رویداد ۲۴ | گروه اجتماعی: احتمالا هیچ گاه با وارد شدن به یک مکان بسته، مانند یک مجتمع تجاری، توقع استشمام بوی شدید سیگار را ندارید! و احتمالا انتظار ندارید که فروشندگان بدون هیچ گونه شرمی، دودهای حلقه شده سیگارشان را در صورت شما فوت کنند! چرا که این روزها دیگر همه میدانند که دود سیگار نه تنها برای افراد مبتلا به بیماریهای قلبی و ریوی، بلکه برای افراد سالم هم مضر است! سالهاست که "شعار هوای پاک، حق همه مردم است" زمزمه میشود و افراد غیرسیگاری حق دارند در فضایی عاری از بوی دود سیگار به امور روزمره خود بپردازند.
مطابق آیین نامه ممنوعیت استعمال و عرضه سیگار و سایر مواد دخانی در اماکن عمومی، با استناد به اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی، به منظور حفظ حقوق افراد جامعه و تأمین سلامت آنها در برابر زیانها و بیماریهای ناشی از استعمال دخانیات، استعمال هر نوع سیگار و سایر مواد دخانی در اماکن عمومی مسقف به هر نحو ممنوع است و قاعدتا نهادهای ناظر از جمله شهرداری باید به موضوع ورود پیدا کرده و جلوی آن را بگیرند!
در همین رابطه، در پی گزارشات متعدد از یکی از مراکز تجاری در شمال شهر تهران بازدید کردیم. اینجا مرکز تجاری ولنجک است، مرکز خریدی که کسبه و انتظامات آن بدون توجه به فرهنگ و اصول شهرنشینی و قانون ممنوعیت استعمال دخانیات در فضاهای مسقف، برای تولید بوی سیگار در همه فضاهای سربسته و سرباز، پارکینگ، راهرو، طبقات، کافیشاپ واقع در وسط مرکز خرید، همچنین همه دربهای ورودی، بدون کوچکترین توجهی به حقوق مشتریان و ارباب رجوعان، درست زیر علایم متعدد "سیگار نکشید"، با یکدیگر همکاری میکنند. زمانی که از انتظامات در این رابطه میپرسیم، بدون کوچکترین شرمی و بر خلاف قوانین جاری کشور در این خصوص میگویند در کلیه فضاهای سربسته و سرباز این مرکز خرید، سیگار کشیدن آزاد است!
اینجا یک قانون نانوشته وجود دارد که بر خلاف روال منطقی و فرهنگ شهرنشینی در یک جامعه متمدن و در مغایرت با قانون، انتظامات این مرکز، از آلوده شدن فضای بسته با دود سیگار پشتیبانی میکند. اینجا تنها مرکز خرید در این منطقه است که مغازهداران و یا برخی مهمانهای کافه وسط پاساژ، یا با راه رفتن در راهروها و یا توقف جلوی ورودی مغازهها و راه پلهها سیگار کشیده و دود آن را در فضای بسته پاساژ پخش میکنند!
اتفاقی عجیب که برای بسیاری از خریداران این مرکز خرید ناخوشایند است و با وجود در میان گذاشتن موضوع با مسئولان مرکز، با برخورد انتظامات با افراد معترض مواجه میشود! در شرایطی که در برخی کشورها مانند ایتالیا، سیگار کشیدن در خیابانها نیز ممنوع شده و در برخی دیگر حتی در فضای باز نیز محلهای مشخصی برای ممانعت از ایجاد مزاحمت برای سایرین به افراد سیگاری اختصاص داده شده است، در ایران افراد سیگاری میتوانند هوای فضاهای بسته و باز را بدون توجه به حقوق سایرین و قانون، آلوده کرده و حتی از حمایت انتظامات مجموعه نیز برخوردار شوند!
جایی که انتظار میرود "قانون" وارد عمل شده و متخلفین را متوجه حدود خود در بستر یک جامعه متمدن گرداند. ضرورت دارد که شهرداری تهران، به ویژه شهرداری منطقه یک به موضوع ورود کند و هرچیزی که سبب سلب آسایش مردم در یک مکان عمومی میشود را از بین ببرد! پاساژ و مراکز خرید، مکان اختصاصی هیچ فرد و یا گروهی نیستند که آرامش و سلامت مابقی مردم به ویژه گروههای پرخطر مثل کودکان و یا سالمندان در معرض آن قرار بگیرند.