رویداد۲۴- رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، مشارکت و همکاری مردم در بحث کاهش آلودگی هوا را امری کلیدی دانست و گفت: امیدواریم این همکاری‌ها گسترش پیدا کند.
معصومه ابتکار در گفت‌وگویی تلویزیونی که به مناسبت روز ملی هوای پاک برگزار شد، اظهار کرد: در جاهایی توانستیم روی موضوع آلودگی هوا تأثیرگذار باشیم و تعداد روزهای هوای ناسالم را کاهش دهیم. برای مثال، در شهر تهران طبق آمار تا ۲۶ دی‌ماه سال ۱۳۹۵، ۲۳۱ روز هوای سالم و پاک داشتیم؛ در حالی که در ابتدای کار دولت یازدهم، ۱۷۶ روز هوای سالم و پاک داشتیم. بنابراین بیش از حدود ۵۰ روز کیفیت هوا بهتر شده است.
وی ادامه داد: بین شهرهای دیگر، اصفهان بهترین الگو بود که تعداد روزهای پاک آن نسبت به سال ۱۳۹۲ بیشتر شده است و در شیراز نیز کیفیت هوا رو به رشد است. در شهرهای دیگر نیز وضعیت هوا به طور نسبی بهتر شده است. به طور کلی، کاهش روزهای هوای ناسالم امری زمان‌بر است و به سرعت اتفاق نخواهد افتاد ولی دولت طی سه سال گذشته اقداماتی در این راستا انجام داده و ساز و کار مدیریتی جدی و برنامه‌های علمی را در روزهای اول کاری خود تعریف کرد.
ابتکار اضافه کرد: به طور منظم از دستگاه‌ها گزارش‌گیری کردیم و علاوه بر سنجش و پایش وضعیت آلودگی هوا در شهرها، کیفیت بنزین را به طور منظم در جایگاه‌ها نمونه‌گیری می‌کنیم و همین‌طور خودروها را به طور منظم پایش می‌کنیم. علاوه بر این، تمام خطوط تولید خودرو کشور به طور مستمر بازرسی و کنترل می‌شوند و اگر خودرویی با استانداردهای مصوب دولت همخوانی نداشته باشد، شماره‌گذاری آن متوقف می‌شود.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست اظهار کرد: بعضی دستگاه‌ها کارهای بیشتری انجام داده‌اند اما در بعضی جاها، پیچیدگی کار و کمبود اعتبارات مانع انجام درست کار و رسیدن به دست‌آوردها شده است. دستگاه‌هایی که در این زمینه به درستی کار کرده‌اند، وزارت نفت و وزارت صنعت هستند که گام‌های خوبی را برای ارتقای کیفیت سوخت برداشته‌اند اما تا رسیدن به حد مطلوب نهایی راه‌های زیادی داریم و باید تلاش بیشتری انجام دهیم. بنزین یورو۴ استانداردهایی دارد که این استانداردها باید به طور دقیق رعایت شود و پالایشگاه‌ها باید در راستای کیفی‌سازی سوخت گام‌های موثری بردارند که در این زمینه اتفاقات خوبی افتاده است.
ابتکار با اشاره به این که مهم‌ترین مسأله این است که توانستیم استانداردها و حدود مجاز معاینه فنی خودروها را در این دوره ارتقا دهیم، گفت: مسأله کاتالیست‌ها یعنی خودروهایی که کاتالیست نداشته باشند یا کاتالیست آن‌ها از رده خارج شده باشد که توسط معاینه فنی مشخص می‌شود. خوشبختانه یکی از کارهای خوبی که در دولت یازدهم انجام شد، سامانه معاینه فنی یکپارچه با تلاش وزارت کشور و راهور ناجا بود.
وی ادامه داد: مراکز معاینه فنی به دوربین مجهزند و پلاک هر خودرویی با دوربین کنترل می‌شود و اطلاعات مربوط به انجام آزمون معاینه فنی روی پلاک وارد می‌شود که اگر خودرو بتواند حدود مجاز را کسب کند، تایید می گیرد و در غیر این صورت تایید نخواهد داشت. این اتفاق مهمی است و ما می‌توانیم از این طریق محدوده‌های ورود خودروها به خصوص خودروهایی که معاینه فنی ندارند را مشخص و در مرحله بعد معاینه فنی برتر را سطح‌بندی کنیم.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست اضافه کرد: علاوه بر سامانه یکپارچه معاینه فنی، ارتقای حدود مجاز خودروها را در شش ماه گذشته داشته‌ایم که این هم اتفاق مهمی است؛ یعنی خودروهایی که میزان آلایندگی آن‌ها بیشتر باشد، نمی‌توانند از معاینه فنی عبور کنند و اتفاق مهم دیگر نیز قانون هوای پاک و لایحه هوای پاک است که این لایحه به مجلس رفته و با پیگیری‌های دکتر لاریجانی آماده است و امیدواریم هرچه زودتر تصویب شود.
وی با بیان این که روند تخصیص بودجه برای تعویض کاتالیست خودروها باید با دقت و سرعت بیشتری انجام شود، اظهار کرد: جذب آلاینده‌های خروجی از اگزوز خودروها توسط کاتالیست‌ها انجام می‌شود؛ خصوصا تاکسی‌ها که پیمایش زیادی دارند و ممکن است کاتالیست آن‌ها به سرعت از رده خارج و آلایندگی آن‌ها بیشتر شود. بنابراین مسأله کاتالیست‌ها در تاکسی‌ها بسیار مهم است.
ابتکار گفت: قرار بود سال ۱۳۸۶، خودروسازی کشور به استاندارد یورو۴ ارتقا پیدا کند که متأسفانه این اتفاق تا سال ۱۳۹۳ نیفتاد و این جزو تکالیف و برنامه‌های مصوب دولت بود که در نیمه‌های ۱۳۹۳ آن را اجرایی کردیم و کل خودروهای تولیدی کشور استاندارد یورو ۴ را اجرا کردند و ما نیز به طور مستمر خطوط بازرسی را انجام می‌دهیم. همچنین در مورد این که فناوری جدید مانند خودروهای برقی و موتورهای هیبریدی و برقی را ترویج دهیم، دولت در ابتدای کار خود اقداماتی را انجام داد که یکی میزان آلایندگی موتورسیکلت‌ها و تست‌هایی بود که به طور مستمر انجام می‌دهیم.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: از یکم مهرماه ۱۳۹۵ موتورسیکلت‌های کاربراتوری شماره‌گذاری نمی‌شود. همچنین ۱۴۴ مجوز جدید برای موتورسیکلت‌های انژکتوری و تعدادی هم برای موتورسیکلت‌های برقی دریافت شده است که تایید کردیم. همچنین با توجه به این که پایه خودروهای برقی و موتورسیکلت‌های برقی باتری لیتیومی است، وزارت دفاع از سال ۱۳۹۳ این فعالیت را شروع کرده است و در حال حاضر باتری لیتیومی را در داخل کشور تولید می‌کنیم.
وی با اشاره به این که دولت با حذف تعرفه قصد داشت تا واردکنندگان را تشویق به وارد کردن خودروهای برقی و هیبریدی کند، گفت: علاوه بر آن، حمایت ویژه‌ای از سوی وزارت صنایع شده است که در دستور کار دولت قرار گرفته و ما می‌خواهیم بررسی کنیم که چطور می‌شود از تولیدکنندگان خودروهای برقی و هیبریدی حمایت ویژه‌ای داشته باشیم.
ابتکار در خصوص خودروهای سنگین و دیزلی گفت: دنیا روز به روز متوجه شد که استفاده از سوخت گازوئیلی با وجود ارتقای استانداردهای این سوخت می‌تواند تولید ذرات کمتر از ۲.۵ میکرون را افزایش دهد و در نهایت آلودگی هوا را به شدت تشدید کند. در حقیقت کشورهای اروپایی در دوره‌ای به سمت توسعه خودروهای دیزلی با استانداردهای بالا رفتند ولی بعد پشیمان شدند و امروزه به سمت خودروهای برقی و هیبریدی و حتی گازسوز حرکت می‌کنند. این مسأله در مورد خودروهای سنگین خصوصا اتوبوس‌ها برای ما اهمیت دارد زیرا در ناوگان اتوبوسرانی در کلانشهرها تعداد زیادی اتوبوس دیزلی داریم و فیلتر دیزل می‌تواند تا حدی میزان آلایندگی را کاهش دهد که شهرداری‌ها باید این فیلترها را برای اتوبوس‌های دیزلی به کار ببندند که از آلایندگی آن‌ها کم شود. البته تعدادی هم به عنوان نمونه انجام شده است ولی هنوز به طور گسترده اتفاق نیافته است.
وی با بیان این که تأمین اتوبوس‌های نو و مسئولیت‌های دولت و شهرداری‌ها به بحث تامین اعتبارات برمی‌گردد، اظهار کرد: برای مسأله آلودگی هوا در کلانشهرها خوشبختانه سازو کاری با کمک دکتر شریعتمداری و با همکاری سیستم‌های بانکی پیش بینی شده است و امیدواریم تا پایان سال این مسأله محقق شود.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست همچنین به استفاده از فیلتر دوده در این خودروها اشاره کرد و گفت: در شهر تهران شبانه ۱۰۰ هزار خودرو سنگین تردد می‌کنند که عمده کار آن‌ها جابه‌جایی نخاله و زباله است. بر اساس قانون اقداماتی را که می‌توان در این زمینه انجام داد، ارتقای استانداردها و کمک به نوسازی این ناوگان که همکاری بین شهرداری و وزارت راه را می‌طلبد و ساماندهی این خودروها که تکلیف قانونی شهرداری است و شهرداری باید خودروهای سنگین را ساماندهی کند.
وی اضافه کرد: دارندگان کامیون‌ها این توان را ندارند که به تنهایی خودرو خود را نو کنند ولی با تسهیلات بانکی و حمایت‌ها و ساز و کارهای پیش‌بینی شده و مصوبه اخیر، امیدواریم بتوانیم آن را اجرایی کنیم. همچنین بانک‌ها در ارتباط با تاکسی‌های فرسوده همکاری‌های خوبی داشته‌اند و نزدیک به ۴۰ هزار تاکسی فرسوده از رده خارج شده که بیش از ۱۵ هزار تاکسی مربوط به شهر تهران است و می‌خواهیم این روال را برای اتوبوس‌ها پیش بریم.
ابتکار گفت: یکی از مصوباتی که دولت حدود شش ماه پیش داشت و اخیرا در حال اجرایی شدن است، ارتقای حدود مجاز معاینه فنی است. این مصوبه در حال اجرا شدن با اولویت کلانشهرها است.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در پایان اظهار کرد: ما سازوکارهای مدیریتی به کار گرفته‌ایم تا دستگاه‌های دیگر در این موضوع با سرعت یکسان نسبت به هدف‌گذاری حرکت کنند و همه این امور را رصد می کنیم و در جاهایی که مشکلی وجود داشته، پیگیری‌های لازم انجام شده است و خوشبختانه با حمایت ویژه رئیس‌جمهور تحرکات خوبی با وجود موانع اتفاق افتاده است.
در ادامه عباس کاظمی، معاون وزیر نفت در امور پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در پاسخ به سوالی مبنی بر این که سوخت یورو۴ و یورو۵ در بعضی کلانشهرها هنوز به طور کامل استفاده نمی‌شود، گفت: در شهرهای شیراز و اهواز به طور کامل سوخت یورو۴ توضیح می شود. همچنین در آبادان و خرمشهر نیز توزیع این سوخت انجام شده است. قطعا با راه‌اندازی کامل پالایشگاه بندرعباس می‌توانیم به طور کامل در بندرعباس و شیراز و اهواز در تمام طول سال بنزین یورو۴ توزیع کنیم.
وی ادامه داد: تضمین ما تأمین سوخت یورو۴ است و برنامه‌ای برای تأمین سوخت یورو۵ نداریم و اگر تمام فازهای پالایشگاه ستاره خلیج فارس راه‌اندازی شود، تقریبا بیشتر شهرها بنزین یورو۴ را خواهند داشت که امیدواریم تا بهار سال آینده یک فاز آن راه‌اندازی شود.
کاظمی در خصوص تبدیل کامل سوخت نیروگاه‌ها به گاز اظهار کرد: خوشبختانه نیروگاه ایران‌شهر به گاز طبیعی وصل شده است و امیدواریم نیروگاه چهابهار هم تا اردیبشهت‌ماه به طور کامل وصل شود. همچنین امیدواریم تا اسفندماه کل نیروگاه‌های کشور به جز چابهار به گاز وصل شود.
در ادامه چمران، رئیس شورای عالی استان‌ها نیز درباره کاتالیست‌ها اظهار کرد: برای کاتالیست تاکسی‌ها بودجه‌ای پیش‌بینی شده بود که این بودجه نه فقط برای کاتالیست‌ها بلکه برای تعویض خودروهای فرسوده چند سال قبل پیش‌بینی شد که دارندگان این تاکسی‌های فرسوده بتوانند از آن استفاد کنند و خودرو و کاتالیست خود را تعویض کنند. سازمان تاکسیرانی این امکان را در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد که این امر فقط مختص تاکسی‌ها است.
چمران در خصوص مجهز شدن اتوبوس‌های دیزلی به فیلتر، گفت: شهرداری‌هایی که توان داشته‌اند از فیلترها استفاده کرده‌اند اما مشکلی که برای شهر تهران و شهرهای دیگر وجود دارد این است که کامیون‌ها در شب وارد شهر می‌شوند و میزان آلایندگی ایجاد شده توسط آن‌ها در شب بیشتر از روز است که دلیل آن هم بی‌کیفیتی گازوئیل‌های آن‌ها است.
وی ادامه داد: اتوبوس‌ها متاسفانه در حدی هستند که همگی به سمت فرسودگی پیش می‌روند بنابراین قبل از این که بخواهیم به فکر کاتالیست‌ها باشیم باید فکری به حال اتوبوس‌ها بکنیم که سالم باشند و تا ۱۰ سال دیگر کار کنند.
وی با بیان این که باید ۱۱ هزار اتوبوس داشته باشیم اما این تعداد کمتر از ۷۰۰۰ است، اعلام کرد: به علت بالا بودن قیمت اتوبوس‌های برقی شهردای توان خرید آن‌ها را ندارد بنابراین باید هم در مسأله اتوبوس و هم مترو اصولی بپردازیم و اگر بتوانیم در بحث حمل و نقل ریلی یک قطار راه بیاندازیم، حدود ۱۴۰۰ اتوموبیل شخصی از سیکل رفت و آمد شهری را خارج کرده‌ایم و این امر می‌تواند تاثیر مهمی در کاستن از آلودگی هوا داشته باشد.
به گزارش ایسنا، در ادامه امیرحسین قناتی، مدیرکل صنایع خودرو و نیرو محرکه اظهار کرد: بحث تولید و تأمین خودروهای برقی، یک بحث و این که برای مصرف کننده امکان استفاده فراهم شود، بحث دیگری است. تعرفه واردات این خودروها و موتورسیکلت‌ها صفر است. همچنین قیمت و ارزش خودروهای برقی نسبت به خودروهای سوخت فسیلی کمی بالاتر است و برای مصرف کننده در همه جای دنیا استفاده از خودروهای برقی با کمک دولت امکان‌پذیر شده است.
وی ادامه داد: کاری که می‌توان انجام داد، صفر کردن تعرفه‌هاست تا این خودروها با هزینه کمتر به دست مصرف‌کننده برسد. در حقیقت بسته حمایتی که به دولت پیشنهاد کرده‌ایم هم دست مصرف کننده و هم تولیدکننده در آن دیده شده است؛ یعنی هزینه و یارانه‌هایی به بخش تولید خواهیم داد تا بتوانند خودروهای ارزان تولید کنند. همچنین در کنار آن تسهیلاتی برای خریداران در نظر گرفته‌ایم تا با هزینه کمتر خودرو خود را دریافت کنند.
قناتی افزود: سه نوع نمونه خودرو برقی را در یکی از شرکت‌های خودروسازی آماده کرده‌ایم که به مرحله نمونه رسیده است ولی در خصوص موتورسیکلت‌های برقی حدود ۱۸ شرکت آمادگی تأمین این موتورها را دارند ولی همچنان بازار تقاضا برای آن وجود ندارد زیرا توان خرید در جامعه پایین است.
در ادامه سرهنگ عین‌الله جهانی، معاونت اجتماعی و فرهنگ ترافیک پلیس راهنمایی و رانندگی در رابطه با برخورد پلیس با معاینه فنی خودروها، ظهار کرد: در رابطه با بحث معاینه فنی از زمان اجرا شدن طرح، وضعیت بهبود یافته اما واقعیت این است که پلیس خودروهای فاقد معاینه فنی را ۵۰ هزار تومان جریمه می‌کند.
وی ادامه داد: در طول ۹ ماه گذشته حدود ۴ میلیون و ۴۱۷ هزار فقره اعمال قانون درباره مسائل فنی خودرو داشته‌ایم که در مقایسه با سال گذشته حدود ۲۵ درصد افزایش داشته است که از این تعداد ۲ میلیون ۱۴۰ هزار و ۲۶۵ فقره در رابطه با معاینه فنی بوده است.
جهانی افزود: حدود یک میلیون و ۳۷۵ هزار دستگاه خودرو در کشور وجود دارد که باید از رده خارج شوند. همچنین در تهران ۳۰ درصد تاکسی‌ها و ۴۸ درصد اتوبوس‌ها فرسوده هستند که البته در این زمینه اقدامات خوبی انجام شده است.