رویداد ۲۴| امیرحسین جعفری - فیلترینگ واتساپ و گوگل پلی برداشته شد و دولت از این اتفاق به عنوان یک دستاورد و مصداق پیگیری شعارها یاد میکند. در حالیکه فعالان فضای مجازی معتقدند آنچه رخ داد بسیار ناچیزتر از انتظار جامعه بوده است. شهروندان کماکان در تلگرام و اینستاگرام مشغول فعالیت هستند، اما شورای عالی فضای مجازی پس از مدتها بحث و جدل به این نتیجه رسیده که برای یوتیوب، پوستهی حاکمیتپذیر ایجاد کند.
علیرضا بزرگمهری، کارشناس فناوری، معتقد است که رفع فیلترینگ گوگل پلی و واتساپ چندان اثری بر استفاده کاربران از فیلترشکن نمیگذارد و فعالیت مردم کماکان در تلگرام و اینستاگرام با فیلترشکن تداوم خواهد داشت. او میگوید: «من اگر بخواهم یک تیتر برای این مصاحبه انتخاب کنم، رفع فیلتر فیلترشکنها را انتخاب میکنم؛ چون بخش عمدهای از مردم ما، کسب و کارشان روی کانالهای تلگرامی و اینستاگرام است. خیلی از برندهای معتبر، محصولاتشان را در اینستاگرام عرضه میکنند و این فقط مربوط به ایران هم نیست. اینکه گوگل پلی و واتساپ را رفع فیلتر کنیم، معنیاش این است که همچنان مردم باید از فیلترشکن استفاده کنند. سایر بندهای عجیب این مصوبه، در رابطه با این است که یوتیوب را که بزرگترین دانشگاه جهان است، روی بسترهای حاکمیتپذیر مانند بستر تلگرام طلایی عرضه کنند.»
او معتقد است که مذاکره با تلگرام هیچگاه به نتیجه نمیرسد، چون ایران از نظر مالی با جهان ارتباط ندارد، بود و نبود کاربر ایرانی چندان هم برای پلتفرمها مهم نیست. او میگوید: «گفته میشود که میخواهند با تلگرام و بقیه پلتفرمهای بینالمللی گفتگو کنند، اما این یک امر غیرممکن است. ما هیچ ارتباط مالی با جهان نداریم و به علت عدم پذیرش اف. ای. تی. اف کار مالی نمیتوانیم با آنها انجام دهیم. به همین علت بود و نبود ایرانیها روی شبکههای اجتماعی برای تلگرام اهمیت ندارد و در مقایسه با تجارت جهانی هم اقتصاد ما جایگاهی ندارد؛ بنابراین پلتفرمها دلیل اقتصادی و منطقی برای پذیرش مذاکره با ایران را نداشته باشند.»
این کارشناس فناوری معتقد است که شعار پزشکیان در حوزه فیلترینگ با آنچه رخ داد فاصله داشت و رفع فیلترهای فعلی از دید صاحبان کسب و کار مجازی، ناچیز است. او میگوید: «آنچه شعار پزشکیان بود، با آنچه رخ داد فاصله زیادی دارد. شاید پزشکیان خوشحال باشد که دو پلتفرم را رفع فیلتر کرده و برخی از وعدهها را براساس شرایط فراهم کرده، اما از دید فعالان کسب و کار، این حرکت بی نهایت ناچیز است. ما زحمت استفاده از فیلترشکن روی گوشیهای اندروید را کاهش دادیم. این محدودیتها اصلاً معنا ندارد. ما یک بازه زمانی داشتیم که یا در آن شرایط هستیم یا نیستیم. حاکمیت معتقد است که ما از آن دوره عبور کردیم و امنیت و حاکمیت متوازن به جامعه برگشته است، اگر آن حاکمیت برگشته که باید به قبل از فیلترینگ برگردیم، اگر برنگشته که حاکمیت این همه سال وقت داشته جامعه را به توازن برساند، در نتیجه با یک سیاست ورزی دارای اشکال مواجه هستیم.»
بزرگمهری معتقد است که باید در ساختار شورای عالی فضای مجازی بازنگری شود. او میگوید: «خیلی از دلسوزان کشور و صنعت در حوزههای امنیتی و فناوری و حتی اعضا پیشین شورای عالی فضای مجازی گفتند، این نوع از تصمیمگیری که ما میتوانیم یک پلتفرم را از مردم بگیریم، یک نتیجهی واضح دارد، دوستان یا درک مناسبی از تکنولوژی و فضای مجازی ندارند، پس عملاً حضورشان در شورای عالی فضای مجازی اشتباه است، یا اینکه دوستان علاقهمند هستند مردم به استارلینک و وی. پی. ان فروشی رو بیاورند. وزیر ارتباطات فرمودند ۵۰ درصد از ترافیک مصرفی ما به خاطر وی. پی. ان است که این مقدار خیلی زیاد است. اگر این ۵۰ درصد به کیفیت شبکه برگردد چه اتفاقی برای رضایت شهروندان میافتد؟ من ترکیب شورای عالی فضای مجازی را نیازمند بازنگری میدانم. اگر این احکام بازنگری شود و افرادی با درک درستتر نسبت به فناوری به آن شورا وارد شوند، شاید بتوان امیدوار بود؛ در غیر این صورت از این شورا، چیز بیشتری کسب نمیشود.»