رویداد۲۴-آیت‌الله هاشمی الگویی برای سیاستمداران است/ انتقاد من به عملکرد دولت قبل واقعی و کارشناسی بود نه سیاسی/ تهمت‌ها هیچ خللی در اراده‌ام برای کار و تلاش به وجود نمی‌آورند/ رسانه‌های خاصی به دروغ علیه پدر، مادر، همسر و فرزندانم خبرسازی میکنند/ فضای انتخابات سال آینده نباید امنیتی شود.
ین روزها حمله به معصومه ابتکار، یکی از دستور کارهای مخالفان دولت حسن روحانی است، هجمه‌هایی که تنها به فعالیت‌های رئیس سازمان حفاظت محیط زیست محدود نشده و حتی خانواده وی نیز از گزند توهین‌های مخالفانش مصون نمانده‌اند.
حال این پرسش مطرح است که مگر مشکلات زیست محیطی در این سه سال عمر دولت تدبیر و امید پدیدار شده و در گذشته چنین اشکالاتی وجود نداشته است؟ چرا رسانه‌های مخالف دولت در سال‌های قبل و در دولت‌های نهم و دهم نسبت به این مشکلات ساکت بودند و هیچ اعتراضی به آلودگی هوا نداشتند و الان دلواپس محیط زیست شده‌اند؟ اگرچه بخشی از این هجمه‌ها را می‌توان در مقاومت و ایستادگی ابتکار در قبال عدم ساخت‌وساز بسیاری از سدها، جاده‌ها و بزرگراه‌ها در طبیعت عنوان کرد، مقاومتی که باعث شده مخالفانش به توهین و تهمت علیه او و خانواده‌اش روی آورند.
تأثیر رحلت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در انتخابات سال آینده و هجمه‌های اخیر مخالفان دولت علیه معصومه ابتکار و خانواده او باعث شد تا از رئیس سازمان حفاظت محیط زیست برای پاسخ به سؤالات وقت گفت‌وگو بگیرم.
متن گفت‌وگوی خبرنگار آنا با معصومه ابتکار، معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در پی می‌آید:
* به عنوان نخستین سوال بفرمائید آیا رحلت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی باعث تضعیف جریان اعتدال و اصلاحات در انتخابات پیش‌رو میشود؟
- حمایت ایشان از اعتدال باعث همگرایی بیشتر جریانهای سیاسی با یکدیگر شد و اندیشههای نفرت‌پراکن و تنش‌زا در جامعه کمرنگ شدند. آیت‌الله هاشمی حامی آقای روحانی و جریان اعتدال بود و همواره بر این موضوع تأکید فراوان داشتند. بنابراین ما هم از جریان اعتدال و آقای روحانی حمایت می‌کنیم. من معتقدم که کمبود و فقدان آیت‌الله هاشمی را به خصوص در آینده احساس خواهیم کرد اگرچه وفات ایشان نیز مسئله انسجام و وحدت جامعه ایران را به وجود آورد و همه در روز تشییع ایشان کنار یکدیگر قرار گرفتند.
امیدوارم که همدلی، همگرایی و مناسبات سازنده سیاسی در دستور کار جریانها و جناحهای مختلف قرار گیرد تا مراحل انتخابات را با نظم، قانون، شور و نشاط مردم برای حضور در انتخابات‌های سال آینده شاهد باشیم. در عین حال باید انضباط، قانون‌مداری و فضای آزاد در انتخابات ریاست جمهوری و شوراها برقرار شود تا خدایی نکرده فضای انتخابات امنیتی نشود. باید فضای آزادی برای تضارب آرا و بیان دیدگاهها فراهم باشد تا انتخابات خوب و سالمی را در کشور مشاهده کنیم.
* رابطه آیت‌الله هاشمی رفسنجانی (ره) با مردم و حاکمیت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
- ایشان را شخصیتی سیاسی، روحانی و الگویی برای جامعه ایران و جهان میدانم و فکر می‌کنم مشی و رفتار ایشان از دوران قبل و بعد از انقلاب برای همه یک سرمشق به حساب می‌آید و این مسئله می‌تواند الگویی برای سیاستمداران و مردم باشد. آیت‌الله هاشمی در پیوند و تحکیم مناسبات حاکمیت با مردم نقش بسیار مهمی داشتند. مناسبات ایشان با دولت، رهبر معظم انقلاب و حاکمیت قوی بود ضمن اینکه رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با مردم ارتباط خوبی داشت و هیچ‌گاه پیوند خودشان را با مردم قطع نکردند.
آیت‌الله هاشمی خصلت پیونددهندگی و وحدت آفرینی حاکمیت با ملت داشت، به این دلیل که طیفها و سلایق مختلف را دور یکدیگر جمع میکرد و همه زیر یک چتر و سایه قرار میگرفتند. یکی از تأکیدات امام راحل، پشتیبانی از ولایت فقیه بود و آیت‌الله هاشمی به دلیل ارتباط خاصشان با رهبر انقلاب همواره پشتیبان ولی فقیه بودند. مناسبات خاص ایشان با رهبر انقلاب زوایای نامکشوف و غیرقابل درکی را برای دیگر سیاستمداران باز میکرد. مناسبات ایشان با رهبر انقلاب کمک کرد تا مجموعه نظام بتواند حوادث بسیار پرتلاطمی مانند سال 88 را به ثبات برساند.
* انتقادات بسیاری به عملکردتان در سازمان حفاظت محیط زیست مطرح می شود که اکثر آن‌ها هم نقدهای سیاسی است. برخی از شما انتظار دارند که معضلات زیست محیطی را یک‌شبه برطرف کنید، اما آیا می‌توان به طور مثال مسائلی نظیر آلودگی هوا و ریزگردها را به طور کامل آن هم در کوتاه مدت حل کرد؟
- اختلاط مباحث سیاسی با علمی، تخصصی و زیست‌محیطی کار اشتباهی است. انتقاد من به عملکرد دولت قبل سیاسی نبود. بلکه نقدی واقعی، کارشناسی و تخصصی نسبت به بیتفاوتی و توجه نکردن آن دولت به مسائلی مانند آلودگی هوا، گرد وغبار و یا به طور کلی محیط زیست بوده است.
تفاوت دولت تدبیر و امید با دولت قبل؛ تغییر و اصلاح رویکردها، قوانین، برنامهها، سیاستها و... است. خوشبختانه دولت آقای روحانی گامهای مؤثری در کاهش و مقابله با آلودگی هوای ناشی از صنعت و سوخت برداشته و به همین علت آلودگی هوای کلانشهرها با اجرای سیاستهای دولت در طول این سه سال بهبود یافته است. رفع آلودگی نمیتوانیم داشته باشیم بلکه میتوانیم آلودگی هوا را با ارائه راهکارها و اصلاح برنامهها کاهش دهیم. کما اینکه بعد از 30 سال از اجرای برنامهها شهرهای اروپایی هنوز نتوانستهاند به طور کامل مشکل آلودگی هوا را برطرف کنند، چرا که همیشه تهدیدهای این‌چنینی وجود دارد. بنابراین برنامههای کاهش آلودگی هوا باید به طور مستمر اجرا شود تا به استانداردهای جهانی نزدیک شویم و تعداد روزهای ناسالم کاهش پیدا کند. برای اجرای کامل برنامهها و سیاستهای مقابله با آلودگی هوا به مشارکت جدی همه بخش‌ها و دستگاهها نیاز داریم و باید گام به گام حرکت کنیم.
در رابطه با مسئله گردوغبار باید بگویم که مباحث اقلیمی، بیابان‌زایی، از بین رفتن مراتع، تغییر کاربری‌های گسترده، بهرهبرداری بیش از حد از منابع آب، سدسازیها و منشأ خارجی در قضیه گردوغبار دخیل هستند. متأسفانه مشکلات مناطق آسیا، غرب آسیا و شمال آفریقا و کاهش بارندگی در این مشکل زیست‌محیطی نقش دارند. بنابراین حل مسئله گردوغبار زمانبر است و شاید با یک یا دو سال حتی یک دوره مشکل گردوغبار برطرف نشود و به یک برنامهریزی منسجم 10 یا 15 ساله نیاز باشد به این دلیل که حل کلی معضل گردوغبار به این سادگیها نیست.
دولت یازدهم برای مقابله با ریزگردها اقدامات مهمی را انجام داده است. برای اولین بار مسئله گردوغبار را در سطح بینالمللی در دستور کار سازمان ملل قرار داد و با پیگیریهای ایران، قطعنامههای مهمی صادر شد. جامعه جهانی متوجه شده است که برای حل مسأله گردوغبار باید همه کشورها با یکدیگر همکاری داشته باشند.
جبهه‌های گردوغبار به طول 100 کیلومتر و به ارتفاع هشت کیلومتر از کشور عراق به سمت ایران می‌آید، یعنی چنین جبهه خاکی از سمت عراق به طرف ایران می‌آید و صدها هزار تن و در یک ارزیابی گفته بودند 10 میلیون تن خاک به سمت ایران فرود می‌آید. مگر میشود این مسئله را به راحتی و سادگی حل کرد؟ برخی سوال میکنند و می‌پرسند چرا شما با دولت عراق همکاری نمیکنید؟ در حالی‌که ما در اسفندماه سال 92 به عراق رفتیم و در کربلا هم درخت کاشتیم. کمربند سبز اطراف کربلا یکی از کانون‌های گردوغبار است. بعضی از اینکه میگویم بخشی از اراضی عراق در اختیار داعش است و ما نمیتوانیم اقدامی را انجام دهیم تعجب میکنند یا مسئله را به تمسخر می‌گیرند؛ در حالی‌که مناسبات ما با عراق با آمدن داعش برهم خورد.
* مدت‌هاست که هجمه‌ها و توهین‌های بسیاری علیه شما و خانواده‌تان صورت می‌گیرد؛ دلیل اینها چیست؟
- زمانی که در شورای شهر تهران هم نماینده بودم هجمه‌ها و تهمت‌ها وجود داشتند. البته کماکان حملات گسترده‌ای علیه دولت یازدهم شکل گرفته است که در مورد من هم اقتضا می‌کند؛ همجمه‌هایی که خارج از چارچوب‌های اخلاقی و قانونی صورت می‌گیرند. در مورد من نیز شاید به دلایل تنگ نظری‌ها، مسئولیت حاکمیتی، جدیت و قاطعیت سازمان در مواجهه با تخلفات باشد و البته به‌خاطر وجود برخی گرایش‌های خاص سیاسی، خود را مقابل دولت می‌بینند و سعی دارند همه چیز را منفی و سیاه نشان دهند. شاید پررنگ بودن این حجم از هجمه‌ها و تهمت‌ها به دلیل سوابق سیاسی یا حضورم در دولت اصلاحات باشد.
اگرچه این هجمه‌ها، هیچ خللی در اراده‌ام برای کار و تلاش به وجود نیاورده است و همیشه از خدا خواسته‌ام که چنین حاشیه‌هایی مرا دلسرد نکند. شاید به دلیل همین بی‌توجهی به تهمت‌ها، مدت‌هاست که فشار را بر خانواده‌ام وارد کرده‌اند. ابتدا به همسرم تهمت‌هایی نسبت دادند و هیچ‌وقت هم نتوانستند آن‌ها را اثبات کنند. بعد از همسرم به مادرم با سابقه حدود چهل سال کار برای ایتام تهمت وارد کردند. اخیرا حتی از پدر مرحومم نگذشتند و در مورد دکتر تقی ابتکار دروغ‌هایی را در خبرگزاری‌های خاص مطرح ساختند که به هیچ وجه در سابقه ایشان نبوده است. بعد از آن در مورد پسرم که برای ادامه تحصیل به آمریکا رفت، جوسازی کردند و در یکی دو روز گذشته نیز در مورد فرزند دیگرم نقل قول‌هایی از فردی که قصد اخاذی از وی را داشته است منتشر کردند. در حالی‌که این موضوع در محاکم در حال رسیدگی است.
حتی دیروز فردی که متاسفانه عنوان نمایندگی مجلس محترم را دارد به خود اجازه داده مطالبی را به زبان بیاورد که نشان دهنده عدم پایبندی وی به شرع، اخلاق و شئونات لازم است.
در قرآن کریم آیه‌ای داریم که می‌فرماید: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِنْ جاءَکُمْ فاسِقٌ بِنَبَإ فَتَبَیَّنُوا أَنْ تُصِیبُوا قَوْماً بِجَهالَة فَتُصْبِحُوا عَلى ما فَعَلْتُمْ نادِمِینَ.» یعنی اگر شخص فاسقى خبرى براى شما می‌آورد درباره آن تحقیق کنید تا مبادا به گروهى از روى نادانى آسیب برسانید و از کرده خود پشیمان شوید. امیدوارم آنانی که تحت تاثیر این‌گونه خبرسازی‌ها قرار می‌گیرند، این آیه را به یاد داشته باشند.
* در پایان لطفا نظرتان را درباره اشخاصی که نام میبرم در یک کلمه بیان کنید.
- آیت‌الله هاشمی رفسنجانی (ره): پیوند دهنده جامعه ایران و مردم با حاکمیت. ایشان سیاستمداری موفق و الهام بخش بود.
- حسن روحانی: یک رئیس جمهور بسیار محبوب، موفق و اعتدالگرا
- سید محمد خاتمی: کماکان در دل مردم جای رفیع و بلندی دارد و یک ذخیره برای کشور است.
- سید حسن خمینی: میراث و یادگار امام (ره)
- سردار قاسم سلیمانی: چهره بسیار محبوب سپاه و طیفهای گوناگون سیاسی
- محمدجواد ظریف: قهرمان برجام
- علی اکبرناطق‌نوری: شخصیتی اعتدالگرا، برجسته و مورد علاقه مردم
- علی لاریجانی: سیاستمداری اعتدالگرا که نگاه بلند و پیشرویی برای ایران دارد.
-محمدرضا عارف: امید فراکسیون امید و جریان اصلاحات.
- محمدباقر قالیباف: شهردار پرتلاش شهر تهران
-محمود احمدی‌نژاد: مربوط به گذشته است.