رویداد۲۴ | امیرحسین جعفری: سال‌ها در تریبون‌های رسمی تبلیغ شد که گازکشی سراسری به دورافتاده‌ترین نقاط کشور یک خدمت و افتخار است، اما حالا کشور در تامین گاز حتی برای صنایع و ادارات پایتخت هم دچار چالش‌های اساسی شده است. منتقدان بر این باور هستند که توزیع نادرست خدمات و عدم توجه به برق در مقابل گاز، کشور را با چالش‌های فعلی مواجه کرده است. از سویی نگاه مرکزگرایی و سنتی که شناخت کافی از نقاط مختلف کشور و آینده آنها نداشته نیز در وضعیت فعلی موثر بوده است.
مصطفی هاشمی طبا، فعال سیاسی، معتقد است که سیاست‌های توزیعی اول انقلاب با توجه به نگاه مرکزگرایی منجر به چالش‌های جدی در سال‌های اخیر شده است. او می‌گوید: «همیشه می‌گویند همه‌ی تخم مرغ‌ها را در یک سبد نگذارید. مسئولان کشور فکر می‌کنند کاری که از نظرشان خوب است را باید به شدت دنبال کنند. در نشریات شرکت ملی گاز آمده «ما باید مطابق اقلیم هر منطقه خدمات توزیع کنیم در حالیکه در عمل تمام نقاط کشور به یک چشم دیده شده است. مثلا خانه سازی در گیلان با بوشهر متفاوت است، اما درباره تویع انرژی در این دو استان وضعیت اقلیم را در نظر نگرفته‌اند. تصمیمات مرکزگرا نتیجه‌اش همین می‌شود» به گفته مصطفی هاشمی طبا ما سال‌ها تلاش کردیم تا انرژی اتمی داشته باشیم، اما از چهل سال قبل به فکر استفاده از انرژی‌های نو و تجدیدپذیر نبودیم. تفکرات سنتی بدون آینده‌نگری موجب همین پیامد‌های شده است»
او معتقداست که طرح‌های گازکشی سراسری و توجه به افزایش تولید بنزین به جای توجه به ماشین برقی، تنها در ایران رخ داده و اشتباهات دولت‌های در این حوزه جای تعجب دارد. او می‌گوید: «در حقیقت یک نوع سیاست‌های لحظه‌ای دنبال شده است. کشوری مثل ما که گاز را به همه جا کشیده، اصلا وجود ندارد. وقتی در یک امری از یک عنصر استفاده می‌کنیم، چنین مشکلاتی شکل می‌گیرد. نیروگاه‌های ما کهنه شده و مصرفشان دو برابر است. با راندمان ۲۵ درصد در حال کار هستند و عدم نوسازی تجهیزات بهره وری را کمتر کرده است. با اینکه شخصا تذکر دادم و به مسئول آن گفتم، اما باز هم در برنامه هفتم نوشته‌اند که ۵سال دیگر سالی ۳میلیون لیتر بنزین تولید می‌کنیم درحالیکه دنیا به سمت خودرو برقی رفته است. سه برابر کردن حجم یک مسیر اشتباه، جای تعجب دارد. در حوزه محیط زیست و پسماند و فاضلاب هم نمونه‌هایی از همین دست داریم.»
او همچین افزود: «اندیشه‌های خوب را گوش نمی‌کنند، همین چند روز پیش آقای درویش می‌گفت که در گیلان سالی ۲متر باران داریم، اما در رودسر جیره بندی آب راه شاهد هستیم. علت این است که آلودگی‌ها آنقدر زیاد است که به آب‌های سطحی نفوذ کرده، طرح‌های عبور از بحران‌های آب نیز روی زمین مانده است. چندین هزار طرح بدون اولویت توسط سازمان برنامه پیگیری می‌شود، اما طرح‌های مهم به حاشیه رفته‌اند.»
این فعال سیاسی معتقد است توزیع خدمات نباید با نگاه جمع آوری رای و رضایتمندی کاذب شکل بگیرد بلکه باید به مسائل فنی آن و جایگاه واقعی شهروندان توجه شود. او می‌گوید: «توزیع خدمات امر بدی نیست، اما نگاه برای این طرح‌ها پپولیستی است، چون می‌خواهند مردم را به هر شکل راضی نگه دارند و آدم‌ها را به شکل یک برگ رای می‌بینند و انسان نمی‌بینند.
هیچکدام از مکتب‌های اقتصادی و عقلی این اقدامات را نمی‌پذیرند. مثلا موضوع آبخیزداری در کشور ما بسیار ضروری است و کافیست که کمک کنند در استان‌ها اجرا شود، اما کسی کلا به این حرف‌ها گوش نمی‌دهد.»
هاشمی طبا معتقداست که دهه شصت نگاه دولت به توزیع خدمات منطقی‌تر بود و آینده نگری جدی‌تری وجود داشت. او می‌گوید: «دهه شصت نظم و آینده نگری که درون دولت بود در دولت‌های بعدی نبود. آن موقع تصمیم گیری‌ها نسبتا مناسب بود. همان موقع برای مبارزه با زباله ۵ پروژه داشتیم و قراردادی بستیم که ۶۰واحد در سراسر کشور درست شود، اما بعدا تمام آنها لغو شد. به مرور دیدگاه‌های دیگری اجرا شد. آن زمان خیلی از تصمیمات منطقی‌تر بود. آن موقع با ۵میلیارد دلار جنگ را اداره می‌کردیم، توسعه صنعتی هم را دنبال می‌کردیم.»