، نیاز است کمی بیشتر درباره مفهوم هالووین بدانیم. هالووین یک جشن باستانی سلتیک است. سلتها (Celts) ۲۰۰۰ سال پیش در مناطقی که امروزه شامل ایرلند، انگلستان و شمال فرانسه میشود، زندگی میکردند و روز اول نوامبر را به عنوان سال نو جشن میگرفتند.
این روز برای سلتها نشانه پایان فصل تابستان و آغاز فصل سرد و تاریک سال بود و بسیاری از آنها این روزها را با مرگ مرتبط میدانستند. سلتها باور داشتند که در روز قبل از سال نو، مرز بین دنیای زندگان و مردگان نازک میشود. به همین دلیل، آنها شب ۳۱ اکتبر را جشن میگرفتند و معتقد بودند که ارواح مردگانشان به زمین بازمیگردند.
تا نیمه دوم قرن نوزدهم، هالووین در آمریکا جشن گرفته نمیشد. اما با ورود موجی از مهاجران از ایرلند و مناطق اطراف، این جشن به سرعت به یکی از جشنهای سالانه آمریکاییها تبدیل شد.
یکی از سنتهای برجسته هالووین، جمعآوری شکلات است. در گذشته، شهروندان فقیر از دیگران درخواست غذا میکردند و مردم به مناسبت هالووین کیکی به نام "کیک روح" میپختند و به آنها هدیه میکردند. این کار با این باور انجام میشد که کمک به فقرا باعث میشود آنها برای مردگانشان دعا کنند.
تقریباً یک چهارم از کل شکلاتهایی که در آمریکا فروخته میشود، در زمان هالووین خریداری میشود.
سنت پوشیدن لباس مبدل نیز ریشه در باورهای سلتیک و اروپایی دارد. در شب هالووین، مردم بر این باور بودند که ارواح به زمین میآیند و برای اینکه شناسایی نشوند، با لباسها و ماسکهای مختلف در خیابانها تردد میکردند.
در روز هالووین، برای دور نگهداشتن ارواح، مردم کاسههایی از غذا را در بیرون خانههایشان میگذاشتند. آنها اعتقاد داشتند که این کار مانع حضور ارواح و مرگ در خانههایشان میشود.
بریدن و شکل دادن به کدو حلوایی نیز یکی از سنتهای ایرلندیها بود. در ابتدا، آنها از شلغم استفاده میکردند و داخل آن را خالی میکردند و به شکل صورت در میآوردند. این کار به عنوان فانوس استفاده میشد و به باور آنها، ارواح خبیث را از خانههایشان دور میکرد. از قرن ۱۸، کدو حلوایی جایگزین شلغم شد، زیرا به راحتی در دسترس بود و شکل دادن به آن آسانتر بود.
آتش بازی، سیب بازی، بازدید از مکانهای متروکه و ترسناک، تعریف داستانهای وحشتناک و تماشای فیلمهای ترسناک از جمله فعالیتهای رایج در این شب هستند.
اگرچه هالووین ریشهای آمریکایی ندارد، اما به یکی از بزرگترین جشنها در ایالات متحده تبدیل شده است. امروزه، آمریکاییها حدود ۶ میلیارد دلار برای جشن هالووین هزینه میکنند و این جشن به دومین جشن بزرگ و پرخرج پس از کریسمس تبدیل شده است.
ممنوعیت یا محدودیت برگزاری هالووین در بسیاری از کشورها به دلیل باورهای مذهبی، تضاد فرهنگی و نگرانیهای امنیتی است. برخی کشورها ترجیح میدهند که جشنهای سنتی و مذهبی خود را حفظ کنند و از تأثیرات فرهنگی خارجی جلوگیری نمایند. در مقابل، در بسیاری از کشورهای دیگر، هالووین به عنوان یک جشن مدرن و تفریحی با استقبال عمومی مواجه شده است.
این کشورها اغلب معتقدند که هالووین با فرهنگ یا ارزشهای آنها سازگاری ندارد. در زیر به برخی از این کشورها اشاره میشود:
در عربستان سعودی، هالووین به عنوان جشنی غیر اسلامی شناخته میشود و برگزاری آن ممنوع است. کمیته امر به معروف و نهی از منکر در این کشور به شدت سعی در جلوگیری از برگزاری این جشن دارد. با این حال، در سالهای اخیر، برخی افراد در محیطهای خصوصی و دور از دید پلیس این جشن را برگزار کردهاند.
در ایران، هالووین به عنوان یک جشن غربی و غیر اسلامی تلقی میشود و برگزاری آن در مکانهای عمومی یا فروش محصولات مرتبط با آن در فروشگاهها محدود و ممنوع است. با این وجود، برخی افراد به طور خصوصی در خانههای خود این جشن را برگزار میکنند.
چین به طور رسمی هالووین را ممنوع نکرده است، اما این جشن به دلایل فرهنگی مورد استقبال دولت نیست. مسئولان چینی جشنهای سنتی مانند جشنواره ارواح گرسنه (Ghost Festival) را ترویج میکنند. برگزاری هالووین در محیطهای عمومی و جشنهای بزرگ به شکل غیررسمی محدود است.
در روسیه، کلیسای ارتدکس نگرش مثبتی نسبت به هالووین ندارد و آن را با باورهای مذهبی و فرهنگ سنتی ناسازگار میداند. برخی مقامات و مدارس روسیه برگزاری این جشن را به ویژه در محیطهای آموزشی ممنوع کردهاند.
در اردن، هالووین به عنوان یک جشن غربی و بیگانه با فرهنگ اسلامی و عربی تلقی میشود و به دلایل امنیتی و مذهبی، برگزاری آن در مکانهای عمومی با محدودیتهای شدید مواجه است. برگزاری جشنهای هالووینی با لباسها و آداب خاص آن بهطور عمومی مجاز نیست.
در پاکستان، هالووین به دلیل تضاد با فرهنگ و مذهب مورد پذیرش نیست. بسیاری از مدارس و دانشگاهها برگزاری هالووین را ممنوع کردهاند و برخی مقامات مذهبی به شدت با آن مخالفت میکنند.
در هند، هالووین به صورت عمومی ممنوع نیست، اما به دلیل تضاد فرهنگی و مذهبی، مورد استقبال گسترده قرار نگرفته است. برگزاری جشنهای هالووینی معمولاً در مناطق شهری و بین جوامع بینالمللی صورت میگیرد، اما برخی گروههای مذهبی با آن مخالفت دارند.
در مالزی، مقامات مذهبی جشن هالووین را مخالف با باورهای اسلامی میدانند و برگزاری آن در محیطهای عمومی و مدارس را ممنوع کردهاند. دولت مالزی همچنین به مسلمانان توصیه میکند که از شرکت در این جشن به دلیل ماهیت غیر اسلامی آن خودداری کنند.
در مصر، برگزاری هالووین در مکانهای عمومی با محدودیت روبرو است. به دلیل باورهای فرهنگی و مذهبی، این جشن به عنوان یک جشن بیگانه و ناسازگار با جامعه تلقی میشود.
در عراق، هالووین به عنوان یک جشن غربی پذیرفته نشده است و به علت محدودیتهای امنیتی و مذهبی، برگزاری آن در بسیاری از نقاط ممنوع است.