رابطه شهید مطهری با دکتر شریعتی چگونه بود؟

رویداد 24- به مناسبت سالروز استاد شهید مرتضی مطهری، مراسمی در خانه موزه شهید مطهری در خیابان دولت با حضور خانواده استاد مطهری، مدیران فرهنگی و علاقمندان به استاد مطهری برگزار و از سردیس شهید رونمایی شد.

علی مطهری در مراسم رونمایی از سردیس شهدی آیت الله مطهری در خانه موزه مطهری گفت: پدر رابطه خوبی با مرحوم شریعتی داشت و هرچند پدر نقدهایی به تفکرات شریعتی داشت اما در کل روابط خوبی با ایشان داشتند.

در ابتدای جلسه عماد افروغ با اینکه اولین مواجهه‌اش با شهید مطهری هنگامی بوده که در انگلستان در زندان بوده است، گفت: در آن زمان از هم سلولی خود جملات نابی شنیدم که بعد متوجه می‌شود این جملات از متفکری به نام مطهری است.

وی  ضمن برشمردن چندین ویژگی برای نوشته‌های مطهری گفت: عمق فلسفی اولین ویژگی مطهری بود و این نگرش فلسفی از شهید مطهری یک متفکر برج عاج نشین نساخت، بلکه درد‌های اجتماعی را می‌شناخت و همانند یک روشنفکر به سراغ آن دردها می‌رفت.

افزوغ افزود: دومین ویژگی شهید مطهری  جامعیت محتوایی و جوهری اسلام باور است، زیرا «پیش ذهنیت» شهید مطهری به گونه‌ای بود که می‌توانست این جامعیت اسلام را درک کند.

این استاد دانشگاه تصریح کرد:  شهید مطهری به مقولات و پرسش‌های اساسی یک پوشش فراگیر می‌داد و از تمام زوایا آن را بررسی می‌کرد و کتاب‌های شهید مطهری برعکس دیگر کتبی که من مطالعه می‌کردم سراسر نکته بود.

این استاد دانشگاه ادامه داد: حقیقت‌گرایی و عدم مصلحت‌اندیشی دیگر ویژگی شهید مطهری بود که در آن اسلام دین حقیقت و نه مصلحت است.

افروغ بسیاری از اتفاقات ناگواری که برای ما رخ داده و در حال رخ دادن است و به تعبیر وی ما را از جوهره انقلاب و اسلام دور می‌کند ناشی از همین مصلحت اندیشی‌های کاذب دانست و ادامه داد: ویژگی دیگر شهید مطهری  عقل گرایی ومبارزه با اخباری‌گری و اشعری‌گری است. همچنین آزادی گرایی، نقد منصفانه و عالمانه (نقدی که من قال و ما قال را با هم خلط نمی‌کرد)، شجاعت و حریت، فطرت گرایی، پرچمداری عوام زدگی و توحیدگرایی برهانی واستدلالی از دیگر صفاتی است که می توان برای شهید مطهری بر شمرد.

وی با بیان اینکه شهید مطهری بحث آزادی از چه در اندیشه لیبرالیسم را می‌پذیرید، افزود: شهید مطهری اما نقدی به این مبحث نمی‌کند و دو چیز دیگر را به آن اضافه می‌کند. یکی از آنها آزادی معنوی است و دیگری رعایت و جهت آزادی است. آزادی معنوی به این معنا که خود فرد از درون باید آزاد است و کسانی که آزادی معنوی دارند زیر بار هر رابطه و استعبادی نمی‌روند.

این استاد دانشگاه با اشاره به ادعاهایی که در مجموعه تاریخ شفاهی چاپ شده، گفت: این کتاب ادعاهایی مطرح می‌کند که متوجه شهید مطهری هم می‌شود و از خانواده شهید مطهری می خواهم جواب ادعاهایی که نصر در این کتاب بیان شده و صحت ندارد را بدهند.

 علی مطهری در ابتدای سخنان خود با اشاره به  تاریخچه‌ای از خانه موزه مطهری گفت: شهید مطهری از سال ١٣٤٦ تا ١٣٥٥ در این منزل سکونت داشته است. منزل ما تا پیش از سال 1346 در شهرری و در کوچه «دردار» که از کوچه‌های معروف و قدیمی شهرری است، قرار داشت، اما بعد از تاسیس حسینیه ارشاد، دوستان و همکاران پدر اصرار کردند که مسافت شما از حسینیه بسیار دور است و بهتر است که در نزدیکی حسینیه منزلی تهیه کنید.

نماینده مردم تهران  در ادامه بیان کرد: پدر که هفت فرزند و در واقع هشت سر عائله داشت درصدد تهیه خانه‌ای برآمد که هم نزدیک حسینیه باشد و هم ظرفیت کافی برای خانواده ما داشته باشد، از این رو اینجا را خریداری کردند و تا سال ١٣٥٥ در این منزل و بعد از آن به چهارراه قنات رفتیم و تا سال ١٣٥٨ و شهادت پدر در آنجا سکونت داشتیم.

وی با اشاره به خاطرات بسیاری که از این منزل وجود دارد، گفت: جلسات بسیاری در اینجا برگزار شده است و شخصیت‌های بسیاری در این خانه رفت و آمد داشته‌اند. یکی از این شخصیت‌ها که بسیار در خانه ما رفت وآمد داشت، شهید محمد منتظری که بسیار به استاد مطهری علاقه‌مند بودند و هر بار که از خارج می‌آمد یا از زندان آزاد می‌شد به خانه ما می‌آمد. همان‌طور که خود آیت‌الله منتظری هم هرگاه که از زندان آزاد می‌شدند به منزل ما می‌آمدند.

مطهری در ادامه بیان کرد: شهید محمد منتظری این ویژگی را داشت که هرگاه از زندان آزاد می‌شد و مشخص هم بود که شکنجه و سختی فراوانی دیده است، روحیه خود را حفظ می‌کرد و دایما با ما شوخی می‌کرد.

وی در ادامه با ذکر خاطره‌ای که شبی ماموران ساواک به دنبال شهید محمد منتظری به در خانه ما آمدند، پرداهت و گفت: خود پدر در را باز کردند و به ماموران گفتند که اگر حرف من را قبول دارید به شما می‌گویم که وی در منزل ما نیست، ولی ساواکی‌ها که ١٥ نفر مسلح بودند ، گفتند که ما وظیفه داریم تا خانه را تفتیش کنیم. به سرعت وارد خانه شدند و همه‌جا را تفتیش کردند.

فرزند شهید مطهری با بیان اینکه طالقانی، بهشتی، بازرگان و مرحوم شریعتی هم در خانه ما رفت و آمد داشتند،  پدر رابطه خوبی با مرحوم شریعتی داشت و هرچند پدر نقدهایی به تفکرات شریعتی داشت اما در کل روابط خوبی با ایشان داشتند.

وی ادامه داد :حتی بار آخری که بازداشت شدند، بعد از آزادی به منزل ما آمدند و پدر نیز پیشنهاد طرحی را دادند که در آن کتاب ٢٣ سال علی دشتی توسط خودشان، شریعتی و استاد شهیدی نقد شود و هرکدام بخش‌هایی از این کتاب را جواب دهند.

علی مطهری در ادامه افزود: من نیز از سال ٧٤ تا ٨٦ در این منزل ساکن بودم، اما بعد که منزل قدیمی شد و برای زندگی مناسب نبود، متوجه شدم که دو راه پیش رو داریم، یکی اینکه که خانه را به قول معروف بکوبیم و ساختمانی بسازیم  یا اینکه آن را تبدیل به خانه موزه کنیم و در نهایت تصمیم دوم گرفته شد. اکنون که این جلسات را می‌بینم و فضایی که این خانه پیدا کرده بسیار خوشحال می‌شوم که این تصمیم را گرفتم.

لازم به ذکر است که این خانه در دو طبقه بنا شده است که در طبقه اول دست‌نوشته‌ها و وسایل شخصی شهید مطهری و در طبقه دوم کتاب‌های آن شهید به نمایش درآمده است.

پس از سخنان فرزند استاد شهید مطهری، حجت اسلام عبدالله حسینی، شعری در وصف استاد مطهری خواند. در انتهای این مراسم نیز از سردیس شهید استاد مطهری ساخته حاجی مرادی و مجسمه این شهید اثر کنگرانی در حال نماز و عبادت در اتاق استاد به رسم یادبود با حضور مهمانان و فرزندان شهید مطهری رونمایی شد.

لازم به ذکر است در حاشیه این مراسم با حضور سید محمود دعایی نمایشگاه "مشاهیر” که توسط هنرجویان دانشگاه سوره آماده شده بود گشایش یافت.