رویداد۲۴- ممکن است دونالد ترامپ تحت فشارهای جدیدی قرار گیرد که از عناصر محرمانه توافق هستهای ایران پرده بردارد، بهخصوص در شرایطی که جمهوری اسلامی به جنگ لفظی خود با دولت وی ادامه میدهد.
به گزارش
رویداد۲۴ به نقل از فاکس نیوز، تنها چند روز پس از توافق هستهای که در ماه جولای 2015 اعلام شد، خبرهایی از موافقتنامههای جانبی محرمانهای که میان ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی افشا شد. برخی از این موافقتنامهها متعاقباً منتشر شدند اما با توجه به تشدید تنشها میان ایران و ترامپ که منتقد توافق هستهای است، کاخ سفید حال میتواند جزئیات بیشتری از آن را منتشر کند.
ترامپ هفته گذشته طی توییتی اعلام کرد: «ایران به دلیل شلیک موشک بالستیک بهطور رسمی زیر ذرهبین قرار گرفته است. باید برای توافق افتضاحی که آمریکا با آنها کرد ممنون میبودند. ایران نفسهای آخرش را میکشید و در آستانه فروپاشی بود، تا اینکه آمریکا به میان آمد و در قالب توافق هستهای به این کشور زندگی دوباره بخشید: ۱۵۰ میلیارد دلار.»
صحبت در مورد «توافقنامههای جانبی» محرمانه که شامل آزمایشهای قبلی ایران و الگوی بازرسی میشد، تقریباً بلافاصله پس از دستیابی به توافق آغاز شد. سوزان رایس، مشاور امنیت ملی اوباما تصدیق کرد که اسناد میان ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی علنی نیستند اما گفت که دولت اوباما از محتوای آنها آگاه است و قصد دارد جزئیات آن را در یک گزارش محرمانه در اختیار کنگره قرار دهد.
بااینحال، از آن زمان توافقنامههای جانبی دیگری نیز آشکار شده و بسیاری از جمهوری خواهان در کنگره –از جمله مایک پومپئو، رئیس فعلی سازمان سیا- همچنان خواستار افشای متن کامل این توافق با ایران بودند، بهخصوص پس از آزمایش موشکی این کشور.
راجر سایمون، ستون نویس پی جی مدیا طی مقالهای که از سوی بسیاری از بلاگ های محافظهکار بازنشر شد، خواستار افشای کامل توافق هستهای شد.
یکی از مسائل ذکر شده در این توافقنامههای جانبی که محل منازعه قرار گرفته این است که ایران میگوید آنها میتوانند موشکهای بالستیک با برد دو هزار کیلومتر تولید کنند و آزمایش آنها مشروع است چراکه برای حمل کلاهک هستهای طراحی نشدهاند.
حسن فیروزآبادی، رئیس وقت ستاد کل نیروهای مسلح ایران در سال 2015 به رسانههای داخلی گفت: «ما دو محدودیت را پذیرفتهایم: اولی در توافق برنامه جامعه اقدام مشترک (برجام) مطرح شده مبنی بر اینکه هیچ هدف هستهای را دنبال نمیکنیم و دومیبرد دو هزار کیلومتری موشکهایمان است که پیشازاین تمامی عناصر آن بهطور کامل در ایران توضیح داده شده است.»
مقامات آمریکا و دیگر کشورهای غربی مدعی شدند که تهران دو سال پیش با گسترش هشت ساله ممنوعیت بر کارهای بالستیک طی مذاکرات هسته یا ادامه ندهد. این توافق در یک قطعنامه شورای امنیتی بهطور همزمان انجام شد اما بهطور مستقل از توافق هستهای.
در کنار این آزمایش موشکی، تعدادی توافقنامه جانبی دیگر نیز وجود داشته که از زمان انجام توافق هستهای ایران آشکار شده است.
خبرنگار والاستریت ژورنال پاییز گذشته گفت که واشنگتن 1.7 میلیارد دلار خونبها برای گروگانهای آمریکا در ایران پرداخت کرده و با لغو تحریمهای سازمان ملل علیه دو بانک اصلی تهران موافقت کرده است. دولت اوباما همچنین با لغو تحریمهای هواپیمایی ایران موافقت کرد.
یک توافق جانبی دیگر با آژانس بینالمللی انرژی اتمی محدودیتهای کلیدی برنامه هستهای را در طول یک دهه از بین میبرد و این در حالی است که در ابتدا روی 15 سال توافق شده بود و به ایران اجازه داده شد که بجای بازرسان آژانس، خودش از پایگاه نظامی پارچین نمونهبرداری کند.
ترامپ در مبارزات انتخاباتی سال گذشته میلادی خود مدعی شده بود که علیه ایران سخت میگیرد و به طول آشکار از توافق هستهای انتقاد کرده بود. در شرایطی که دولت وی هفته گذشته در واکنش به آزمایش موشکی، تحریمهایی را علیه بیش از 12 شخص و شرکت ایرانی اعمال کرد، این تحریمهای جدید دنباله همان تنبیههای محدود دولت اوباما برای فعالیت موشکی ایران و آزمایش مستقیم قدرت با تهران است.
بااینحال قانونگذاران محافظهکاری مانند باب کروکر، رئیس روابط خارجی سنا معتقد است که رویکرد ترامپ در مورد روابط ایران-آمریکا خوب بوده و زمانی که حرف از مذاکره دوباره در مورد مفاد توافق با ایران میشود، ایالاتمتحده در شرایط خوبی قرار دارد.
برخی کارشناسان معتقدند دولت جدید آمریکا در شرایط مناسبی است تا خواستار انتشار تمامی اسناد از سوی ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی شود.