«دونالد ترامپ» که پیش از این بعضی شهروندان آمریکا تنها مشخصه مثبت‌اش را کراوات‌های خوش‌رنگ دانسته بودند در نخستین گام ایرانیان را هدف قرار داد اما معترضان تصمیم‌ا‌ش فعالان حقوق‌بشری تمام دنیا بوده‌اند و همین موضوع دانشجویان ایرانی ویزا به‌دست و منتظر برای تحصیل در ایالات متحده را کمی خوشبین می‌کند؛ فارغ‌التحصیلانی که ماه‌ها برای پذیرفته‌شدن در دانشگاه‌های آمریکا و دریافت ویزا، تلاش کرده‌اند و درکنار مطالعه زبان مبالغ زیادی را هم دانشگاه‌ها و موسسات فعال در این زمینه پرداخت کرده‌اند. این متقاضیان پس از دستور ۲۸ ژانویه رئیس‌جمهوری آمریکا چه خواهند کرد و زندگی آنها چه تغییری خواهد کرد؟
«مهرداد»، فارغ‌التحصیل مهندسی مکانیک است و برای تحصیل در مقطع دکتری این رشته از دانشگاه «رودآیلند» پذیرش گرفته که قانون جدید ایالات متحده ممکن است امکان تحصیل او در آمریکا را از بین ببرد.
او که از دو‌سال پیش تصمیم به ادامه تحصیل در آمریکا گرفته و از نوامبر سال گذشته به‌طور جدی‌تر پیگیر شده درباره برنامه خود می‌گوید: «هنوز جزییات این قانون مشخص نیست و کاری جز انتظار از دست ما برنمی‌آید. در این مدت حتما سراغی از سفارت می‌گیرم و امیدوارم حدقل این قانون تمدید نشود.» در طرح تعلیق ۹۰ روزه رئیس‌جمهوری آمریکا، از ایران نامی برده نشده اما به نظر می‌آید عبارت «کشورهایی که موضوع نگرانی هستند» باعث محدودیت برای ورود ایرانیان به آمریکا خواهد شد؛ موضوعی که نگرانی افراد دارای ویزا و منتظر سفر را بیشتر کرده است. «سهیل» که بیش از یک‌سال از وقت خود را به پیگیری اخذ ویزا اختصاص داده و نزدیک به ۲۰میلیون به یکی از موسسات فعال در این زمینه پرداخت کرده هم درباره شرایط کنونی خود می‌گوید: «واقعا نمي‌دونم چی بگم. من این همه زحمت کشیدم زبان خواندم و کلی پول برای این ویزا دادم حالا معلوم نیست چی بشه و باید منتظر بمونم. این موسسه هم گناهی نداره و نمي‌دانست چی میشه الان هم پیگیر کار ما هستند.»
در این بین کسانی هم در مرحله ارسال مدارک برای دانشگاه‌ها هستند و نمی‌دانند اگر پذیرش خود را بگیرند امکان دریافت ویزا برای آنها وجود دارد یا نه؟ «مطهره» که در چنین وضعیتی قرار دارد، می‌گوید: «برای بررسی مدارس، دانشگاه‌ها پولی را دریافت می‌کنند که شرایط دانشجو را بررسی کنند و من این کار را انجام دادم و منتظر جواب دانشگاه‌ها هستم. فعلا که گفتند این قانون موقت است و روی سیستم بررسی دانشگاه‌ها هم تاثیری نگذاشته است باید منتظر بمانیم که در آینده چه تاثیری خواهد گذاشت.»
علاوه بر این موسسات فراوانی در زمینه اخذ ویزای تحصیلی از دانشگاه‌های آمریکا در تهران و شهرهای بزرگ مشغول به فعالیت هستند و این قانون نحوه و آینده فعالیت آنها را هم تحت‌تاثیر قرار داده است. مدیر یکی از این موسسات از افزایش تماس دانشجوها سخن می‌گوید: «هنوز مشخص نیست این قانون چه تاثیری روی کار ما بگذارد و باید فیدبکی ببینیم و بعد دربارش حرف زد، باید منتظر ماند. دانشجوها هم دایم درحال سوال و جواب هستند و در این چند روز سوال و جواب زیاد شده ولی ما هم اطلاعات بیشتری نداریم.»
بقیه موسسات فعال در این زمینه هم شرایط مشابهی دارند و حتی برخی از آنها درحال بررسی حقوقی برای دریافت پول واریز شده به دانشگاه‌ها هستند: «تماس‌های ما بیشتر شده و مردم می‌گویند چه‌کار باید بکنیم و خود ما هم نمی‌دانیم و می‌گوییم باید منتظر بمانید. بعضی دانشجوها برای ترم سپتامبر هزینه‌ها را انجام داده و مبالغی را به دانشگاه‌ها پرداخت کرده‌اند. الان پول دست دانشگاه است و مشکل این افراد در سفارت است، باید منتظر بمانیم، این قانون ابتدا برای پناهنده‌ها بود ولی الان برای همه شده و اگر کسی ویزای آمریکا و ساکن آمریکا باشد نمی‌تواند به ایران برگردد. اگر هم تمدید شود که باید فکری برای دریافت هزینه‌های پرداخت‌شده به دانشگاه‌ها بکنیم؛ البته فکر نمی‌کنم درنهایت دانشگاه‌های آمریکا پول دانشجویان را پرداخت نکنند.» قانون جدید درباره ورود ایرانیان و شهروندان برخی کشورهای مسلمان به آمریکا، اگرچه امکان ورود به این کشور را سخت یا ناممکن کرده اما روی مهاجران ساکن در این کشور هم تاثیرات منفی فراوانی خواهد گذاشت به گونه‌ای که امکان مسافرت آنها به خارج از آمریکا یا سفر خانواده آنها به ایالات متحده وجود ندارد یا بسیار دشوار خواهد بود. «نسرین» که هم‌اکنون ساکن آمریکاست درباره وضع مهاجران ایرانی ساکن در این کشور می‌گوید: «اینجا همه خيلي ناراحت‌اند چون عملا ديگه هيچ‌کس ويزاي مولتي‌پل‌اينتر (چند بار ورود) را نمي‌توانند استفاده كنند علاوه بر این آنهایی هم كه ويزایشان سينگل هست (بچه‌هاي دكتري رشته‌هاي مهندسي اغلب) دلخوشي‌شان اين بوده كه سالي يک‌بار خانواده خود را می‌دیدند و الان امکان سفر خانواده‌ها وجود ندارد. كلا جو نااميدي خيلي بدی ایجاد شده است.»