سید رضا صالحی امیری صبح روز سه‌شنبه ۲۶ بهمن همان طور که در جشنواره فیلم فجر وعده داده بود، برای پاسخ به پرسش‌های اهالی رسانه پس از شرکت در مراسم اختتامیه ایثار و رسانه که در تالار وحدت برگزار شد، برای نشست خبری در سالن شورای فرهنگ عمومی وزارتخانه حضور یافت.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ابتدای این نشست بیان کرد: «وزارت ارشاد وظیفه خود می‌داند که امنیت بیان، فکری و قلم اصحاب رسانه را تضمین کند. تمام فرهنگ و هنر باید امنیت داشته باشند.»
سیدرضا صالحی امیری گفت: «کمتر از ۱۰۰ روز از حضور من در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌گذرد و طبق وظیفه باید گزارشی را نسبت به سیاست‌ها و عملکردهای این وزارتخانه به ملت ارائه کنم. جهت‌گیری و مسیر اصلی ما مبتنی بر گفتمان فرهنگی دولت است که در تداوم گفتمان مقام معظم رهبری و مبتنی بر اعتدال فرهنگی انجام می‌شود.»
او با بیان اینکه اعتدال فرهنگی چهار شاخص اصلی دارد، بیان کرد: «عقلانیت فرهنگی، انسجام فرهنگی، تنوع و دیانت فرهنگی چهار شاخص اعتدال است و اساس کار ما در این دولت در حوزه فرهنگ مبتنی بر گفتمان خواهد بود.»
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اعلام سیاست‌های تعیین شده در این وزارتخانه اظهار کرد: «سیاست‌هایی که ما در این وزارتخانه اعلام و نسبت به آن وفادار هستیم عبارتند از حفظ ثبات و آرامش در حوزه فرهنگ. ما بر این باور هستیم که در فضای مناقشه احتمال کار فرهنگی نیست. در همین جا از اصحاب رسانه تقاضا می‌کنم تا ما را در مسیر این سیاست کمک کنند تا بتوانیم مجموعه‌ای از مأموریت‌های فرهنگی که به صورت گسترده به آن تعلق داریم را انجام دهیم.»
صالحی امیری ادامه داد: «گفت‌وگوی فرهنگی سیاست بعدی ماست. برای اینکه بتوانیم در کشور به یک اعتدال فرهنگی دست پیدا کنیم، لازمه آن گفت‌وگوی فرهنگی است و این تنها راه ما برای رسیدن به انسجام فرهنگی است. ما گفت‌وگو می‌کنیم تا باور داشته باشیم در جامعه‌ای که متکثر است زندگی می‌کنیم، تا باور داشته باشیم گرایش‌های فرهنگی در دایره انقلاب اسلامی از حقوق برابر برخوردار هستند. ما گفت‌وگو می‌کنیم تا اشکالات یکدیگر را بشناسیم و عصبانیت جامعه را کاهش دهیم. در نهایت هدف گفت‌وگو ایجاد فضای عقلانی و اعتدال برای تداوم کار است.»
او اضافه کرد: «دستگاه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به گفتمان مقام معظم رهبری وفادار است. دولت و رئیس جمهور حاکم بر گفت‌وگو عمل می‌کنند. عدالت فرهنگی سیاست بعدی این وزارتخانه است، فرصت‌های فرهنگی در تهران و محرومیت استان‌ها ناعادلانه است. کشور، تهران نیست و بیش از ۸۰ درصد جمعیت مردم در استان‌ها هستند. از جمله سیاست‌های قطعی ما این است که جشنواره‌ها، یارانه‌ها، توجه به موسیقی محلی و نواحی و توجه به ظرفیت‌های هنری، گسترش حوزه کتاب را در نقاط مختلف کشور انجام دهیم.»
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی امنیت فرهنگی را سیاست بعدی این وزارتخانه دانست و گفت: «وزارت ارشاد وظیفه خود می‌داند که امنیت بیان، فکر و قلم اصحاب فرهنگ و هنر را تضمین کند.»
صالحی امیری پرهیز از تصدی‌گری را دیگر سیاست این وزارتخانه و اصل دیگر دولت دانست و افزود: «واگذاری امور فرهنگی به صورت جدی به صنوف را در دست داریم و من به این اصل شتاب بیشتری داده‌ام. به تدریج به سمتی خواهیم رفت که در طول برنامه ششم توسعه تمام امور تصدی هنر را به اصحاب آن واگذار کنیم. دوران شکوفایی صنفی و مدنی در حوزه فرهنگ و هنر است.»
او توجه جدی به فرهنگ عمومی را سیاست بعدی این وزارتخانه خواند و ادامه داد: «ما در حوزه فرهنگ عمومی دچار آسیب‌های جدی هستیم و برای حل آسیب‌های اجتماعی قبل از هر چیز باید به حوزه فرهنگ عمومی توجه کنیم. به همین دلیل تغییراتی را در ساختار شورای فرهنگ عمومی ایجاد کرده‌ایم و شش اولویت اصلی آن را در سال ۹۶ تعیین کرده‌ایم. سرمایه اجتماعی، اخلاق، خانواده و گفتمان‌سازی در حوزه اقتصاد مقاومتی از جمله مسائل اصلی است که در حوزه فرهنگ عمومی داریم.»
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اضافه کرد: «در دوره جدید، شورای فرهنگ عمومی کشور فعال‌تر از گذشته و تا سطح شهرستان‌ها تلاش خواهد کرد. تدوین نظام‌های صنفی برای دو حوزه رسانه و هنر به این مفهوم که در حال نهایی کردن سازمان رسانه‌ای در دولت برای ارسال لایحه به مجلس هستیم که با تصویب سازمان نظام رسانه‌ای، حوزه اختیاری صنوف و رسانه به شدت تقویت خواهد شد. با این عمل معاونت مطبوعاتی رسانه ما عمدتا هدف حمایت، سیاست‌گذاری و نظارت را بر عهده خواه داشت.»
صالحی امیری بیان کرد: «ان‌شاالله لایحه سازمان نظام هنر را در دستور کار دولت قرار خواهیم داد. خانه سینما، تئاتر و موسیقی اعضای اولیه سازمان برای تدوین پیش‌نویس را آغاز کرده‌اند.»
او سیاست بعدی این وزارتخانه را توجه جدی به مطالبات اصحاب فرهنگ و هنر بیان کرد و گفت: «هنرمندان در حوزه سلامت و بیمه درمانی با مشکلاتی روبرو هستند، در حوزه نشر نیز بحث مالیات وجود دارد، همچنین بحث تکریم پیشکسوتان را در دستور کار قرار داده‌ایم. توجه به سلامت، امنیت شغلی و معیشت اصحاب فرهنگ و هنر از اولویت‌های ماست.»
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی آخرین سیاست این وزارتخانه را توجه جدی به حوزه فرهنگ دینی اعلام کرد و گفت: «ما در نظامی زندگی می‌کنیم که مبانی آن مبتنی بر اندیشه حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبری است. گسترش امور قرآنی و مساجد و توسعه فرهنگ دینی در سراسر کشور از دیگر برنامه‌های ماست و در این زمینه اقداماتی نیز انجام داده‌ایم. توجه به پژوهش و اندیشه‌ورزی با تقویت پژوهشگاه فرهنگ و هنر و رسانه و همچنین استفاده از ظرفیت فکری نخبگان را در دستور کار قرار داده‌ایم.»
وزیر فرهنگ وارشاد اسلامی در این نشست که معاون مطبوعاتی او نیز حضور داشت، پس از بیان سخنان خود پاسخگوی سوالات خبرنگاران شد.
استاد شجریان مورد تکریم ماست
صالحی امیری در پاسخ به اینکه اگر محمدرضا شجریان برای برگزاری کنسرت اعلام آمادگی کند، موضع وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی چیست بیان کرد: «همه ما برای ایشان آرزوی سلامتی داریم و امیدواریم در این ایام فاطمیه و دعای خیر مومنان ایشان شفای عاجل پیدا کند. آنچه برای ملت مهم است، سلامت ایشان است و ما دعا گو هستیم.»
او البته در بخش‌های پایانی نشست که بار دیگر از سوی خبرنگاری برای اظهار نظر صریح مورد پرسش قرار گرفت گفت: «مجوز آلبوم ایشان صادر شده و با همین انتشار آلبوم پیام خود را به اصحاب فرهنگ و هنر منتقل کرده‌ایم که استاد شجریان یکی از شخصیت‌های بزرگ فرهنگ و هنر کشور هستند و مورد تکریم ما است.»
اقدام وزارت ارشاد برای جلوگیری از ولنگاری فرهنگی
او در پاسخ به سوالی درباره‌ی اقدامات عملی وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی برای تحقق دغدغه‌های رهبری و جلوگیری از ولنگاری فرهنگی اظهار کرد: «پاسخ من به این پرسش این است که پرداختن به حرف‌ها و مطالب مطرح شده از طریق بنر به نوعی ظلم است. از روز اولی که حضور داشته‌ام، شعار نه ولنگاری و نه جزم‌اندیشی را به طور همزمان مطرح کردیم، چون اندیشه اعتدال مبتنی بر نفی ولنگاری و نفی جزم‌اندیشی است.»
او تاکید کرد: «به همان اندازه که ولنگاری زیان‌آور است، تحجر و جزم‌اندیشی زیان‌آور است. در این راستا گروهی مسئول پیگیری دغدغه‌های رهبری برای شناسایی و تبیین آنها و چگونگی طراحی سیاست برای رفع و تحقق در عمل شده است.»
او در این‌باره خاطرنشان کرد: «جشنواره‌هایی که امسال برگزار شده‌اند، در طراز انقلاب اسلامی بوده‌اند؛ اما به طور طبیعی هیچکس نمی‌تواند منکر کاستی‌ها باشد و انکار آنها جهل است.»
ارسال آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر به خارج کشور
وزیر فرهنگ در ادامه این نشست در پاسخ به سوالی درباره ارسال آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر به آلمان و نقش معاونت هنری در این ماجرا توضیح داد: «برگزاری نمایشگاه میان موزه‌های معتبر جهان یک امر جاری است و در این مورد خاص که قرار بود یک گالری در موزه هنرهای معاصر برلین از آثار ایرانی برگزار شود، یک ابهام حقوقی توسط حقوقدانان مطرح شد و از این منظر پس از حضورم در وزارت ارشاد با دولت مکاتبه و تقاضای بررسی و تصویت آن را در دولت مطرح کردم.»
او ادامه داد: «در حال حاضر مسئولیت این ماجرا با تشکیل یک کمیته در دولت بر عهده بنده است و هر زمان که بررسی‌ها به نتیجه برسد و دولت تصمیم خود را برای ارسال و یا عدم ارسال آثار به خارج از کشور تصویب کند، اقدام خواهیم کرد و همچنین نتیجه را به طور رسمی اعلام می‌کنیم.»
صالحی امیری در این‌باره در پاسخ به سوالی که توضیحات و شفاف‌سازی بیشتری را مطالبه می‌کرد گفت: «در این باره تاکید می‌کنم هیچ‌چیز مبهم و غیر شفافی وجود ندارد، من از ابتدای ورودم تا به امروز در جزییات مسائل هستم و تقاضا می‌کنم با ایجاد ابهام مسئله را دچار سختی و پیچیدگی نکنید.»
او با اشاره به نمایش الواح هخامنشی در ایران و موفقیتی که آن نمایشگاه داشت اضافه کرد: «وقتی در موضوع ارسال آثار گنجینه ابهام ایجاد شد، دستور توقف را دادم و الان تمام آنها در گنجینه ثبت و ضبط هستند. در این ماجرا نامه‌ای از اشتون مایر، وزیر امور خارجه آلمان به آقای ظریف و بنده رسید و طبق تقاضای ما، دولت آلمان نگهداری و بازگشت آثار را تضمین کرد. با این حال پس از تضمین دولت آلمان موضوع را در دولت در دستور کار قرار دادیم و روال به این شکل است که باید مسئله در کمسیون تخصصی دولت بررسی شود. اما هنوز تصمیمی گرفته نشده است.»