دلارهای نفتی امیر
قطر توسط موسسه «انستیتو فیلم دوحه» که بخشی از سرمایه‌گذاری این فیلم را
برعهده داشتند، باعث شد تا فیلم «فروشنده» یکه و تنها و فقط با حضور یک
رقیب جدی به نام «تونی اردمن» به میدان نهایی برسد.
سال گذشته نیز
دلارهای همین موسسه قطری فیلم‌هایی مانند «محمد رسول الله» ساخته مجید
مجیدی، «آدمکش» (از تایوان) و «کبوتری روی شاخه نشست» (برنده جایزه اول
جشنواره ونیز) را از گردونه اسکار حذف نمود تا تولیدات بسیار ضعیف خود
مانند «ذئب» از اردن و «موستانگ» از ترکیه را به مراسم اسکار برساند و پیش
از آن نیز فیلم «تمبوکتو» از موریتانی را اسکاری نموده بود.
ویژگی مشترک
فیلم‌های یاد شده، ارائه تصویری تاریک و فلاکت بار از جوامع اسلامی و
وارونه نمایاندن اسلام به عنوان ریشه خشونت‌ها و تباهی‌ها و بی‌عدالتی‌ها
در اینگونه جوامع بود. آنچه که تقریبا از ابتدای پیدایش سینما در غرب و
از دوران سینمای صامت (مانند «رقص هفت زن محجبه» ساخته «توماس آلوا ادیسون»
و «عرب مسخره» ساخته «ژرژ ملیس» در سال 1897) تا امروز بیش از هر موضوعی
به چشم آمده و فیلم‌هایی همچون «تک تیرانداز آمریکایی» و «13 روز در
بنغازی» (که در اسکار امسال نیز نامزد دریافت جایزه بود) که با تروریست
نمایاندن مسلمانان، کشتار و قتل عام آنها را توجیه کرده‌اند، از آخرین
مصادیق آن به شمار می‌آیند.
چراکه مراسم اهدای جوایز آکادمی علوم و
هنرهای سینمایی آمریکا موسوم به اسکار فارغ از بازی دولت‌هایی که حاکم
بوده‌اند (اعم از دمکرات یا جمهوریخواه) همواره مسیری ثابت و یکسان و
برگرفته از بیانیه‌ای که در نخستین تجمع بنیانگذاران آکادمی در سال 1928 و
در منزل «لویی بی‌مه یر» صادر شد، داشته است. بیانیه‌ای که اساس جایزه‌ای
موسوم به اسکار را مبتنی بر دو عامل معرفی کرد:۱-تقویت صنعت سینمای
آمریکا 2- گسترش ایدئولوژی و فرهنگ آمریکایی در سراسر جهان.
براساس
آنچه در اسناد منتشره سازمان سیا در سال 2006 آمده، دو عامل یاد شده فوق،
بعدا نیز درتعامل این سازمان و هالیوود با فرمولی که پس از جنگ جهانی دوم
(تحت عنوان «جنگ صلیبی برای آزادی») برای سینمای آمریکا تدوین شد، وجهه
عملیاتی‌تر یافت.
یعنی در تمام طول سالهایی که مراسم اسکار برگزار شده
(به خصوص در سالهای اخیر) علی‌رغم موافقت یا مخالفت با دولت وقت ایالات
متحده، تقریبا براساس همین فرمول عمل شده و اکثریت قریب به اتفاق آثاری که
جایزه اسکار دریافت داشته‌اند، از همین فرمول آمریکایی استفاده کرده بودند.
برهمین اساس است که مثلا پس از 11 سپتامبر 2001 و در اوج تهاجم دولت
نئوکنسرواتیو جرج دبلیو بوش به سرزمین‌های اسلامی، اسکارهای فراوانی به
فیلم صلیبی/صهیونی «ارباب حلقه‌ها» دادندکه با قراردادن نشانه‌ها و
شاخصه‌هایی مانند سپاه فیل سوارها و 9 نفره بودن یاران حلقه و مشخصات
«سارون» یعنی قطب منفی ماجرا و.... براساس داستان آخرالزمانی و ضد اسلامی
«جی آر.آر.تالکین»، در واقع لشکرکشی جرج بوش به خاورمیانه را پوشش تصویری
داده بود و از طرف دیگر در همین بخش فیلم‌های غیرانگلیسی زبان (که اینک
فیلم «فروشنده» اسکار آن را برده) این رویه را مثلا در اسکاری کردن فیلمی
به نام «حالا بهشت» (در تحقیر مردم فلسطین) و یا با تجلیل از مستندهایی
درباره اشغال عراق و افغانستان توسط نظامیان آمریکایی تداوم بخشیدند.
این
درحالی است که در همان دوران و در جریان برگزاری مراسم اسکار، بازار تکه
پرانی و انتقاد به رئیس جمهوری وقت بسیار داغ‌تر از امروز بود تا آنجا که
«شان‌پن» به شدت سیاست‌های جرج بوش را مورد انتقاد قرار داد و مایکل مور در
حالی که برای فیلمش اسکار گرفته بود، روی صحنه، بوش را با جمله «شرم برتو»
باد خطاب قرار داد! (گفته شد از این پس بود که مراسم اسکار اگرچه ظاهرا
به‌طور زنده اما با تاخیر 7 تا 10 ثانیه‌ای و با کنترل پخش می‌شود تا چنان
جملات و اظهاراتی سانسور گردد).
همچنین در اوج دوران به اصطلاح طلایی
دمکرات‌ها و اوباما (که بسیار مورد علاقه نشریات زنجیره‌ای و جماعت به
اصطلاح اصلاح طلب است) همچنان مانیفست اصلی اسکار و روش قبلی تداوم یافت به
فیلم‌هایی مانند «محفظه رنج» (در توجیه تهاجم نظامی و اشغال عراق توسط
آمریکا) اسکار بهترین فیلم اعطا شد و از فیلم‌هایی همچون «پنج دوربین
شکسته» (بازهم در تحقیر ملت مسلمان فلسطین) تجلیل به عمل آمد و به آثار
هلوکاستی مثل «آیدا» و «پسر شائول» (در توجیه موجودیت رژیم صهیونیستی)
اسکار داده شد. یادمان نمی‌رود که یکی از ضد ایرانی‌ترین فیلم‌های هالیوود
یعنی «آرگو» به عنوان تنها فیلم ضد ایرانی دریافت‌کننده اسکار، علی‌رغم ضعف
فراوان ساختاری و محتوایی، در همین دورانِ به اصطلاح طلایی، اسکار بهترین
فیلم را دریافت کرد!
امسال و در هشتاد و هشتمین مراسم اسکار که فیلم
همجنس گرایانه «مهتاب»، اسکار بهترین فیلم و فیلمنامه و بازیگری مرد را
دریافت کرده و جوایز کارگردانی و موسیقی و آواز هم به کارگردان و آهنگساز
اسراییلی تبار (دیمین چزل و جاستین هورویتز) رسیده و اسکار فیلم مستند را
هم فیلم «کلاه سفیدها» برده که به اسم نمایش فعالیت عناصر امدادگر، درواقع
از متحدان تروریست‌های تکفیری و همکاران داعش دفاع کرده! حالا اسکار فیلم
غیرانگلیسی زبان هم به فیلم «فروشنده» یا «مشتری» می‌رسد که به سفارش
کمپانی «ممنتو» وابسته به اتحادیه اروپا و با سرمایه «انستیتو فیلم دوحه»
(متعلق به امیر قطر از حامیان تروریست‌های تکفیری) ساخته شده و در موضوع
خود، دفاع و مقابله با تجاوز و تعرض به خانه و ناموس در یک جامعه اسلامی را
خشونت طلبی و نتیجه سنت‌های عقب افتاده به شمار می‌آورد.
آن هم در
شرایطی که یکی از موضوعات اصلی امروز جامعه اروپا و آمریکا تعرضات و
تجاوزات جنسی ذکر گردیده و این موج فزاینده تعرضات و تجاوزات جنسی در
کشورهای غربی هم در گزارش سال گذشته دانشگاه استکهلم (گزارش نوردیک) ذکر
گردید، هم در اقدامی نادر، در مراسم اسکار سال قبل و توسط جو بایدن معاون
اول اوباما تکرار شد، هم در نامه اعتراضی 17 زن سیاستمدار فرانسه انعکاس
یافت و هم در گزارش چندی قبل «آژانس حقوق بنیادین» (اف. آر. ای) و همچنین
گزارش‌های متعدد نشریات و رسانه‌های غربی مورد تاکید قرار گرفت و همین
موضوع یکی دو سالی است محور بسیاری از فیلم‌های هالیوود و کشورهای اروپایی
قرار گرفته (موضوع اصلی جشنواره کن امسال هم بود که چندین فیلم از جمله
«فروشنده» برایش سفارش داده شد) تا اینگونه وانمود شود که اساس این تعرضات،
تبعیض جنسیتی بوده و از تعصبات و سنت‌های قدیمی و تفکرات دینی برخاسته و
بنابر همین رویکرد، این دسته از فیلم‌ها جوایز متعدد را هم به خود اختصاص
دادند، از جمله فیلم «اسپات لایت» که سال گذشته اسکار بهترین فیلم را
دریافت کرد و فیلم «فروشنده» که دو جایزه جشنواره کن را گرفت و به آستانه
دریافت اسکار رسید!
اما برگ نهایی را دونالد ترامپ، رئیس جمهوری تازه
به تخت نشسته آمریکا برای»فروشنده» رو نمود وقتی با قانون جدید مهاجرتی (که
اساسا اجرایی هم نشد!) صحنه را برای جایزه فیلم یاد شده ساخته و پرداخته
کرد تا با یک دعوای به اصطلاح زرگری هم جایزه اسکار برای فیلم «فروشنده»
تثبیت شود و هم افه اپوزیسیون نمایی هالیوود و اسکار به این فیلم و
سازندگانش هم سرایت نماید!
این درحالی بود که سازنده فیلم پس از کش و
قوس فراوان و بعد از اینکه علاوه بر یکی از بازیگران نقش اولش حتی بازیگر
نقش چندم فیلمش نیز از مسافرت به آمریکا انصراف داد، در میان نگاههای
پرسش‌گر هواداران خود، سرانجام رضایت به اعلام عدم شرکت در مراسم اسکار و
به اصطلاح تحریم حضور در آن را داد!! اما خیلی زود آنچه را که با دست پس
زده بود، با پا پیش کشید و برای خود در مراسم اسکار، نماینده و متن سخنرانی
آماده کرد!!! متنی که در واقع کپی دست چندمی از بیانیه‌ها و سخنرانی‌ها و
مکتوبات چند هفته اخیر نشریات و سیاستمداران و سران اتحادیه اروپا و
دمکرات‌های آمریکا و حتی برخی جمهوریخواه‌ها و نئوکان‌های این کشور بوده
است!! اما فرمان ترامپ کار خودش را کرد!!!
به قول معروف آش این‌قدر شور
بود که خان هم فهمید! چند روز قبل نشریه معتبر «دیلی اسکرین» با پیش بینی
اعطای اسکار فیلم غیرانگلیسی به «فروشنده» نوشت:
«...دستور «دونالد ترامپ» مبنی بر ممنوعیت ورود مسلمانان به آمریکا، پیروزی را برای «اصغر فرهادی» و فیلمش «فروشنده» خرید.»
روزنامه «گاردین» نیز پس ازمراسم دیروز نوشت:
«...
به نظر می‌رسد آنچه جایزه اسکار را برای فرهادی به ارمغان آورد، رای
اعتراضی به فرمان ترامپ برای ورود اتباع این کشورها بود!... در واقع افزایش
آرای اعضای آکادمی برای فیلم «فروشنده» به نوعی نمایش اعتراضی به فرمان
مسافرتی ترامپ بود...»!!
اما در این میان آنچه برنده شد، همان سفارش
اتحادیه اروپایی/قطری بود که فیلمساز ایرانی را (خودآگاه یا ناخودآگاه) در
قالب نگاه نژادپرستانه و تحقیرگرانه‌ای قرار داد که توسط مراکز استراتژیک
ایالات متحده نسبت به آیین‌ها و سنت‌های دینی ملت‌ها (برای پرداختن به
موضوع تعرض جنسیتی مبتلابه جامعه خودشان) تئوریزه شده و فراتر از امثال
ترامپ و اوباما، سیاست‌های خود را از طرق مختلف از جمله جایزه و سفارش و
جشنواره و ... به این افراد حقنه می‌کند.