رویداد ۲۴| دونالد ترامپ با فاصله‌ای قابل توجه رقیب دموکرات خود را شکست داد و رئیس جمهور شد. بازگشت او به کاخ سفید حتی اگر به تعبیر نتانیاهو «تاریخی» نباشد، برای دنیا اهمیت دارد. از چین و تایوان تا روسیه و اوکراین، خاورمیانه و ایران و حتی اروپا؛ سیاست‌های ترامپ می‌تواند دنیا را تحت تاثیر قرار داد و چالش‌های موجود را در مسیر‌های متفاوتی قرار دهد. همین است که شاهد واکنش‌های گسترده از سوی سیاسیون و رسانه‌های دنیا به این اتفاق سیاسی مهم بودیم.
نگاهی به روزنامه‌های صبح امروز و تحلیل‌شان از بازگشت ترامپ موضع و نگاه ایرانی‌ها به تغییر رئیس جمهور در آمریکا و قدرت گرفتن جمهوری‌خواهان را روشن خواهد کرد.
کیهان: فرقی ندارد، دموکرات‌ها بدتر هم بودند
روزنامه کیهان در تیتر یک امروز خود تاکید دارد که بین جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها فرق چندانی نیست و این اصلاح‌طلبان هستند که به صورت یک طرف عاشق دموکرات‌ها شده‌اند. این روزنامه اصولگرا نوشته: «با نگاهی به تاریخچه تحریم‌ها و فشار‌های آمریکا می‌توان دریافت که دولت‌های دموکرات ید طولاتری در طراحی تحریم‌ها بر علیه ایران داشته‌اند.... دموکرات‌ها نقش مهم دیگری را نیز در چینش سیاست‌های آمریکا علیه ایران برعهده داشته‌اند. دولت‌های دموکرات در اکثر موارد، نقش مهمی در طراحی و حمایت از آشوب‌ها در داخل ایران، به عنوان کلیدی‌ترین ابزار فشار بر نظام جمهوری اسلامی و اجبار نظام به عقب‌نشینی داشته‌اند.»
این روزنامه اصولگرا همچنین نوشته: «ترامپ، بایدن و اوباما هر سه اشتراک خاصی در استفاده از ابزار ترور علیه کشورمان داشته‌اند. ترور دانشمندان، افراد ذی‌نفوذ و صاحب تاثیر در تقویت قدرت ایران، عملیات‌های خرابکارانه علیه تاسیسات هسته‌ای کشورمان، حمله‌های سایبری و در نهایت به شهادت رساندن شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی به عنوان عمود و ستون قدرت منطقه‌ای ایران گوشه‌ای دیگر از اجماع دو حزبی در ضربه و جنایت و ترور علیه ملت و کشورمان است. ترور‌هایی که چه آشکار و چه پنهان از سوی سازمان‌های جاسوسی آمریکایی و نیرو‌های جنایتکار ارتش آمریکا طراحی، هدایت و اجرا می‌شد. دولت‌های دموکرات وجمهوریخواه در استفاده از این ابزار هیچ‌گاه دریغ نکردند.»
اعتماد: ایران را سیاستی دگر باید
روزنامه اصلاح‌طلب اعتماد طی سلسله یادداشت‌هایی به تحلیل بازگشت ترامپ پرداخته و درحالی که آن آواری بر نظم جهانی تعبیر می‌کند، تاکید می‌کند که «ایران را سیاستی دگر باید».
این روزنامه اصلاح‌طلب به نقل از محمود صادق، نماینده پیشین مجلس نوشته: «سیاستمداران ایرانی در سطوح عالیه نظام و سایر سطوح نیازمند نوعی همگرایی و هم‌افزایی با دولت پزشکیان هستند تا وعده‌های مطرح شده، محقق شود. تا جایی که ممکن است باید اقداماتی انجام شود تا دست دولت بازتر گذاشته شود. از سوی دیگر نباید در حوزه بین‌المللی دچار خودتحریمی شویم. مثلا در بحث‌هایی، چون فیلترینگ، FATF و... خودتحریمی وجود دارد. در سیاست‌های منطقه‌ای هم دولت باید هوشیارانه‌تر عمل کند تا در زمین نتانیاهو و ترامپ بازی نکنیم. از حداقل روزنه‌ها و فرصت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی نباید به سادگی عبور کرد و باید از کمترین فرصت‌ها بیشترین بهره‌برداری را داشته باشیم.»
حشمت‌الله فلاحت پیشه، تحلیلگر مسائل سیاست خارجی و نماینده پیشین مجلس نیز به «اعتماد» گفته: «ایران باید از خلأ‌های ایجاد شده به خصوص از خلأ به وجود آمده میان امریکا و اروپا نهایت استفاده را ببرد. به نظرم ترامپ که در سال سوم دولت گذشته خود نتوانست از مکانیسم ماشه علیه ایران استفاده کند، امروز تلاش می‌کند مکانیسم ماشه را از طریق مذاکره با انگلیس یا حتی آلمان بر سر ایران برافراشته نگه دارد. این موضوع خطرناکی است.»
او تاکید می‌کند: «در جهانی که ترامپ نه تنها تنشی را کاهش نمی‌دهد، بلکه مدام تنش‌های تازه‌ای می‌آفریند، دولت پزشکیان باید با مانیفست تنش‌زدایانه به میدان بیاید. رفتن به سمت تنش‌زدایی حتی در قالب گفتاری، برای ایران فرصت مناسبی است.»
جوان: بازگشت به صحنه جرم
روزنامه «جوان» پیروزی ترامپ را «بازگشت به صحنه جرم» توصیف کرده و نوشته: «ترامپ بعد از چهار سال، با پرونده‌ای سنگین از ۳۴ محکومیت جنایی و حمایت از حمله به کنگره و کیفرخواست به دلیل زیر سؤال بردن انتخابات، به کاخ سفید بازمی‌گردد. کسی که طی چهار سال ریاست‌جمهوری با خروج از پیمان‌نامه‌های بین‌المللی، تدوین استراتژی بحث‌برانگیز خروج از افغانستان و نهایتاً صدور دستور ترور فرمانده سپاه قدس ایران، سابقه‌ای سیاه و پرمناقشه در سیاست خارجی برجای گذاشته است.»
شرق: مکانیسم ماشه با ترامپ فعال می‌شود؟!
روزنامه شرق در واکنش به طرح احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه از سوی اروپا که همزمان شده با بازگشت ترامپ، در گفتگو با علی بیگدلی، تحلیلگر مسائل بین الملل سعی کرده به این سوال پاسخ دهد که «مکانیسم ماشه با ترامپ فعال می‌شود؟!». بیگدلی می‌گوید: «مسئله جنگ اوکراین و جنگ غزه، ناامنی جدی را برای اروپایی‌ها شکل داده است، باز‌کردن پرونده هسته‌ای ایران هم می‌تواند تبعات خاص خود را داشته باشد، آن‌هم در شرایطی که اروپایی‌ها سعی می‌کنند مدیریت و کنترل روی تنش‌ها داشته باشند. به‌همین‌دلیل سه کشور اروپایی عضو برجام و اتحادیه اروپا از رفتار تنش‌زا به‌ویژه فعال‌کردن مکانیسم ماشه پرهیز می‌کنند. اگر موضوع فعال‌شدن مکانیسم ماشه مطرح شده است، به‌این‌دلیل بوده که ریل سیاست خارجی دولت پزشکیان در مسیر تنش‌زدایی با اروپا قرار بگیرد.»
او درباره رویکرد ترامپ در قبال ایران نیز پیش‌بینی می‌کند: «تصور فعلی از ترامپ در محافل کارشناسی و رسانه‌ای داخلی کشورمان همان عملکرد او در دولت اولش است. من معتقدم ترامپ از آن چهار سال دولت قبلی خود تجربه لازم را کسب کرده و رادیکال عمل نمی‌کند و این به معنای آن نیست که ترامپ منعطف خواهد شد یا رفتار ملایم‌تری با ایران خواهد داشت، اما به نحوی عمل می‌کند که از شتاب‌زدگی دور شده و به همان اندازه، حرکت‌های دیپلماتیک را در دستور کار قرار خواهد داد.»
همشهری: آمدن ترامپ یک فرصت بین‌المللی است
روزنامه همشهری ترامپ را با لباس زندان عکس کرده و تیتر زده «بازگشت قاتل». این روزنامه اصولگرا، اما از این بازگشت به غایت خوشنود است چنانچه محسن مهدیان نتیجه انتخابات اخیر آمریکا را یک فرصت بین‌المللی برای ایران می‌داند. او در سرمقاله امروز نوشته: «اگرچه سگ زرد برادر شغال است و فرقی بین هریس و ترامپ نیست، اما آمدن هریس، ممکن بود این خطای شناختی را برای برخی ایجاد کند که با بی‌اعتنایی به دست چدنی، به دستکش مخملی دل ببندند. تزویر و ظاهرسازی دمکرات‌ها ممکن است برخی را دچار توهم سیاسی و بازگشت به عقب کند. حال آنکه اگر ترامپ قاتل حاج‌قاسم است، بایدن نیز قاتل سیدحسن است و هردو جریان در دشمنی با مردم ایران هیچ تفاوتی ندارند.»
او ادامه داده: «آمدن ترامپ کمک به شعار صادقانه آقای پزشکیان است؛ حتی یک فرصت بین‌المللی است. ترامپ قمارباز چنان قبیح و مشمئز‌کننده است که می‌تواند با نقش‌آفرینی دیپلماتیک ایران، فرصتی برای ائتلاف منطقه‌ای و جهانی علیه ظلم آمریکایی‌ها باشد.»
مهدیان البته خیلی هم از این بابت مطمئن نیست. او نوشته: «تنها یک نگرانی می‌ماند؛ آن‌هم نقش عده‌ای غربزده است که از سر ترس باز هم شعار ارتجاع دهند. شهید مطهری تعبیری دارد به نام استسباع؛ می‌گویند برخی حیوانات وقتی مقابل یک حیوان درنده قرار می‌گیرند، مستسبع می‌شوند یعنی اراده و همه چیز خود را از دست می‌دهند و از ترس بلعیده‌شدن، بدتر به سمت حیوان وحشی حرکت می‌کنند. روشن است که چقدر این بیماری ضدوفاق است. مردم ما از ترامپ خاطرات بسیار تلخی دارند. همه نیز آماده یک انتقام قهری‌اند. از این بغض مقدس باید وفاق ساخت و انرژی آزادشده آن‌را خرج قوی‌تر ساختن ایران عزیزمان کرد.»
هم میهن: آمدن ترامپ شر مطلق نیست
روزنامه اصلاح‌طلب هم‌میهن در سرمقاله امروز تاکید می‌کند که سیاست نباید اسیر کلیشه‌ها شود و نوشته: «انتخاب ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهور جدید آمریکا از پدیده‌هایی است که می‌تواند مشمول کلیشه‌های رایج شود و آمدن او را برای ایران شر مطلق تحلیل کنند.»
این روزنامه اصلاح‌طلب نوشته: «ترامپ ظرفیت‌های مهمی دارد و برخلاف اسلافش از جنگ‌های منطقه‌ای پرهیز می‌کند و این را به‌عنوان وعده انتخاباتی نیز بار‌ها ابراز کرده است و اتفاقاً آنچه که امروز برای جامعه ما خطرناک‌تر از هر پدیده دیگر به‌نظر می‌رسد، درگیر شدن در یک جنگ منطقه‌ای است.»
«هم میهن» با تاکید بر اینکه «سیاست باید منعطف باشد» نوشته: «اگر متصلب باشد، احتمال شکست آن بیشتر می‌شود؛ چون طرف مقابل دست سیاستمدار متصلب را پیشاپیش خوانده است. این امر موجب افزایش هزینه‌های سیاست می‌شود و ریسک آن را بالا می‌برد. فقدان انعطاف‌پذیری موجب کور شدن سرچشمه‌های خلاقیت می‌شود و گزینه‌های پیش‌روی سیاستمدار را کاهش می‌دهد. اگر از دو زاویه فوق به ماجرای آمدن ترامپ نگاه کنیم، به‌طور قطع در کنار تهدیدات حضور او در کاخ‌سفید، فرصت‌هایی هم وجود دارد. فرصت‌هایی که وظیفه بالفعل شدن آن برعهده سیاستمداران منعطف و تحول‌خواه است.»