رویداد۲۴ | حسین فلاحی: اف-۱۶ وی (وایپر) که با نام اف-۱۶ بلوک ۷۰/۷۲ نیز شناخته می‌شود، آخرین نوع هواپیمای جنگنده چند منظوره نسل چهارم اف-۱۶ فایتینگ فالکن است که توسط شرکت لاکهید مارتین ساخته شده است.
این جت جنگنده می‌تواند در سرکوب ماموریت‌های پدافند هوایی دشمن، نبرد هوا به زمین و هوا به هوا و ماموریت‌های بازدارندگی عمیق و بازدارندگی دریایی بکار گرفته شود. اف-۱۶ وی دارای قابلیت تغییر نقش در ماموریت هوایی است و می‌تواند اهداف حساس و دشوار را در هر شرایط آب و هوایی شناسایی و ردیابی کند.
هواپیمای اف-۱۶ در خدمت نیرو‌های مسلح ایالات متحده و کشور‌های متحد آن از جمله بحرین، بلژیک، شیلی، دانمارک، مصر، یونان، اندونزی، عراق، اردن، مراکش، هلند، عمان، پاکستان، لهستان، رومانی، کره جنوبی، سنگاپور، اسلواکی، تایوان، تایلند، ترکیه و امارات متحده عربی است.
جنگنده جت اف-۱۶ وی نخستین بار در نمایشگاه هوایی سنگاپور در فوریه ۲۰۱۲ رونمایی شد. نصب یک رادار فعال جدید آرایه اسکن الکترونیکی در وایپر در آگوست ۲۰۱۴ به پایان رسید.
اف-۱۶ بلوک ۷۰ اولین پرواز خود را در تاسیسات لاکهید مارتین در گرین ویل واقع در کارولینای جنوبی، در ژانویه ۲۰۲۳ انجام داد. لاکهید مارتین اولین هواپیمای اف-۱۶ بلوک ۷۰ را در مارس ۲۰۲۳ به بحرین تحویل داد. این اولین جنگنده از ۱۶ هواپیما بود که به بحرین تحویل داده شد.
پنج کشور دیگر از جمله ایالات متحده، فیلیپین، اسلواکی، بلغارستان و یونان هواپیما‌های اف-۱۶ بلوک ۷۰/۷۲ را برای نیرو‌های مسلح خود انتخاب کرده اند.
کابین خلبان شیشه‌ای پیشرفته اف-۱۶ وایپر دارای یک کامپیوتر ارتقا یافته و پیشرفته‌ترین سیستم‌های اویونیک از جمله نمایشگر‌های چند منظوره رنگی، یک صفحه نمایش مرکزی بزرگ با وضوح بالا، یک سیستم نشانه گیری نصب شده روی کلاه ایمنی و یک سیستم صوتی است.
صفحه نمایش مرکزی بزرگ با پشتیبانی از پردازش و تصویربرداری همزمان از داده‌های ایمنی پرواز، آگاهی موقعیتی خدمه را افزایش می‌دهد. اف-۱۶ همچنین مجهز به ژنراتور نمایشگر ارتقا یافته و قابل برنامه ریزی، سیستم شناسایی دوست یا دشمن و ارتباطات رادیویی HF/UHF/VHF است.
کامپیوتر ماموریت واحد، با کارایی بالا و ماژولار در اف-۱۶ جایگزینی سه کامپیوتر اصلی شده است. این سیستم علاوه بر اینکه قدرت محاسباتی بالاتری را برای سیستم‌های اویونیک و تسلیحات فراهم می‌کند آگاهی موقعیتی بهبود یافته، عملکرد حمله هوا به هوا، هدف گیری دقیق و قابلیت‌های اطلاعاتی را ارائه می‌دهد.
این جت جنگنده پیشرفته همچنین دارای ناوبری دقیق جی پی اس و سیستم خودکار جلوگیری از برخورد با زمین است که به خلبان درباره برخورد قریب الوقوع با زمین هشدار می‌دهد.
صندلی ایجکت US۱۸E مارتین بیکر امکان فرار را برای خلبان در مواقع اضطراری و خطرناک فراهم می‌کند. این صندلی دارای طراحی مدولار و یک دستگاه محافظ گردن و پنل پشتیبانی از سر با چتر نجات IGQ۶۰۰۰ است.
جنگنده اف-۱۶ می‌تواند به طیف وسیعی از موشک‌های هوا به هوا از جمله اِی آی ام-۹ سایدویندر، مجیک ۲ و موشک‌های هوا به هوا‌های کوتاه برد آسرام و همچنین اِی آی ام-۷، اسکای فلش و اِی آی ام -۱۲۰ مسلح شود.
همچنین می توان موشک‌های ضد کشتی AGM-۱۱۹/AGM-۸۴/AGM-۶۵G و موشک تاکتیکی هوا به زمین ماوریک AGM-۶۵، بمب‌های هدایت لیزری Paveway و بمب‌های GBU-۱۵ را روی جنگنده اف-۱۶ نصب کرد.
در مارس ۲۰۲۱، L۳Harris یک مجموعه پیشرفته تمام دیجیتال جنگ الکترونیک با نام AN/ALQ-۲۵۴(v) ۱ وایپر شیلد را که به طور اختصاصی برای هواپیمای اف-۱۶ بلوک ۷۰/۷۲ طراحی شده است معرفی کرد. این مجموعه جنگ الکترونیک که با مشارکت لاکهید مارتین توسعه یافته است بقا و موفقیت جنگنده در ماموریت را افزایش می‌دهد.
رادار APG-۸۳ AESA F-۱۶V این جنگنده، هدف‌گیری در تمام شرایط آب و هوایی را امکان‌پذیر می‌کند و تشخیص و تصویربرداری با وضوح بالا از اهداف زمینی را فراهم می‌کند. رادار آرایه فازی امکان استفاده همزمان از حالت‌های هوا به هوا و هوا به سطح را می‌دهد.
غلاف هدف گیری پیشرفته اسنایپر که پرتاب تمام سلاح‌های هدایت شونده لیزری و هدایت شونده با جی پی اس علیه اهداف هدف ثابت و متحرک پشتیبانی می‌کند قابلیت هدف گیری هوا به سطح و هوا به هوا سطح بالایی را به اف -۱۶ وایپر فراهم می‌کند. این هواپیما می‌تواند به سیستم فلیر / لیزر و غلاف‌های شناسایی و ناوبری مجهز شود.
جنگنده وایپر مجهز به تجهیزات پیشرفته جنگ الکترونیک و سیستم‌های هشدار تهدید پیشرفته از جمله جمر یا مختل کننده سیگنال، گیرنده‌های هشدار تهدید، غلاف تجهیزات الکترونیکی متقابل و مادون قرمز برای دفاع در برابر خطرناک‌ترین تهدید‌ها در سناریو‌های پیچیده میدان نبرد است.
جت جنگنده مجهز به یک موتور توربوفن پرت اند ویتنی F۱۰۰-PW-۲۲۹ یا جنرال الکتریک F۱۱۰-GE-۱۲۹ است. در حالی که F۱۰۰-PW-۲۲۹ برای وایپر ۲۹۱۰۰ پوند نیروی رانش تولید می‌کند F۱۱۰-GE-۱۲۹ معادل ۲۹۵۰۰ پوند نیروی رانش تولید می‌کند. سرعت این جنگنده ۲ ماخ است.
نوع هواپیما: جنگنده چند منظوره
سازنده: مارتین
رونمایی: فوریه ۲۰۱۲
حداکثر سرعت: ۲ ماخ