رویداد۲۴ | امیرحسین جعفری: اروپایی‌ها با افزایش فشار بر ایران خواستار برگزاری مذاکراتی هستند که قبل از پایان جنگ اوکراین، و روی کارآمدن ترامپ و ژانویه ۲۰۲۵، امتیازات لازم و کافی را از ایران اخذ کنند. این درحالی‌ست که اتفاق جدیدی در حوزه‌ی هسته‌ای رخ نداده اما اروپایی‌ها خواستار افزایش بازرسی و فشار بر ایران هستند. ایران نیز در مقابل با دیپلماسی موضوع را پیش برده و در حال تلاش برای جلوگیری از فعال‌سازی مکانیسم ماشه است.
نعمت الله ایزدی، دیپلمات بازنشسته، معتقد است تشدید فشار‌ها بر ایران از سوی اروپا با ارسال نامه به شورای امنیت ناشی از زمان منتهی به پایان برجام در اکتبر ۲۰۲۵ است. او می‌گوید: «برداشت من این است که چون اکتبر سال آینده پایان برجام است و اگر مکانیسم ماشه فعال نشود، همه چیز سر جای اول برمی گردد، اروپایی‌ها دنبال امتیازگیری از ایران هستند. آن‌ها هنوز به اهدافشان در برجام نرسیده‌اند و ایران هنوز غنی‌سازی می‌کند و درصد غنی‌سازی افزایش می‌یابد. آن‌ها تصور می‌کنند ایران برای رسیدن به اکتبر ۲۰۲۵ زمان می‌خرد و اگر فشار نیاورند، با توجه به تحولات خاص منطقه، نگران فراموش شدن بحث برجام هستند. نامه اروپایی‌ها یک اقدام احتیاطی است که موضوع برجام را زنده نگه دارند. اگر تا اکتبر اتفاقی رخ ندهد، ممکن است در شورای امنیت نتوانند قطعنامه‌های قبلی را با حضور روسیه و چین احیا کنند. روسیه نیز در یک چالش جدی با اروپا و سوریه قرار دارد و ممکن است نتوانند با آن‌ها به تفاهم برسند.»
بیشتر بخوانید:
تلاش اروپا برای فعال کردن مکانیسم ماشه چقدر جدی است؟ | ایران از ان.پی.تی خارج می‌شود؟
او همچنین افزود: «مذاکره‌های اخیر تا حدی مؤثر بوده و آژانس اعلام کرد که ایران قبول کرده نظارت‌ها را بالا ببرد. پیروزی ترامپ نیز در وضعیت فعلی مؤثر است. اروپایی‌ها می‌خواهند از کاری که کردند بهره‌ی لازم را ببرند. اروپایی‌ها نگران هستند که آمریکای ترامپ و روسیه پوتین، با هم توافق می‌کنند و سر اروپا بی‌کلاه بماند.»
او معتقد است که پایان جنگ اوکراین، بهانه‌های اروپا مبنی بر کمک نظامی ایران به روسیه را کاهش می‌دهد و آن‌ها می‌خواهند تا قبل از آمدن ترامپ، امتیازگیری کنند. او می‌گوید: «اتهام‌زنی به ایران در جنگ اوکراین، حتی بعد از پایان جنگ هم می‌تواند ادامه داشته باشد. البته مقداری فشار‌های سیاسی به ایران کمتر می‌شود و همین مسأله نیز در فشار‌های اخیر اروپا مؤثر بوده است. اروپایی‌ها می‌خواهند تا قبل از آمدن ترامپ، همه چیز در اختیار او قرار نگیرد. اروپایی‌ها می‌خواهند به صورت یکطرفه از برجام استفاده کنند و زیر چتر ترامپ نیز قرار نگیرند.»
ایزدی درباره مطالبات اروپایی‌ها می‌گوید: «مطالبات اروپایی‌ها مشخص است، آن‌ها دنبال محدودسازی غنی‌سازی هستند و دنبال بازگشت ایران به اعداد برجام می‌گردند. ایران بعد از خروج آمریکا از برجام، درصد و میزان غنی‌سازی را بالا برده است. گروسی نیز در سفرش به ایران کاهش غنی‌سازی را درخواست کرده بود.»
این دیپلمات بازنشسته معتقد است فعال‌سازی مکانیسم ماشه تمامی تحریم‌ها را بازمی‌گرداند و فصل سختی برای ایران فرا می‌رسد. او می‌گوید: «اگر مکانیسم ماشه فعال شود، به معنای بازگشت تمامی تحریم‌هاست. تا الان آمریکایی‌ها تحریم را اعمال می‌کنند و اروپایی‌ها برجام را نگه داشته‌اند. چون مسائل جانبی دیگر مانند دست برتر آمریکا وجود دارد، اجازه رفع کامل تحریم‌ها را نمی‌دهد. البته دولت بایدن اجازه داد تا حدی نفت فروش رود. اگر مکانیسم ماشه فعال شود، دوباره به فصل ۷ منشور سازمان ملل برمی گردیم و تمام قطعنامه‌ها فعال می‌شود. در آن صورت دیگر تحریم‌های بسیاری به ایران تحمیل می‌شود که شرایط را سخت‌تر از قبل می‌کند.»