رویداد۲۴| دعوای آب بین ایران و افغانستان به خصوص درباره هیرمند یک دعوای قدیمی و تقریبا ۱۵۰ ساله است. این چالش در سال‌های اخیر و بعد از اینکه طالبان در همسایگی ما قدرت گرفت و جمهوری اسلامی ایران هم علی رغم هشدار‌های کارشناسان و تحلیلگران داخلی؛ تعامل با این گروه را در دستور کار قرار داد، حل نشد.
«جنبش اصیل منطقه» خواندن طالبان و تحویل دادن کنسولگری یا دعوت مقامات طالبان به مراسم‌های رسمی در ایران تنها نتیجه‌ای که داشت، بی احترامی آنها به سرود ملی ایران بود و شاهدیم که در حل مناقشات حول محور آب هیچ تحول مثبتی رخ نمی‌دهد و حتی وضعیت بدتر از قبل هم شده است.
شاهدش همین که هیئت حاکمه افغانستان جایی حوالی هرات بر روی یکی از سرشاخه‌های هریرود سدی به نام پاشدان ساخته و آن را آبگیری کرده است.
گفتنی است، همزمان با آبگیری سد پاشدان در افغانستان، جریان رودخانه هریرود به عنوان اصلی‌ترین منبع آب شرب استان خراسان رضوی مختل خواهد شد.
این روز پس از گذر از افغانستان به مرز ایران می‌رسد و منبع اصلی تامین آب شرب بیش از ۲ میلیون ایرانی ساکن استان خراسان رضوی است.
لازم به ذکر است که یک دهه پس از آبگیری سد سلما، این دومین مانعی است که افغانستان بر روی هریرود بنا کرده و جریان آب به سمت ایران و ترکمنستان را مختل می‌کند.
به گزارش فارس، یک شرکت آذربایجانی با ۱۸ ساعت کار روزانه ساخت سد پاشدان را با سرعت به مرحله آبگیری در روز‌های گذشته رساند. طالبان می‌گوید که پس از آبگیری سد پاشدان، ۱۳ هزار هکتار زمین کشاورزی سیراب می‌شود، اما تجربه سدسازی نشان داده که چند صد هزار هکتار اراضی در پایین دست واقع در افغانستان به دلیل نرسیدن آب از بین خواهد رفت.
وزارت انرژی و آب افغانستان اعلام کرده که دورخیز برای سدسازی روی هریرود به سلما و پاشدان ختم نمی‌شود و ساخت دو سد تیرپل و گفگان نیز در دستور کار قرار دارد. یک کارشناس دیپلماسی دیگر محمد امینی می‌گوید که سد یک ابزار است که موضع افغانستان را بالا می‌برد و دیپلماسی نه پس از آبگیری بلکه پیش از آن باید به فکر حق ملت ایران باشد.
اما یک کارشناس دیپلماسی آب رسول میرآیینی معتقد است که حقابه ایران از رودخانه‌های مشترک تنها با یک برنامه قوی دیپلماسی قابل وصول است، درست است که سد پاشدان آبگیری شده، اما با یک دیپلماسی قوی حق مردم ایران باید وصول شود.